چه خبر -

زماني که فارغ التحصيل مي شدم، روياي شفاف مفهومي بود که همه از آن اطلاع داشتند، ولي تقريبا چيزي از آن نمي دانستند. نسل X از بحث روياي شفاف در دهه هاي 1960، 1970 و 1980 فاصله گرفت. بعد از آن، اين مفهوم از دور خارج شد و تبديل به موضوعي پيش پا افتاده در بحث هاي ليبرال هاي روشنفکر شد که تقريبا هر کسي آن را شنيده بود. فيلم تلقين (Inception)، ساخته کريستوفر نولان (Christopher Nolan) شايد گمراه کننده باشد، ولي باعث شد اين مفهوم به ذهن توده مردم وارد شود.

روياي شفاف (Lucid dreaming)، شانس شما براي بازي کردن با توانايي فوق العاده است که در بخش هاي استفاده نشده مغز مدفون شده اند. صرف نظر از اين که شما در زندگي واقعي سوپرمن باشيد يا نباشيد، روياي شفاف راهي است تا عمقي ترين مناطق مغزتان را به خوبي در خواب استفاده کنيد. مي توانيد حين خواب تبديل به جان دو (Jane Doe) شده و نقش سوپرمن را ايفا کنيد. تمام موانع موجود در واقعيت را مي توانيد کنار گذاشته و مثلا به خورشيد سفر کنيد يا به مرکز زمين يا آزمايش هاي احمقانه علمي را روي بدترين دشمنان تان امتحان کنيد.

بورلي دي اورسو (Beverly D`Urso)، محقق روياي شفاف، همه چيز را درباره آن مي داند، او از سن 7 سالگي به عنوان يک رويا پرداز مشهور بوده است. او با استفان لابرگ (Stephen Laberge)، روان شناسي که بنيانگذار موسسه Lucidity بوده است، همکاري مي کند. او اولين فردي بود که در حين خواب، ارگاسم ثبت شده دارد. او در حين روياي شفافش، آتش را امتحان کرد، به خورشيد رفت و توانست بر مشکل نداشتن ايده براي نگارشش غلبه کند. او همه اين کارها را با موفقيت انجام داده است و ما مصاحبه اي با اين کارشناس روياي شفاف براي شما ترتيب داده ايم.

روياي شفاف (lucid dreaming) چيست؟

حتي اگر واژه لوسيد (lucid) به معناي شفاف (clear) باشد، لوسيد دريم چيزي بيشتر از ديدن يک روياي شفاف است. براي داشتن يک روياي شفاف بايد بدانيد که در حال ديدن رويايي در خواب هستيد. نيازي نيست که بتوانيد هر چيزي در رويايتان اتفاق مي افتد را کنترل کنيد، هرچند کنترل چيزي است که اغلب روياهاي شفاف به دنبال آن هستند. مردم به خاطر اين که مي توانند کارهايي که هرگز در بيداري و واقعيت برايشان امکان ندارد، در خواب انجام دهند، جذب روياي شفاف مي شوند. مثلا، امتحان کردن آتش يا پرواز به خورشيد. با داشتن تجربه هاي بيشتر و بيشتر از روياهاي شفاف مزاياي داشتن روياي شفاف را درک مي کنيد. شما مي توانيد با روياي شفاف مرزها و محدوديت هاي خود را بشناسيد و جهان را کوچک کنيد.

بهترين تکنيک براي آگاهانه شدن روياها چيست؟

بهترين روش براي تبديل شدن به يک رويا پرداز آگاه اين است که حواستان را بيشتر جمع کنيد، ببينيد، بشنويد و به جزئيات توجه کنيد، چون زماني که با جزئياتي روبرو شويد که نبايد وجود داشته باشند، سرنخي مي شود براي اين که متوجه شويد در حال خواب ديدن هستيد. براي تسهيل روند مي توانيد به خودتان عادت دهيد در طول روز به صورت خود آگاه محيط اطراف تان را بررسي کنيد. عادت هاي ذهني که در طول روز تمرين مي کنيد به خواب تان هم سرايت مي کند. پس در طول روز اطراف تان را بررسي کنيد، آگاهي تان را امتحان کنيد و بعد از مدتي به محض اين که خواب ببينيد متوجه خواهيد شد که چيزي متفاوت است. کسي که روياي شفاف مي بيند داراي سطح بالاتري از فهم و آگاهي است، که به نظرم يکي از بزرگترين منافع لوسيد دريم يا روياي شفاف است.

