بزرگنمايي:
چه خبر - افسردگي در سالمندان را جدي بگيريد
دکتر پرستو اميري، روان شناس سلامت درباره افسردگي در سالمندان مي گويد:
افسردگي، يکي از مهم ترين دلايل کاهش کيفيت و رضايت از زندگي در سالمندي است. طبق آخرين پژوهش هاي سازمان جهاني بهداشت، بيش از يک چهارم سالمندان دنيا از افسردگي رنج مي برند و تقريبا آمار افسردگي سالمندي در خانم ها و آقايان برابر است. هرچند شيوع افسردگي در سالمندي بالاست اما اين، بدين معنا نيست که افسردگي در سالمندي پديده اي طبيعي است. افسردگي در سالمندي نيز يک اختلال محسوب مي شود و نيازمند رسيدگي و درمان است.
بيشتر بدانيد : مسئله خودکشي در سالمندان
علايم افسردگي در سالمندي
از علائم افسردگي در سالمندان که بايد به آنها توجه کرد عبارتند از:
خلق افسرده
از دست دادن علاقه و لذت در فعاليت هاي معمولي
کاهش يا افزايش قابل توجه وزن
بي خوابي يا پرخوابي، کم تحرکي يا پرتحرکي رواني-حرکتي
خستگي بيش از حد يا از دست دادن مدام انرژي
احساس بي ارزشي يا گناه
کاهش توانايي تفکر يا تمرکز
افکار تکرار شونده درباره مرگ يا خودکشي
متاسفانه افسردگي، اواخر عمر کمتر تشخيص داده و در نتيجه کمتر به رسميت شناخته مي شود. اين موضوع تا حدي به اين دليل است که سالمندان گاهي اوقات، شکاياتي را مطرح مي کنند که باعث مي شود پزشکان علايم معمولي افسردگي را متوجه نشوند مانند نگراني از علايم جسمي، شناختي و حافظه، روابط اجتماعي يا مشکلات اقتصادي، خستگي، اختلال خواب، دردهاي مزمن، مشکلات گوارشي، از دست دادن اشتها و....
راه هاي غلبه بر افسردگي سالمندي
همان طور که گفته شد افسردگي يک بيماري است و مانند هر بيماري ديگري، بهترين راهکار براي درمان آن، مراجعه به متخصصان روان شناسي و روان پزشکي است اما در اين مطلب به طور مختصر، سعي کرده ايم چند راهکار براي غلبه بر افسردگي پيشنهاد کنيم.
1- فعال سازي رفتاري
اگر شما يک سالمند افسرده هستيد، احتمالا حوصله انجام هيچ کاري را نداريد و از نظر بدني نيز فعاليت تان بسيار کم است اما بايد بدانيد همين مسئله موجب تشديد حالت هاي افسردگي در شما مي شود. فعال سازي رفتاري، يکي از اصلي ترين روش هاي درمان افسردگي در سالمندي است. براي اجراي اين تکنيک ابتدا يک فهرست از فعاليت هايي که براي شما لذت بخش است يا قبلا لذت بخش بوده اند، تهيه کنيد.
براي مثال پياده روي، رفتن به پارک، ورزش کردن، ديدار دوستان و اقوام، گردش در بازار، شرکت در فعاليت هاي اجتماعي داوطلبانه و.... بعد از آن شروع به برنامه ريزي براي انجام آن ها کنيد. از فعاليت هاي سبک تر شروع کنيد و حتما برنامه خود را بنويسيد. مهم نيست اگر انگيزه کافي نداريد، کافي است با تلاش مضاعف گام هاي اول را برداريد، مطمئن باشيد انگيزه شما به مرور بيشتر خواهد شد و پس از گذشت مدتي، مي توانيد مانند قبل، از اين فعاليت ها لذت ببريد. ارتباط با ديگران و فعاليت هاي بدني مفرح به طور معناداري منجر به کاهش علايم افسردگي مي شود. سعي کنيد يک برنامه منظم روزانه داشته باشيد و خود را موظف به انجام آن کنيد. اين فعاليت منظم به مرور موجب بهبود خلق شما خواهد شد.
2- تغيير بينش تان درباره زندگي
يکي از دلايل افسردگي در هر سني، داشتن شناخت و افکار منفي درباره خود، ديگران و دنياست. اين افکار منفي در سالمندي شامل مشکلات جسماني، تنهايي، از دست دادن عزيزان و... مي شود. اجازه ندهيد افکار منفي، زندگي شما را تحت سيطره خود قرار دهد. به سالمندي نگاهي مثبت داشته باشيد. بينش تان را به زندگي تغيير دهيد. سالمندي هم بخشي از مراحل رشد انسان است. حالا وقت آن است که شما در کمال آرامش استراحت کنيد، بدون داشتن دغدغه شغل و فرزندپروري و... به کارهاي مورد علاقه تان بپردازيد و تجربيات با ارزش زندگي خود را به نسل بعد از خود منتقل کنيد.
