بزرگنمايي:

چه خبر - سريال مادرانه بهانه اي شده تا مروري بر کارنامه کاري بازيگران زني داشته باشيم که در اين سال ها نقش يک معتاد را بازي کرده اند و در ياد و خاطره مخاطبان ماندگار شده اند. اولين کسي که در سينماي ايران پس از انقلاب نقش زن معتاد را ايفا کرد، فريماه فرجامي است. او با حضور در فيلم «تيغ و ابريشم» از سال 64 تا به امروز در ذهن بسياري از ايرانيان ماندگار شده است. در ادامه نگاهي داريم به 7 چهره برتري که در اين سال ها نقش ماندگاري از حضور خود بر صفحه تلويزيون و پرده سينما بر جاي گذاشته اند.


فريماه فرجامي؛ تيغ و ابريشم، متولد 1330
با ساخت فيلم «تيغ و ابريشم» کاراکتر زن معتاد به شکلي جدي وارد سينماي ايران شد و فريماه فرجاني، نقش زني معتاد را که سرخورده از برآورده نشدن رؤياهايش در آن سوي مرزها به اعتياد کشيده شده است به خوبي در اين اثر ايفا مي کند. چهره مغموم و خاص فرجامي همراه با کارگرداني مسعود کيميايي که خود پيش از آن يکي از ماندني ترين شخصيت هاي معتاد در سينماي ايران را پرورانده بود (با بازي بهروز وثوقي در نقش سيد در فيلم تحسين شده «گوزن ها») به يک بازي بيروني کنترل شده براي نمايش رنج ديدگي اين زن تبديل شد؛ رنج ديدگي باورپذيري که راهي جز خودکشي برايش باقي نگذاشت.

فرزاد مؤتمن درباره اين نقش مي گويد:
فرزاد مؤتمن که هنوز بسياري از افراد فيلم «شب هاي روشن» او را به ياد دارند در مورد بازي خانم فرجامي در اين فيلم مي گويد: «تيغ و ابريشم، خاطره بسيار دوري است. من اين فيلم را در همان سال هاي 64، 65 ديدم و پس از آن ديگر موقعيت بازبيني اش را پيدا نکردم اما هنوز به خاطر دارم که در آن دوره وقتي فيلم را مي ديدم بازي فريماه فرجامي يکي از نقاط قوت فيلم به نظر مي رسيد زيرا تصويري خيلي باورپذير و ملموس را از يک زن معتاد ارائه مي داد. شايد در خوب بودن کار خانم فرجامي ذکر همين نکته کافي باشد که بگويم بعد از گذشت اين همه سال وقتي درباره کارکترهاي معتاد فکر مي کنم، يکي تصوير فريماه فرجامي به ذهنم مي آيد و يکي بهروز وثوقي در فيلم گوزن ها».


پانته آ بهرام؛ مسافر، متولد 1348
يکي از پرمخاطب ترين سريال هاي تلويزيون چه در زمان خودش و چه در سال هاي پس از آن، «مسافر» بود؛ اثري که به لحاظ داستاني و بازي بازيگرانش توانسته هنوز هم در ياد و خاطر ايرانيان بماند. «مسافر» به دليل بازي خاص پانته آ بهرام در نقش يک دختر معتاد به نام منيژه و لحن و اداي ديالوگ، جايگاه متفاوتي در ميان کارهاي او دارد. بهرام در اين سريال چهره جديدي از يک زن معتاد را که به خاطر اعتيادش همه چيز را از دست مي دهد، ارائه کرد. او که در اين سريال با ابوالفضل پورعرب همبازي بود، در بسياري از مواقع بازي همسطح و در پاره اي موارد بالاتر از او را به نمايش گذاشت. بهرام در آن سال ها چهره جديدي در تلويزيون بود و همين امر هم به او کمک کرد تا نقشش را براي بيننده باور پذير کند.

