بزرگنمايي:

چه خبر - اکبر عبدي: من جن هستم؛ جن بوداده

فيلم‌هاي فانتزي و شخصيت‌هاي تخيلي در سينماي ما چندان زياد نيست. چرايي اش محور اين گزارش نشده و اشاره به آن فقط حکم يک ياد آوري دارد. در گزارش پيشرو و شخصيت خيالي را که ابتدا در ذهن نويسنده شکل گرفته و توسط کارگردان روي پرده آمده است، مرور کرده ايم. توضيح اين مسئله لازم است که منظور گزارش، شخصيت‌هاي عروسکي نيست بلکه کاراکتر‌هايي است که توسط بازيگر جان گرفته اند. حتي اين نوشتار شخصيت‌هايي مثل فرشته‌ها را نشانه نمي‌رود چرا که آن‌ها واقعي اند و از تخيل نمي‌آيند. حتما عدد شخصيت‌هاي فانتزي بيش از 9 است؛ کما اين که مي‌شد به «کاکادو» و «افسانه آه» تهمينه ميلاني هم پرداخت. کارگردان براي بيان حرف‌هاي مهمش از دو شخصيت خيالي بهره گرفته، اولي مردي است که از کر‌ه‌اي ديگر آمده و دومي يک شخصيت نمادين است.

محصول چه سالي است؟ 1368
محصول چه کسي است؟ محمدرضا هنرمند. فيلم «دزد عروسک ها» را در حالي ساخت که چهار فيلم قبلي اش تمي جدي داشتند. اين فيلم، اما مخصوص گروه سني کودکان و نوجوانان بود.
چه ويژگي‌هايي داشت؟ «عجوزه» پيرزن بدطينتي است که قصد آزار و اذيت بچه‌ها را دارد. او تصوير عيني عجوزه‌هايي است که در قصه‌هاي عاميانه کودکان، به عنوان قطب خبيث داستان معرفي مي‌شوند.

آزيتا حاجيان در فيلم دزد عروسک‌ها

موفق بوده يا نه؟ شخصيت عجوزه در فيلم «دزد عروسکها» از آن جهت موفق است که انطباق کامل با تصوير و باور بچه‌ها دارد. از آن طرف ازيتا حاجيان موفق عمل کرد و در نمايش بدجنسي شخصيت سنگ تمام گذاشت. گريم و طراحي لباس نيز دو فاکتور مهم براي موفق شدن عجوزه هستند.
کجاي کارنامه بازيگر است؟ آزيتا حاجيان، علاوه بر کاراکتر عجوزه، نقش مادر را هم بازي کرد. اين دو شخصيت در تضاد با هم هستند و براي خانم حاجيان چالشي جدي براي محک توانش محسوب مي‌شود. او به خوبي از پس هردو برامد و «دزد عروسک ها» فيلمي مهم در کارنامه اش لقب دارد.

محصول چه سالي است؟ 1368
محصول چه کسي است؟ محمدرضا هنرمند
چه ويژگي‌هايي داشت؟ «گنجو» پسر خنگ و دست و پا چلفتي عجوزه» است. حضور او در فيلم به نوعي دوز وحشت از شخصيت عجوزه را پايين مي‌آورد. رفتار‌هاي گنجو برعکس قيافه اش، خنده ايجاد مي‌کند و همين باعث مي‌شود بعد از گذشت چنددقيقه از فيلم، مخاطب خردسال را قانع کند که خبري از ترس نيست. گنجو، مو‌هايي زرد دارد؛ دو دندانش جلو است، آهسته و گاه با لکنت حرف ميزند..

اکبر عبدي در دزد عروسک‌ها

موفق بوده يانه؟ هم شخصيت گنجو موفق است و هم بازيگرش اکبر عبدي. «دزد عروسک ها» يک شخصيت نيمه فانتزي هم دارد به نام خورخور که ابراهيم آبادي بازي اش مي‌کرد. او نماد بدمن‌هاي شهر است که به واسطه ثروت و قدرت به ديگران مي‌گويند.
کجاي کارنامه بازيگر است؟ وقتي اکبر عبدي فيلم «دزد عروسکها» را بازي کرد به خاطر بازي در «اجاره نشين ها» و «مادر» چهر‌هاي شناخته شده بود. اين فيلم، اما باعث شد ميان مخاطبان کودک و نوجوان محبوب شود و تجربه‌اي تازه در کارنامه اش رقم بخورد. عبدي و شخصيت گنجو در حافظه چندنسل باقي مانده.