3- تلاش براي يافتن راه حل مشکلات
به مشکلات زندگي تان به عنوان يک مسئله نگاه کنيد و به دنبال يافتن راه حل آن ها باشيد. يک فهرست از مسائل زندگي تان تهيه کنيد. بعد به ترتيب اهميت و اثرشان در زندگي تان، براي شان راه حلي بينديشيد. هر راه حلي را که به ذهن تان مي رسد، بنويسيد. در مرحله بعدي از نظر منطقي، سود و زيان راه حل هاي مختلف را ارزيابي و بهترين آن ها را انتخاب کنيد. روي کمک ديگران نيز حساب باز کنيد. هيچ اشکالي ندارد اگر بخشي از مسئوليت ها را به افراد داوطلب اطراف تان بسپاريد و از انرژي تان براي انجام فعاليت هاي شخصي و لذت بخش استفاده کنيد.
4- نگاه با افتخار به گذشته
با افتخار به گذشته تان نگاه کنيد و گذشته را همان گونه که بوده است، بپذيريد. مهم ترين تکليف رشدي در سالمندي يک پارچگي است. سالمندان بايد به داستاني منسجم از زندگي خود دست يابند. داستاني که در آن خاطرات خوش، موجب رضايت فرد از گذشته و خاطرات بد به عنوان بخشي از زندگي پذيرفته شده اند. ترکيب احساس رضايت فراگير و کمي احساس تاسف بابت گذشته، موهبتي به شما خواهد داد به نام خرد. پژوهش ها نشان داده است صحبت درباره گذشته، خاطره گويي و خاطره نويسي در سالمندي مي تواند موجب کم شدن احساس افسردگي و تنهايي شود. بنابراين خودتان را به عنوان يک فرد خردمند دوست داشته باشيد و راجع به تجارب زندگي تان با آدم هايي که دوست تان دارند، صحبت کنيد.
5- انجام فعاليت هاي ذهني متنوع
بيشتر مردم اين تصور را دارند که سالمندي يعني از بين رفتن توانايي هاي ذهني که اين يک باور غلط است. هرچند سالمندان در سرعت پردازش اطلاعات کندتر هستند اما در توانايي هاي کلامي و دانش اندوخته شده بهتر از جوان ترها عمل مي کنند. سالمندان کوله باري از تجربه و دانش را به همراه دارند و بايد با روش هاي تقويتي و جبراني خود را به لحاظ ذهني فعال نگه دارند. اگر فکر مي کنيد ممکن است قرار ملاقات ها، ساعات مصرف داروها و... را فراموش کنيد، از روش هاي جبراني مانند يادداشت کردن استفاده کنيد. فعاليت هاي ذهني مانند حل کردن جدول و مطالعه مي تواند ذهن شما را آماده تر نگه دارد. اين کار باعث مي شود احساس بهتري درباره خود داشته باشيد، کمتر احساس ناتواني و وابستگي کنيد و خلق شما نيز بهبود پيدا مي کند.
6- خجالت نکشيدن از ضعف هاي جسمي
از خودتان مراقبت کنيد. يک پزشک ثابت داشته باشيد و به طور مرتب او را ملاقات کنيد. دستورات پزشکي را يادداشت کنيد تا فراموش تان نشود. از ضعف هاي جسماني خود خجالت نکشيد. جسم شما سال ها بار زندگي را به دوش کشيده و طبيعي است که نسبت به جواني، ضعيف تر و کم تحمل تر شده باشد. به بدن تان و تجاربي که داشته است، افتخار کنيد. با آن مهربان باشيد و از بدن تان مراقبت کنيد. هرقدر جسم شما فعال تر و سالم تر باشد، به همان ميزان از نظر رواني نيز شما سرحال تر خواهيد بود. با توجه به توانايي جسماني تان حتما برنامه هاي ورزشي روزانه براي خود طراحي کنيد. داروهاي تجويز شده توسط پزشک، رژيم هاي غذايي سالم و ورزش منظم، مي تواند سلامت جسمي و رواني شما را ارتقا ببخشد و سالمندي پرنشاطي را براي شما به ارمغان آورد.
بيشتر بدانيد : نشانه هاي افسردگي کدامند؟ چگونه مي توان متوجه اين علائم شد؟
بيشتر بدانيد : افسردگي چگونه درمان ميشود؟
بيشتر بدانيد : نشانه هاي پنهان افسردگي را بشناسيم
بيشتر بدانيد : نشانه هاي جسمي افسردگي را بشناسيد
منبع : khorasannews.com