بزرگنمايي:

چه خبر - موناليزا مشکلات پزشکي داشته است؟

مونا ليزا آنقدر iconic است که مردم کمي فرصت اين را داشته اند که واقعا اين پرتره نيم تنه را نگاه کنند. اما با بررسي کردن شاهکار داوينچي براي چند دقيقه به يک نتيجه بديهي مي رسيم: يک چيز در اين پرتره درست نيست.
واقعا چه اتفاقي براي اين زن افتاده بوده است؟!
Mandeep R. Mehra مدير مرکز قلب و عروق و بيمارستان زنان در بريگام بوستون در حاليکه در مزه لوور ايستاده نگاهي عميق به Lisa Gherardini اين زن مشهور ايتاليايي مي اندازد، زني که به نظر او از مشکلات تيروئيد رنج مي برده است.
Mehra مي گويد: من فقط اين فرصت را داشتم که براي يک ساعت در موزه بايستم و فقط به اين نقاشي زل بزنم. من هنرمند نيستم. نمي دانم يک اثر هنري چگونه خلق مي شود. اما مطمئنم که اين تواناييرا دارم که يک بيماري را تشخيص بدهم.
آنچه اين چشم ها را خلق کرده شاهکار قلم داوينچي يا پرسپيکتيو عجيب نبوده است. بلکه در عوض پوست زرد، نازک، موهاي کم پشت و ابروهاي خيلي کم پشت نشان از مشکلات پزشکي دارد.

Mehra به ديگر حالت هاي اين پرتره نيز توجه مي کند: يک برامدگي قابل توجه بين بيني و گوشه داخلي چشم وجود دارد، مثل يک دانه چربي؛ ورم و برامدگي روي گردن گوشه سمت راست مي تواند شروع گواتر باشد؛ و يک برجستگي واضح کنار انگشت نشانه مي تواند نشاندهنده غده چربي باشد.
Mehra و همکارش هيلاري کمپبل Hilary Campbell از دانشگاه کاليفرنيا در مقاله اي که در مجله Mayo Clinic Proceedings, منتشر کرده اند، ادعا مي کنند که تمام اين علائم، علائم پزشکي مشکلات تيروئيدي هستند، شرايطي که غده تيروئيد مقدار نامناسبي از هورمون هاي مهم بدن را توليد مي کند.
تشخيص اين دکتر مي تواند لبخند گرفته و وهم آور اين بانوي مشهور را نيز توضيح دهد و دليل مشخصي که اين لبخند يک لبخند کامل و معمولي نيست نيز مي تواند دليل مشکلات تيروئيدي باشد.
Mehra مي گويد: به خاطر اينکه اگر شما مشکلات تيروئيد داشته باشيد، احتمال افسردگي برايتان هست و ماهيچه هاي صورتتان پف کرده و ضعيف مي شود. شما حتي نمي تواند درست حسابي لبخند بزنيد!
تاريخچه شخصي Gherardini نيز نکته هايي را به تئوري Mehra اضافه مي کند. راشل رتنر در LiveScience گزارش مي دهد که گمان مي رود که فرانچسکو دل گيوکوندو بازرگان Francesco del Giocondo که با گرارديني Gherardini ازدواج کرده بود اعلام کرده بود که اين پرتره يادگاري بعد از تولد دومين پسرشان حدود سال 1503 مي باشد.
پس مي دانيم که بارداري نيز مي تواند زمينه ساز بروز مشکلات تيروئيدي شود. در حاليکه به خاطر شکل گردن احتمال گواتر وجود دارد، محققين گزارش مي دهند که در منطقه Florentine در آن دوره مشکلات تغذيه اي در اثر کمبود يد بين مردم وجود داشته است. که اين کمبود يد موجب مشکلات گوارشي مي شده که در تعداد زيادي از پرتره هاي آن دوره مشهود است.
البته اين اولين باري نيست که وجود يک بيماري براي مونا ليزا تشخيص داده شده است. در سال 2010 يک پرفسور اهل سيسيل با آناتومي پاتالوژي اين پرتره به اين نتيجه رسيد که گرارديني مشکل کلسترول بالا داشته است. و اين مشکل باعث وجود زايده برجسته کنار چشم و برجستگي غده مانند روي دستش شده است.
ديگر تشخيص ها پزشکي به سال 2004 برمي گردد- وقتيکه گروهي از دکترا ادعا کردند که دست باد کرده و اسيب ديدگي پوست مونا ليزا مي تواند نشان دهنده چربي خوون و تصلب شريان زودهنگام باشد. و لبخند مشهور مونا ليزا مي تواند دليل فلج بل باشد!
اما Mehra و Campbell اين ادعاها را رد مي کنند. تحقيقات اخير نشان مي دهد که گرارديني تا 63 سالگي زندگي کرد، که در ان زمان عمر طولاني محسوب مي شده، و براي همين غيرمحتمل به نظر مي رسد که او به خاطر مشکلات قلبي و کلسترول بالا فوت کرده باشد. درعوض آنها ادعا مي کنند مشکلات تيروئيدي ميتواند تمام علائم و نشانه هاي اين پرتره را توضيح دهد.
با اين حال اين دو خاطر نشان مي کنند که تشخيص آنها نمي تواند آخرين تشخيص باشد. ممکن است گرارديني ابروهايش را به دليلي برداشه باشد، که براي زني در دوره رنساس ايتاليا امري غيرعادي نبوده است.
پوست صورت و چشم هاي زرد رنگ مي تواند نتيجه واريش روي نقاشي باشد که در طول سالها تغيير رنگ داده است. و لبخند مونا ليزا شايد تنها مهارت داوينچي در آميختگي موضوعات به يکديگر باشد که اغلب باعث محو شدن خطوط مجزا مثل خط هاي کناره هاي لب مي شود.
اما عجيب ترين چيز اين است که هيچ وقت جواب قطعي براي اين سوال که چرا مونا ليزا خارق العاده و مشهور است وجود ندارد. و ما قطعا بايد با يکي کردن و جمع بندي کردن تئوري هايمان به يک توصيح باورپذير برسيم.
اما نويسندگان اين تئوري اين احتمال را مي دهند که شايد وجود يک بيماري ساده دليل تمام اين جذابيت و مرموز بودن پرتره موناليزا شده باشد.

منبع: سيمرغ