بزرگنمايي:
چه خبر - نقش ورزش هاي هوازي در سلامت بدن
پا به سن گذاشتن و حفظ سلامتي و شادابي و سرزندگي يک فرآيند مصنوعي که با خوردن يک قرص يا يک نوشيدني جادويي بدست آيد نيست.
حفظ تناسب اندام در بالاي چهل سالگي، به معناي سخت كار كردن براي به حداكثر رساندن كارايي است، تا جايي كه بدن شروع به تعرق كند.
البته خوب ديده شدن، براي همه مهم است، اما ما واقعاً وقتي احساس اعتماد به نفس ميكنيم كه: «همه آن چيزي كه ميتوانيم باشيم» بشويم و در خيابان راه برويم، در اين موقع است كه خوب به نظر ميرسيم و احساس قوي بودن از درون مان به بيرون راه يافته و ظهور پيدا مي کند.
با تمرينات منظم تبديل به يك ورزشكار ممتاز نميشويم بلکه در گروه افراد سالم و متناسب قرار ميگيريم، فقط بايد سعي مان اين باشد که کارايي خود را به حداكثر برسانيم و مانند خيلي از افراد تناسب اندام داشته باشيم. همه اينها كار ميبرند، اما همانگونه كه بعضي اين کار را انجام مي دهند، شما نيز ميتوانيد آن را انجام دهيد.
آيا شما فكر ميكنيد كه چون سالهاي عمر خود را بر اساس عدد پشت سر ميگذاريد، بايد به صورت اتوماتيك كند شويد يا فعاليت خود را متوقف كنيد؟
اجازه ندهيد حتي كسي اين جمله را به شما بگويد! حقيقت اين است كه شما براي حركت كردن طراحي شدهايد! تحرك و فعاليت در ژنهاي شما است!
شما با دستها و پاهاي قوي ساخته شدهايد كه بدون در نظر گرفتن سن، به فعاليت پاسخ ميدهند.
فقط بايد بدانيد كه چگونه با بيست سالگي خود فرق داريد. به اين فکر كنيد كه وقتي به سن سي يا چهل سالگي فعاليت خود ميرسيد «بامهارت» باشيد.
اكسيژن را به درون بياوريد
در مقوله انعطافپذير ماندن، بايد قلب خود را از طريق تمرينهاي هوازي وارد ميدان كنيد كه به معناي وارد كردن اكسيژن به صحنه است.
همان طور كه كل بدن ميتواند چربي اضافه كند، قلب نيز اگر به آن اهميت ندهيد، بياغراق با يك لفاف نرم از چربي احاطه و مانند يك كيسه نرم ميشود.
اگر شما براي تناسب فيزيكي خود شروع به سرمايهگذاري كنيد، بهراحتي قلبتان را وارد ميدان كردهايد.
به اين معنا كه راحتطلبي را كنار گذاشتهايد و به جاي اينكه از پلهبرقي يا آسانسور استفاده كنيد، از پلهها استفاده ميكنيد.
ضربه هايي را كه در قفسه سينه خود احساس ميكنيد، به اين دليل است كه قلب شروع به انجام وظايفش كرده است.
اگر شما هماكنون چندين مرتبه در هفته ورزش ميكنيد، اين سؤال پيش ميآيد كه آيا اين كار را براي قلبتان انجام ميدهيد يا انجام آن براي شما يک عادت شده است.
ورزش هوازي چيست؟
هوازي به معني «همراه با اكسيژن» است. ورزش هوازي ورزشي است كه در آن اكسيژن درگير باشد.
بياييد يك قدم به عقب برگرديم و ببينيم كه طي ورزش هوازي چه اتفاقي ميافتد.
وقتي شما سطح فعاليتتان را افزايش ميدهيد و گروههاي عضلاني بزرگ شروع به كار ميكنند، عضلات به سوخت بيشتري نياز دارند.
اكسيژن ماده خام يا سوختي است كه براي ساخت غذاي عضلات، يعني مادهاي به نام ATP (آدنوزين- تري فسفات يا آدنوزين- 5- تري فسفات) استفاده ميشود.
وقتي شما ورزش ميكنيد، عضلاتتان بهسرعت اكسيژن را از خون خارج ميكنند.
مغز سطوح پايين اكسيژن را احساس كرده و براي پاسخگويي سريع به آن، بدن را تحريك ميكند كه سريعتر و عميقتر تنفس كند.
اين كار باعث به حداكثر رسيدن مقدار اكسيژن در ريهها ميشود. اكسيژن (كه 21 درصد هوايي را كه ما تنفس ميكنيم، تشكيل ميدهد) از ريهها وارد خون ميشود و به مولكولهاي هموگلوبين ميپيوندد.
سپس آماده است كه به گروههاي عضلانياي برده شود كه براي سوخت بيشتر فرياد ميزنند! اينجا مكاني است كه قلب وارد ميشود.