محصول چه سالي است؟ 1372
محصول چه کسي است؟ بهروز افخمي، «روز فرشته» را به عنوان دومين فيلم خود ساخته است.
چه ويژگي‌هايي داشت؟ داستان «روز فرشته» در روياي شخصيت اصلي فيلم نيت الله (عزت الله انتظامي) مي‌گذرد. او گمان مي‌کند به کما رفته و در حال مرگ است. اکبر عبدي نقش يک جن را بازي مي‌کند که سير تا پياز زندگي نيت الله خان را مي‌داند و در عين حال با شريک مرحوم نيت الله خان ارتباط دارد. حضور او در داستان بخشي از زندگي نيت الله خان را هويدا مي‌کند که آلوده به مال حرام و خوردن حق دوست بوده است. خود شخصيت در فيلم مي‌گويد: «من جن هستم؛ جن بوداده.» اين ديالوگ را عبدي طوري بيان مي‌کند که شخصيت به جاي ايجاد رعب، خواستني مي‌شود و بخش کمدي فيلم را تامين مي‌کند.

اکبر عبدي در روز فرشته

موفق بوده يانه؟ عبدي در جان دادن به شخصيت موفق عمل کرده است. سر کچل و دو دندان افتاده او به همراه صداي نازک و نوعي خاص از حرف زدن باعث شده اين شخصيت در ذهن بماند.
کجاي کارنامه بازيگر است؟ «روز فرشته» از کار‌هاي خوب و موفق اکبر عبدي است، اما آن طور که بايد قدر نديده.
اکبر عبدي نقش يک جن را بازي مي‌کند که سير تا پياز زندگي نيت الله خان را مي‌داند و در عين حال با شريک مرحوم نيت الله خان ارتباط دارد. حضور او در داستان بخشي از زندگي نيت الله خان را هويدا مي‌کند که آلوده به مال حرام و خوردن حق دوست بوده است. خود شخصيت در فيلم مي‌گويد: «من جن هستم؛ جن بوداده.»

محصول چه سالي است؟ 1372
محصول چه کسي است؟ «من زمين را دوست دارم» پنجمين فيلم ابوالحسن داودي بعد از «سفر عشق»، «سفر جادويي»، «جيب بر‌ها به بهشت نمي‌روند» و «ايليا نقاش جوان» است.

عليرضا خمسه در من زمين را دوست دارم

چه ويژگي‌هايي داشت؟ «خپيت» يک شخصيت فضايي است که از سوي فرمانده سياره اش به زمين تبعيد شده. آن چه در نگاه اول درباره «خپيت» مشخص است اين که براساس الگوي فيلم‌ها و متن‌هاي تخيلي طراحي شده. نويسنده و کارگردان قصد داشتند ضمن ساخت يک فيلم سرگرم کننده، عادت‌هاي مردم را به نقد بکشند. قرار گرفتن «خپيت» در موقعيت‌هاي مختلف اين امکان را به سازندگان داده بود.
موفق بوده يا نه؟ شخصيت در فيلم جا افتاده و خپيت توانست خيلي زود جاي خود را پيدا کند.
کجاي کارنامه بازيگر است؟ عليرضا خمسه در ايفاي نقش آدم فضايي موفق بود و نقشي متفاوت به کارنامه اش اضافه کرد. به دليل محبوبيت «من زمين را دوست دارم» پيش طيف زيادي از سينمادوستان، نقش خمسه هم در ذهن مانده. با اين حال «خپيت» جزو شاه نقش‌هاي اين بازيگر محسوب نمي‌شود.

محصول چه سالي است؟ 1381
محصول چه کسي است؟ على عبدالعلي زاده بعد از ساخت «تعقيب» و «تارزن و تارزان» سراغ «سيزده گربه روي شيرواني» رفت.
چه ويژگي‌هايي داشت؟ رامو يکي از شخصيت‌هاي تخيلي فيلم است که از سرزميني ناشناخته آمده. کارگردان برخوردي استعاري با شخصيت‌ها داشت و رامو که گاهي به شکل انسان و گاهي گربه در مي‌آيد نيز داراي چنين کارکردي بوده است.