مهران احمدي درباره اين نقش مي گويد:
مهران احمدي که در چندين اثر با پانته آ بهرام همکار بوده در مورد ايفاي نقش اش در سريال «مسافر» مي گويد: «خانم بهرام در سريال «مسافر» مانند هميشه از عهده ايفاي نقش شان به خوبي برآمدند و يکي از نوابغ بازيگري هستند. به نظرم يکي از بهترين نقش هاي فرد معتاد را خانم بهرام در اين اثر، ايفا کرده اند. نمي دانم بگويم متاسفانه يا خوشبختانه اما اکثر بازيگران خانم ما به کارکتري که مي خواهند بازي کنند، خيلي اهميت مي دهند و پذيراي هر نقشي نيستند. وقتي قرار است شما نقش يک فرد معتاد را ايفا کنيد، طبيعي است که چهره تان دستخوش تغييرات زيادي مي شود و زيبايي اش را از دست مي دهد و به همين دليل همه خانم ها چنين نقشي را نمي پذيرند. اما خانم بهرام از جمله بازيگراني است که براي رسيدن به نقش اش و ملموس کردن آن براي مخاطب از هيچ تلاشي دريغ نمي کند و در مسافر هم ديديم که چنين اتفاقي رخ داد. در کنار اينکه فراموش نکنيد بازي کردن در نقش يک فرد معتاد بسيار سخت است زيرا بايد مراقب باشيد که تبديل به تيپ و کليشه نشويد. خانم بهرام در اين کار يکي از غير کليشه اي ترين نقش ها را ايفا کرد. من 2 نقش معتاد را هرگز فراموش نمي کنم؛ يکي نقش خانم بهرام در سريال «مسافر» و ديگري نقش باران کوثري در فيلم «خون بازي»؛ اين دو بي نظيرند».


ستاره اسکندري، داستان يک شهر، مرگ تدريجي يک رؤيا، متولد 1350
يکي از بهترين بازي هاي ستاره اسکندري در سال 78 و زماني بود که در يکي از اپيزودهاي مجموعه «داستان يک شهر» نقش دختر معتادي را بازي کرد که پدرش در سن پايين او را به اجبار به عقد مردي ميانسال و معتاد درآورده بود. اصغر فرهادي زماني اين قصه را مي سازد که تا پيش از آن هنوز تصويري از يک زن معتاد در تلويزيون نشان داده نشده بود. اما اين کارگردان موفق مي شود يکي از بهترين بازي ها را از اسکندري در اين نقش بگيرد؛ نقشي که اگرچه کوتاه بود اما در ذهن بسياري ماندگار شد. ستاره يک بار ديگر نيز در مجموعه «مرگ تدريجي يک رؤيا» به کارگرداني فريدون جيراني نقش يک زن معتاد را به خوبي به تصوير مي کشد و با اينکه غالبا تا پيش از آن نقش هاي مثبتي را ايفا کرده اما شخصيت منفي ساناز را خيلي خوب به مخاطب معرفي مي کند.

ستاره اسکندري درباره اين نقش مي گويد:
خود اسکندري هم اين نقش ها را به خوبي به ياد دارد و در خصوص نقشي که در «داستان يک شهر» ايفا کرده، مي گويد:«زماني که من اين نقش را بازي کردم در تلويزيون به اين شکل به موضوع و حضور يک زن معتاد پرداخته نشده بود و به همين دليل اين نقش را خيلي دوست داشتم. بسياري اين تصور را داشتند که تصاوير فيلم، مستند است. در مورد «مرگ تدريجي يک رؤيا» هم بايد بگويم هميشه دوست دارم نقش هاي متفاوتي را ايفا کنم. ممکن است در نگاه کلي نقش هايم تفاوت چنداني با هم نداشته باشند، اما در جزئيات از هم فاصله دارند. من تجربه بازي با لهجه هاي متعدد و آدم هايي در طبقات اجتماعي مختلف را دارم و مثبت يا منفي بودن شخصيت ها برايم خيلي فرقي ندارد».


باران کوثري؛ خون بازي، متولد 1364
بدون شک يکي از بهترين نقش هايي که تا به امروز باران کوثري ايفا کرده است، در فيلم سينمايي «خون بازي» به کارگرداني مادرش، رخشان بني اعتماد بوده است. باران در اين فيلم نقش سارا، دختر معتادي را بازي مي کند که قرار است نامزدش براي ازدواج با او از کانادا بازگردد. مادر سارا که بيتا فرهي نقش اش را ايفا مي کند، سعي دارد او را با خود به شمال ببرد تا مصرف مواد مخدر را ترک کند. شايد نقش سارا در «خون بازي» از آن نقش هايي است که هر بازيگري دوست دارد آن را براي يک بار هم که شده، تجربه کند. شخصيت سارا در اين فيلم ضد همه کليشه هايي بود که در سينماي ايران تا به آن روز از يک شخص معتاد به تصوير کشيده شده؛ تصويري جديد اما واقعي و باورپذير که کوثري به خوبي از عهده ايفاي آن برآمد.

مهران احمدي درباره اين نقش مي گويد:
مهران احمدي که سابقه همکاري با باران کوثري را نيز دارد، مي گويد: «يکي از ماندگارترين نقش هايي که اين بازيگر ايفا کرده در فيلم «خون بازي» است. به نظرم تمامي خصايصي که خانم پانته آ بهرام در «مسافر» داشتند، خانم کوثري نيز در فيلم «خون بازي» از خودشان نشان دادند. خانم کوثري جزو آن دسته بازيگراني است که وقتي نقشي را مي پذيرد، ساعت ها و روزها برايش زمان مي گذارد و با آن شخصيت به اصطلاح قاطي مي شود و بي اهميت از کنار آن عبور نمي کند تا شخصيتي را که قرار است نقش اش را ايفا کند، براي مخاطب باورپذير کند. شخصيت سارا در «خون بازي» به خاطر روحي که خانم کوثري به آن داده بود، کاملا براي مخاطب به شکل ملموس درآمده بود. در کنار اينکه کليشه اي نبود و تماشاگر مي توانست باورش کند».