پديده شناسي روشن بيني چيست؟

با مثالي شروع مي کنيم. من در يک روياي شفاف در حال گردش در يک کمپ خصوصي بودم. زماني که متوجه شدم در حال خواب ديدن هستم، با خودم فکر کردم که مي توانم وسط آتشي که در کمپ درست کرده اند، بپرم. بعد از پريدن در آتش، نسوختم و مشغول چرخيدن در ميان شعله هاي آتش شدم. بعد تصميم گرفتم شعله ها را بخورم و واقعا آن ها را در دهانم گذاشتم و به ياد دارم که حس مي کردم طعم شوري دارند. من محدوديت ها را کنار گذاشته بودم. بنابراين تصميم گرفتم به خورشيد پرواز کنم و مثل سوپر من شروع به پرواز کردم، تند تر و تند تر و تند تر، تقريبا با حداکثر سرعت ممکن و به خورشيد نزديک تر و نزديک تر شدم و ديگر نمي توانستم چيزي ببينم حتي بدنم را ديگر حس نمي کردم. ولي متوجه حس لرزش و صدا و نور مي شدم. بديهي است که نور بسيار زيادي از سمت خورشيد مي آمد و من در حالتي قرار گرفته بودم که قابل وصف نيست. بنابراين، پديده شناسي روياي شفاف يا لوسيد دريم با پديده شناسي تجربيات روزمره تفاوت خيلي زيادي دارد.

به عنوان کسي که روياي شفاف دارد، مي توانيد هر از گاهي در يک رقابت ذهني رويايي شرکت کنيد. در اين رقابت ها چه اتفاقي مي افتد؟

ما هر ساله يک کنفرانس آنلاين داريم که 2 هفته طول مي کشد. اين کنفرانس توسط انجمن بين المللي مطالعات رويا برگزار مي شود که من تقريبا از همان ابتدا يعني 26 سال قبل با آن همراه بودم. در واقع شروعش کار يکي از دوستانم بوده است. ما حدود 10 – 20 نفر شرکت کننده داشتيم که يا در کارگاه آموزشي شرکت کرده بودند، يا مراحل آموزشي را به صورت متني خوانده بودند.
در طول اين دو هفته ما معمولا سه رقابت داريم. يکي از رقابت هاي معمول ما محتواي تصوير است. قبل از کنفرانس يک نفر خارج از اين افراد، هزاران تصوير را گرداوري مي کند. در طول کنفرانس تصاوير به صورت تصادفي انتخاب مي شوند و يک واسطه روحي داوطلب در شب خاص تصاوير را به همه روياپرداز ها ارسال مي کند. روز بعد زماني که بيدار مي شويد، گزارشي از خوابي که ديده ايد پر مي کنيد و روز بعد تصاوير را به شما نشان مي دهند و ميتوانيد بررسي کنيد که خواب تان چه ارتباطي با تصاوير داشته است. ما يک هيئت داوري داريم، ضمن اين که اجازه مي دهيم شرکت کنندگان روياي يکديگر را ببينند و با هم مطابقت دهند و در آخر برندگان اول، دوم و سوم را انتخاب مي کنيم.

آيا تا به حال در يک روياي دوجانبه بوده ايد؟

خب من تجربيات زيادي از روياي دوجانبه با حداقل تلاش داشته ام. بايد براي ديدن يک رويايه دوجانبه به صورت حرفه اي برنامه ريزي کنيد. شما با رفتن به جايي موافقت مي کنيد مثلا باهاما. سپس هر دو به خواب مي رويد و به مکان مورد نظر سفر مي کنيد. وقتي که به آن جا رسيديد رازي را به شريک تان مي گوييد. وقتي هر دوي شما بيدار شديد مي توانيد با پرسيدن رازي که در خواب به هم گفته ايد، بررسي کنيد که آيا در اين روياي دوجانبه موفق بوده ايد يا نه. من در اين تمرين خاص موفق نشدم.

بسياري از مردم در روياهاي فانتزي خواب شان زندگي مي کنند. به نظرتان آيا راهي براي جايگزيني فانتزي هاي مشابه در زندگي واقعي وجود دارد؟

بله، فانتزي هاي رويا معمولا هيجان انگيز ترند. کارهايي که مي توانيد در رويا انجام دهيد در زندگي واقعي امکان پذير نيست. نمي توانيد آتش بخوريد يا به خورشيد پرواز کنيد يا ... . ولي همه اين کارها را مي توانيد در خواب انجام دهيد.

آيا تا به حال در يک روياي شفاف، رابطه جنسي داشته ايد؟

بله چندين بار. زماني در آزمايشگاه خواب استنفورد در تلاش براي ثبت فعاليت جنسي در هنگام روياي شفاف بوديم. قبل از خواب الکترود و پروب واژينال به من وصل شد. هدف انجام رابطه جنسي در رويا و تجربه ارگاسم بود. من در رويايم در سراسر دانشگاه استنفورد پرواز کردم و گروهي گردشگر را در پايين ديدم. به سوي يک مرد که کت و شلوار آبي پوشيده بود، پايين آمدم. او حين راه رفتن پاسخ من را داد و شروع به عشق بازي کرديم و دستگاه ها ارگاسم من حين رابطه را نشان دادند. بعد از آن، ما اين تجربه را در مجله روانشناسي (Psychophysiology) به عنوان اولين ارگاسم زن حين رويا ثبت کرديم.