محمدرضا گلزار در سيزده گربه روي شيرواني

موفق بوده يا نه؟ فيلم و شخصيت ظرفيت موفق بودن را داشت که نشد. به قول منتقدي دکور‌ها و لباس‌ها و چهره پردازي صحنه‌هاي اوليه فيلم، حال و هوايي علمي تخيلي به فيلم داده است. پس از آن شروع خوب فيلم مانند اغلب توليدات فانتزي سينماي ايران، بيشتر روي کاراکتر‌ها و روابطشان باهم تمرکز مي‌کند و به جز چند صحنه در بيشتر موارد، معمولي و خالي از جلوه‌هاي ويژه است. فضاي فيلم هم بر خلاف فيلم‌هاي علمي تخيلي که چيز‌هاي غيرقابل باور را باور پذير مي‌کنند نه به عنوان فيلم علمي تخيلي بلکه به عنوان فيلمي فانتزي هم چندان باورپذير نيست. کجاي کارنامه بازيگر است؟ در کارنامه گلزار جايگاه رفيعي ندارد.

محصول چه سالي است؟ 1394
محصول چه کسي است؟ «دراکولا» سومين فيلم رضا عطاران بعد از «خوابم مياد» و «رد کارپت» است.
چه ويژگي‌هايي داشت؟ فيلم سوم عطاران فضايي رئال -خيالي دارد. شخصيت اصلي آن يعني لوون هفتوان و همسرش ويشکا آسايش از باقي مانده‌هاي نسل دراکولا هستند که در ايران ساکن شده اند! آقاي دراکولا خصلت اجدادي اش را از دست نداده و همچنان به آشاميدن خون نياز دارد. در بخش‌هايي از فيلم قيافه لوون هفتوان به شکل دراکولا در مي‌آيد. کمي بعد متوجه مي‌شويم کارگردان از اين خصلت استفاده‌اي دوگانه کرده و معضل اعتياد را بدين شکل هشدار داده است.

لوون هفتوان در دراکولا

موفق بوده يا نه؟ لوون هفتوان در ارائه تصويري هولناک از دراکولاي خون آشام موفق عمل کرده. مواجهه درباره فيلم عطاران دوگانه بود؛ برخي آن را اثري متفاوت مي‌دانند و غالب مخاطبان سينما معتقد بودند اين کارگردان توقع شان را برآورده نکرده است. آن‌ها انتظار يک کمدي داشتند، ولي منظور عطاران چيز ديگري بوده است.
کجاي کارنامه بازيگر است؟ دراکولا جزو نقش‌هاي خوب کارنامه زنده ياد هفتوان است.

محصول چه سالي است؟ 1390
محصول چه کسي است؟ سيد جواد هاشمي «اختاپوس (آهوي پيشوني سفيد)» را سال 90 به عنوان اولين تجربه سينمايي خود کارگرداني کرد. سال پيش دنباله اش را ساخت و قسمت سوم آن در نوبت اکران است.

امين زندگاني در آهوي پيشوني سفيد

چه ويژگي‌هايي داشت؟ در ميان شخصيت‌هاي متعدد دو فيلم سيد جواد هاشمي، چند کاراکتر خيالي هستند و مابقي برگرفته از حيوان يا آدم بوده اند. امين زندگاني که در قسمت اول «آهوي پيشوني سفيد» حضور داشت نقش يک عجوزه را بازي مي‌کرد. اين عجوزه از سوي عفريته (گوهر خيرانديش) مامور شده تا پيشوني سفيد (ترلان پروانه) را اغفال کند و بدزدد. او ابتداي چهره‌اي کريه دارد؛ مو و ريشي پريشان و دماغي بزرگ. براي نزديک شدن به پيشوني سفيد، اما جادو مي‌کند و خوش تيپ مي‌شود
موفق بوده يا نه؟ امين زندگاني از پس ماموريتي که بر عهده اش گذاشته شده برمي آيد؛ همان طور که گوهر خيرانديش نقش عفريته را معقول بازي مي‌کند. با اين حال هيچ کدام از اين نقش‌ها قابليت ماندگاري در ذهن مخاطب ندارند.
کجاي کارنامه بازيگر است؟ جزو کار‌هاي آبرومند زندگاني است.