طناز طباطبايي؛ مرهم، متولد 1362
طناز طباطبايي از آن دسته بازيگراني است که کم کار مي کند اما در انتخاب نقش هايش هميشه وسواس زيادي به خرج مي دهد و نمي توانيد نمونه اي از کارهايش را ببينيد و به توانايي اش در بازيگري خرده بگيريد. يقينا يکي از ماندگارترين آثاري که در کارنامه کاري طناز براي هميشه پررنگ مي ماند، فيلم «مرهم» است که عليرضا داودنژاد آن را کارگرداني کرده و از دريچه اي نو به معضل اعتياد پرداخته است. طباطبايي در اين فيلم نقش يک دختر معتاد را بازي مي کند که خانواده اي سنتي دارد؛ خانواده اي که هيچ گاه نتوانسته با آن ارتباط برقرار کند و تنها مادربزرگ پيرش به رغم سن بالايي که دارد مي تواند او را درک کند. نقشي که طباطبايي در اين فيلم بازي مي کند در کنار ضد کليشه بودنش توانايي اين بازيگر جوان را نيز به تصوير مي کشد.

طناز طباطبايي درباره اين نقش مي گويد:
طناز طباطبايي به خوبي نقش زيبايي را که در «مرهم» به تصوير کشيده در خاطر دارد و در اين باره مي گويد: «من هميشه به ايفاي نقش هايي که بيانگر معضلات اجتماعي است، علاقه مندم و به نظرم نقش هاي جذابي مي آيند. اعتياد نيز يکي از اين معضلات است که شخص نادانسته به آن مبتلا مي شود و فکر مي کنم وظيفه من و ساير سينماگران است که با استفاده از موقعيت کاري مان پيش آگاهي هايي در اين زمينه به افراد بدهيم. اينکه بدانند اگر به اعتياد مبتلا شوند چه آينده اي انتظارشان را مي کشد. من در «مرهم» نقش معتادي را بازي کرده ام که اعتيادش به دراگ هاي مخدر نيست بلکه دراگ محرک مصرف مي کند؛ چيزي که اين روزها در بين افراد معتاد بيشتر شاهدش هستيم و اين خوش بيني در ذهن اشخاص شکل گرفته که دراگ هاي محرک مانند دراگ هاي مخدر آسيب رسان و اعتيادآور نيستند در حالي که تحقيقات ثابت کرده اند دراگ هاي محرک به خاطر آسيب هايي که به روان افراد مي رساند، مضرتر هستند و فرد را بيشتر درگير خودشان مي کنند.

اما متاسفانه اين آگاهي وجود ندارد و بسياري از جوانان ما درگير اين مسئله مي شوند. نمي دانم گفتن اين حرف صحيح است يا نه اما گاهي پيش مي آيد که برخي از ما به خاطر بي انگيزگي، بي هدفي و بي برنامگي براي آينده مان دچار نااميدي مي شويم و فکر مي کنيم با مصرف مواد مخدر يا محرک، حتي اگر شده به شکل تفريحي و مقطعي مي توانيم مشکلات مان را حل و فصل کنيم در حالي که اين کار خودش يک مشکل بر مشکلات ما اضافه مي کند».


بهاره افشاري؛ تسويه حساب، متولد 1363
از زماني که بهاره افشاري پا به دنياي بازيگري گذاشته، تقريبا توانسته ازعهده ايفاي تمام نقش هايش به خوبي برآيد و يکي از اين بهترين کارهايش فيلم «تسويه حساب» تهمينه ميلاني است. افشاري در اين فيلم نقش ليلا، دختر معتادي را بازي مي کند که از کودکي به خاطر محيطي که در آن رشد کرده رو به سيگار و اعتياد آورده و در سن جواني با دنيايي از مشکلات و سختي روبه روست اما آنچه جالب توجه است اين است که او در حالي شخصيت يک فرد معتاد را براي مخاطبش باورپذير مي کند که در زندگي روزانه حتي با کشيدن سيگار هم بيگانه است.