خوني كه اكنون پر از اكسيژن است (و بنابراين قرمزرنگ ديده ميشود) از ريهها وارد قسمت چپ قلب ميشود.
قلب يك عضله است و مانند هر عضلهاي، قدرت بيشتر باعث افزايش كارايي در انجام وظايف ميگردد.
كار قلب حركت دادن خون غني از اكسيژن از ريهها به بافتهاي بدن است.
سمت چپ قلب پر از خون ميشود و سپس در يك انقباض بزرگ، خون را به داخل سرخرگها ميفرستد كه از طريق آنها به بافتهاي بدن حمل ميشوند. (يادآوري: سرخرگها خون را از قلب خارج ميكنند).
وقتي اكسيژن به سلولهاي عضلاني رسيد، جايگزين ماده دفعي سلولها، مانند دياكسيدكربن و لاكتيك اسيد ميشود.
وقتي اكسيژن وارد سلولها شد، يكي از اجزاي سيستم پيچيده و معجزهآساي توليد انرژي ميشود كه چرخه كربن نام دارد (و اتفاقاً بيشتر ما در دانشكده پزشكي از حفظ كردن آن متنفر بوديم).
اين چرخه كارآمد انرژي را به صورت ATP آزاد ميكند (اگر اكسيژن نفت خام باشد، پس ATP بنزين بدون سرب است كه وارد مخازن ما ميشود). عضلات ما ATP را به عنوان سوخت استفاده ميكنند.
اگر عضلات سوخت را سريعتر از آن چيزي كه قلب ميتواند اكسيژنرساني كند (يا سيستم كربن آن را به سوخت تبديل كند) ببلعند، سلولها به يك سيستم سوختي سريعتر ولي بسيار ناكارآمدتر به نام سيستم بيهوازي روي ميآورند.
سيستم بيهوازي (به معني بدون اكسيژن)، 16 مرتبه نسبت به چرخه كربن ناكارآمدتر است و باعث توليد لاكتيك اسيد ميشود با توليد اين ماده، عضلات بعد از ورزش دردناك ميشوند.
هر چقدر بدن متناسبتر و قلب كارآمدتر باشد، كار بيشتري به ازاي مقدار اكسيژن دريافتي ميتوان انجام داد.
به بيان ديگر، اگر شما يك ماشين باشيد، هر چقدر موتورتان (قلب) كارآمدتر باشد، مسافتي كه با هر گالن بنزين ميپيماييد، بيشتر ميشود.
چرا ورزش هوازي براي شما مهم است؟
اگر اين سؤال از شما پرسيده شود، احتمالاً ميتوانيد براي من 10 دليل خوب يا بيشتر از آن براي انجام ورزش هوازي بياوريد.
مشكل اين نيست كه افراد نميدانند ورزش هوازي كليد افزايش سن با کيفيت عالي است، بلكه مشكل اين است كه فقط يك سوم از ما در روز 30 دقيقه ورزش هوازي انجام ميدهيم!
متأسفانه، بيشتر افراد راحتطلبي را 30 دقيقه در روز كنار نميگذارند و براي بهبود کيفيت افزايش سن خود آنچنان که بايد وقت صرف نميكنند.
دوست من، شما نبايد نسبت به سلامتي خود بيتفاوت باشيد و 30 دقيقه در روز را صرف سلامتيتان نكنيد!
به قول يك ضربالمثل قديمي 1893: «كساني كه فكر ميكنند هيچ زماني براي تمرينات بدني ندارند، دير يا زود زماني براي بيماري پيدا خواهند كرد.»
ما در مورد متناسب ماندن به مدت طولاني صحبت كردهايم.
من بدون يك دقيقه تعلل، بعضي از دلايل مهم در مورد شروع يا افزايش ورزش هوازي را به طور مختصر بيان خواهم كرد.
همه اين روشها به دليل اينكه باعث ميشود قلب خون را پمپ كند و عضلات گرم شود، بسيار عالي هستند.
شما هچنين ممكن است در مورد مرتب كردن لوازم به هم ريختهتان مثل تردميل يا اليپيتيکال و استفاده از آنها فكر كنيد.
اميدوار نباشيد که فقط با نشستن و گوش دادن، نتيجه بگيريد؛ اينطور نيست.
نتيجه واقعي وقتي به دست ميآيد كه شما وارد جاده شويد و عرق كنيد.
ابتدا براي شما بسيار سخت خواهد بود، زيرا سالها خود را درگير تمرين نكردهايد، اما در انتهاي تمرينات، به پيشرفتتان بسيار افتخار خواهيد کرد.
از شما هم ميخواهيم که هماكنون ورزش را شروع كنيد.
سيد وهابالدين رضواني؛ کارشناس ارشد تغذيه
منبع: zendegionline.ir