محصول چه سالي است؟ 1396
محصول چه کسي است؟ سيدجواد هاشمي
چه ويژگي‌هايي دارد؟ مهمترين ويژگي همه کاراکتر‌هاي «پيشوني سفيد 2»، گريم سنگيني است که فضايي فانتزي و خيال پردازانه به نقش‌ها مي‌دهد. «بل بله» هم در همين راستا محصول توأمان طراحي چهره و لباسي سنگين در کنار صداسازي و نقش آفريني متفاوت بازغي است.

پژمان بازغي در پيشوني سفيد 2

موفق است يا نه؟ تلاش بازغي براي خروج از قالب خشکي که در سال‌هاي اخير در ذهن مخاطبان پيدا کرده است، قابل انکار نيست، اما ضعف او در مهمترين بخش ايفاي نقش «بل بله» يعني صداسازي، تبديل به پاشنه آشيل اين کاراکتر شده است. کاراکتري که البته در متن فيلمنامه هم بلاتکليف است و بعيد بود براي احياي آن کاري از دست بازغي بربيايد.
کجاي کارنامه بازيگر است؟ بازغي تا به امروز رويکردي به شدت دوگانه در بازيگري به خصوص در سينما داشته است؛ از سويي انگار نگراني از حضور در فيلم‌هاي دم دستي و گيشه‌اي ندارد و از سوي ديگر پاي کار فيلم‌هاي تجربي و فيلمسازان تازه کار هم هست. تجربه‌هاي حرفه‌اي قابل قبولي همچون «دوئل» و «سرباز‌هاي جمعه» را هم در کارنامه دارد. طبيعي است که در اين کارنامه شلوغ و پرفراز و فرود، «پيشوني سفيد 2» گذرا و فراموش شدني است.

محصول چه سالي است؟ 1390
محصول چه کسي است؟ هاتف عليمرداني بعد از ساخت انيميشن رئال راز دشت تاران دومين فيلمش را هم در فضايي فانتزي ساخت. او حالا کارگردان مطرح و پرکار سينماي ماست.
چه ويژگي‌هايي داشت؟ داستان «يک فراري از بگبو» درباره موجودي فضايي است که بنا بر مشکلاتي که ناخواسته درگير آن بوده به زمين مي‌ايد و حالا بايد با موجوداتي مواجه شود که شباهتي به خودشان ندارد. بخشي از قصه هم در سرزميني به نام بگبو روايت مي‌شود که علي صادقي پادشاه آنجا است. يک پادشاه سخت گير که سخنراني اش آدم را ياد هيتلر مي‌اندازد. به زباني عجيب و غريب حرف مي‌زند و گفته هايش زيرنويس مي‌شود تا بيننده بداند چه مي‌گويد.

علي صادقي در يک فراري از بگبو

موفق بوده يانه؟ به رغم تلاش‌هايي که شده «يک فراري از بگبو» موفق نبود و داستانش از يک جايي به بعد کند پيش مي‌رود. علي صادقي نيز يک بازي معمولي دارد. او در چندنقش ديگر هم ظاهر شده.
کجاي کارنامه بازيگر است؟ «يک فراري از بگبو» جزو نقش‌هاي معمولي علي صادقي دسته بندي مي‌شود. او حتي در جنس شوخي‌هاي رفتاري و کلامي تحت تأثير شخصيت‌هاي پيشين بود.

بيشتر بدانيد : ادبيات علمي ـ تخيلي چگونه شكل گرفت؟

بيشتر بدانيد : 20 فيلم مطرح علمي – تخيلي سال 2010 معرفي شدند

بيشتر بدانيد : بهترين فيلم‌هاي علمي تخيلي سينما در دهه اخير

بيشتر بدانيد : بهترين فيلم علمي-تخيلي تاريخ سينما انتخاب شد

منبع: faradeed.ir