بهاره افشاري درباره اين نقش مي گويد:
بازيگر نقش ليلا در خصوص روزهايي که فيلمبرداري «تسويه حساب» را پشت سر مي گذاشت، مي گويد: «اين کار اولين کار سينمايي ام بود و از مديوم سينما شناخت چنداني نداشتم. شخصيت ليلا مابازاي خارجي داشت و خانم ميلاني از اين شخصيت ايده گرفته و يک مصاحبه و فيلم مستندي نيز در مورد اين شخصيت داشتند و خيلي دقيق و ظريف آن را مي شناختند و تمام اطلاعات را در مورد زندگي اين فرد به من دادند. اما موضوعي که براي من کمي سخت بود اين بود که بايد در تمام طول فيلم سيگار مي کشيدم در حالي که قبل از آن اصلا تجربه سيگار کشيدن را نداشتم و بايد اين کار را به شکل حرفه اي هم انجام مي دادم تا مخاطب باور کند ليلا، دختري است که از 9 سالگي اين کار را شروع کرده و به همين خاطر هم وقتي برخي از دوستان فيلم را ديدند، متوجه شده بودند که من اصلا اين کار را بلد نيستم!

در کل بيشتر از اينکه من تلاشي کنم، خانم ميلاني زحمت زيادي براي نزديک شدنم به شخصيت ليلا کشيدند. من از يک ماه قبل فيلمبرداري، هر روز بعدازظهر به منزل خانم ميلاني مي رفتم و با ايشان تمرين مي کردم. اما مشکل ترين جاي کار 2 سکانس بود که با تدبير خانم ميلاني و اينکه هر دو را در يک روز فيلمبرداري کردند، راحت تر توانستم از عهده اش برآيم؛ يکي سکانسي بود که با خانم لادن مستوفي دعوا مي کردم و بايد کل گذشته ام را براي مخاطب مي گفتم و ديگري سکانسي است که مربوط به خانه سالمندان مي شود؛ زماني که به ديدار مادرم مي روم. اين دو از برايم سخت تر از بقيه کار بود».


خاطره حاتمي؛ در امتداد شهر، متولد 1362
يکي از نقش هاي متفاوتي که خاطره حاتمي در اين سال ها ايفا کرده در فيلم «در امتداد شهر» به کارگرداني علي عطشاني است. حاتمي در اين فيلم نقش يک دختر معتاد را بازي مي کند که البته به دليل مميزي قسمت هاي زيادي از آن از فيلم بيرون آورده شده است.

خاطره حاتمي در اين باره مي گويد:
خاطره در خصوص نگاهش به موضوع اعتياد مي گويد: «اعتياد مسئله بزرگ و مهمي است و متاسفانه اين روزها در کشورمان خيلي رشد کرده؛ رشدي که نمي توانم درکش کنم و خيلي برايم جاي سؤال دارد. مسئله اعتياد هميشه مرا درگير خودش کرده و وقتي يک فرد معتاد را در خيابان مي بينم، واقعا ناراحت مي شوم. جاي تاسف است که با معضل اعتياد هم مانند ايدز برخورد مي کنند. منظورم اين است که به اين دو مشکل اصلا توجهي نمي شود. انگار اصلا اين مشکلات در جامعه وجود ندارند. به عنوان يک بازيگر هميشه دوست داشتم نقش يک فرد معتاد را بازي کنم و اصلا خودم فرصت اين کار را در فيلم «در امتداد شهر» به وجود آوردم. آقاي عطشاني در نظر داشتند هر کس در جاي خودش بازي کند ولي هنگامي که فيلمنامه را مي خواندم متوجه شدم به خاطر نقشي که دارم بايد زير چشم هايم کبود باشد به همين خاطر هم به آقاي عطشاني پيشنهاد دادم اين فرد يا نقش آدم معتاد را داشته باشد يا بيمار را و ايشان اجازه دادند که من نقش آدم معتاد را بازي کنم و آقاي محسني هم زحمت کشيدند و مونولوگ خيلي خوبي براي من نوشتند که متاسفانه تمام آن سکانس را از فيلم درآوردند و منولوگي که مي گفتم حذف شد.

به اين دليل که من در حال سيگار کشيدن بودم. به نظرم اين از مميزي هاي آزاردهنده است چون به هر حال براي نشان دادن يک فرد معتاد بايد الماني وجود داشته باشد! ناراحتي من از اين بود که براي آن يک سکانس زحمت زيادي کشيده بودم».





منبع: زندگي ايده آل



مطالب پيشنهادي:مونيكا بلوچي در پشت صحنه فيلم جديد امير كاستاريكا + تصاوير
اکبر عبدي به خواستگاري دختر مجيد مظفري مي‌رود!
شايعات دامن بازيگران زن و مرد سريال دودکش را گرفتپدر حامد بهداد درگذشت
گزارشي از آرامگاه مرلين مونرو در کنار دو خواهر معروف خواننده ايراني