آيا از روياي شفاف به عنوان درمان استفاده مي شود؟

اجازه دهيد مثالي برايتان بزنم. در اوايل دهه 80 در دوره دکترا، همه کارهاي کلاسي ام را انجام مي دادم، ولي در واقع نمي توانستم دانسته هايم را روي کاغذ بياورم. نمي توانستم اين مرحله را کامل کنم. دوستم پيشنهاد داد، چرا در خواب روي ايده نوشته هايت کار نمي کني تا ذهنت باز شود؟.
تصميم گرفتم اين روش را امتحان کنم. يک بار خواب ديدم که در اتاق خوابم هستم، ولي کامپيوترم جايش تغيير کرده بود، به جاي اين که در سمت چپ باشد در سمت راست بود، بنابراين متوجه شدم که در خواب هستم. اولين اتفاقي که افتاد اين بود که کاملا فلج شدم، حتي با وجودي که مي دانستم خواب مي بينم نمي توانستم بدنم را حرکت دهم. تنها چيزي که مي خواستم اين بود که خودم را به کامپيوتر رسانده و شروع به نوشتن کنم و دائم اين جملات را به خودم مي گفتم. اين روياي من است. من در خوابم. بايد بتوانم هر کاري که مي خواهم انجام دهم و به آرامي درست مثل حرکت آهسته به کامپيوتر رسيدم. صندلي حفره اي داشت که انگار تا جهنم ادامه داشت. خيلي ترسناک بود ولي رويش نشستم و اجازه دادم به جهنم سقوط کنم و بعد از آن بيدار شدم. از آن به بعد ديگر هيچ مشکلي با نوشتن ندارم.

مزاياي روحي روياي شفاف چيست؟

روياي شفاف قطعا شما را تبديل به فردي تعليم ديده و روشن بين تر مي کند. شما ياد مي گيريد که در حال زندگي کنيد، به اطراف تان توجه کنيد، بدون منحرف شدن با افکار تصادفي يا گذشته و آينده. اين همان چيزي است که در حال حاضر تمام آموزگاران بزرگ معنوي به شما مي آموزند، اهميت بودن در حال. اين آموزه همان کاري است که روياپردازان شفاف انجام مي دهند. آن ها از لحظه حال بيشتر از جسم صرف آگاهي دارند، چون خودآگاه آن ها به مرحله اي بالاتر گسترش پيدا کرده است.

آيا مطالعاتي در زمينه اندازه گيري تغييرات شخصيتي قبل و بعد از روياي شفاف وجود داشته است؟

البته. افرادي هستند که به دنبال ويژگي هاي روياپردازان شفاف بوده اند. يکي از مطالعاتي که به ياد دارم در مجله خواندم در مورد روياپردازان شفاف که متوجه تغييراتي در کوري (change blindness، متوجه چيزهايي که درست جلوي چشم مان است نمي شويم ) و مشاهده چيزهاي که ديگران نمي بينند (inattentional blindness) شدند، بود. روياپردازان شفاف معمولا بهتر متوجه اين چيزها مي شوند، چون به دلايلي که قبلا ذکر شد از سطح آگاهي بالاتري برخوردارند.

آيا روياي شفاف مي تواند خطرساز باشد؟ فرض کنيد که افراد تصور کنند در خوابند و شروع به ديوانه بازي کنند

نه، به صورت بالقوه مشکلي براي روياپردازان شفاف وجود ندارد. بر اساس تعريف، رويا پردازان شفاف متوجه مي شوند که در خواب هستند، بنابراين در مورد زماني که در حال خواب ديدن هستند و زمان بيداري، گيج نمي شوند. با اين حال، افرادي که جزو روياپردازان شفاف نيستند ممکن است بين خواب و بيداري گيج شوند. افرادي که تازه شروع کرده اند ممکن است بخواهند کارهاي ساده تري انجام دهند نه کارهايي از قبيل خوردن آتش يا پريدن از صخره تا ببينند چه اتفاقي مي افتد. فکر نکنم يک رويا پرداز روشن بدون اين که امتحان کند آيا مي تواند در فضا شناور بماند يا نه از روي صخره بپرد.

آيا روياي شفاف باعث خستگي شما مي شود؟ آيا تا به حال حس کرده ايد که روياي شفاف اجازه نمي دهد به اندازه کافي استراحت کنيد؟

مردم اغلب اين طور فکر مي کنند، ولي من دقيقا خلاف اين نظر را دارم. من فکر مي کنم روياهاي غير شفاف ارزش هايي دارند، ولي خسته کننده مي شوند. منظورم اين است که، مثلا چه کسي مي خواهد دوباره و دوباره به هم خوردن دوستي اش و آن همه احساس بدبختي اي که تجربه کرده است را در خواب تجربه کند؟ چه کسي دلش مي خواهد امتحان بدهد و نگران نتيجه آن باشد در حالي که حتي ديگر به مدرسه هم نمي رود؟ براي همين است که روياي شفاف باعث خوشي شده و سرگرم کننده است. روياي شفاف به من انرژي مي دهد و احساساتم را تازه مي کند، بايد امتحانش کني!

منبع: سيمرغ