بزرگنمايي:

چه خبر - زخم ديابتي چيست؟

ديابت مي تواند به اعصاب محيطي آسيب بزند، اعصاب محيطي عصب هايي هستند که به شما در احساس درد، گرما و سرما کمک مي کنند. زخم ديابتي اغلب بر روي پاها تاثير مي گذارد. اين مشکل بر روي دست ها و بازوها نيز مي تواند اثر بگذارد. زخم ديابتي با احساس عجيبي در پوست و عضلات همراه است و همچنين منجر به بي حسي مي شود که اين بي حسي باعث مي شود زخم ها و آسيب ها را تشخيص ندهيد.

بيشتر بدانيد : مراقبت از پاي ديابتي

شخصي که مبتلا به ديابت است داراي سطح بالاتري از گلوکز و تري گليسيريد در خون است. به مرور زمان اين دو عامل به عصب هايي که سيگنال هاي درد را به مغز ارسال مي کنند و همچنين به رگ هاي خوني که مواد مغذي به عصب مي رسانند، آسيب مي زنند. بهترين روش براي پيشگيري يا به تعويق انداختن زخم ديابتي کنترل قند خون و فشار خون است.

حدود نيمي از مردم مبتلا به ديابت دچار آسيب عصبي مي شوند. از هر 10 نفر تفريبا 2 نفر به زخم پاي ديابتي مبتلا مي شوند، اما اگر مدت زمان زيادي به ديابت مبتلا باشيد، بيشتر در معرض ابتلا به زخم ديابتي هستيد.
افراد چاق يا کساني که مبتلا به سندروم پيش ديابت يا سندروم متابوليک (ترکيب نامناسبي از فشار خون بالا، قند خون بالا، کلسترول بالا و چربي شکم) هستند، بيش از ديگران در معرض ابتلا به زخم ديابتي هستند.

در پاها يا انگشتان دست احساس سوزش و سوزن سوزن مي کنيد. کوچک ترين لمس ممکن است باعث بروز درد شود. به مرور زمان عضلات ضعيف مي شوند، به ويژه عضلات مچ پا. در اين شرايط تعادل فرد دچار مشکل شده و در هنگام راه رفتن احساس درد مي کند.
اما ممکن است هيچ نشانه اي هم نداشته باشيد، حتي اگر آسيب عصبي رخ داده باشد.

اگر به ديابت مبتلا هستيد، لازم است به طور منظم به پزشک مراجعه کنيد تا زخم ديابتي هر چه سريعتر تشخيص داده شود. اگر به ديابت نوع 2 مبتلا هستيد، لازم است سالي يک بار به پزشک مراجعه کنيد. در مورد ديابت نوع 1 نيز معاينات سالانه لازم است که يا بعد از بلوغ شروع مي شوند يا اگر در سن بالاتر به اين بيماري مبتلا شديد، 5 سال بعد از بلوغ شروع معاينات است.

از آنجايي که زخم ديابتي معمولا از پاها شروع مي شود، پزشک بريدگي ها، زخم ها و بافت هاي مختلف پا را معاينه مي کند. سپس تعادل و راه رفتن فرد مورد بررسي قرار مي گيرد. در اين معاينات پزشک حس فرد در مقابل تغييرات دما و برخي لمس شدن ها مانند ويبره شدن را مورد بررسي قرار مي دهد. در هنگام معاينه پزشک يک رشته نخ يا نوک چنگال را روي پا حرکت مي دهد تا حس فرد را مشاهده کند.

اين دو آزمايش به پزشک کمک مي کند سطح قند خون و سطح تري گليسريد را مورد بررسي قرار دهد. اين آزمايش ديگر علل بروز نوروپاتي، مانند بيماري کبد، مشکلات تيروئيد، کمبود ويتامين B1، عفونت، سرطان، HIV و سو مصرف الکل را نيز مورد بررسي قرار مي دهد. نوروپاتي ناشي از هر يک از اين بيماري ها به شکل متفاوتي درمان مي شوند.

داروهايي که براي افسردگي (مانند سيتالوپرام، دسيپرامين، نورتريپتيلين، پاروکستين) و تشنج (گاباپنتين، پري گابالين) تجويز مي شوند، مي توانند ناراحتي ناشي از نوروپاتي محيطي ديابتي را کاهش دهد، اما داروهاي ضد درد بدون نسخه موثر نيستند. بي حس کننده هايي مانند ليدوکائين نيز موثر هستند. آسيب عصبي به حالت اول بازنمي گردد. پزشک ورزش هايي را معرفي مي کند يا فيزيوتراپي را توصيه خواهد کرد تا به اين ترتيب احساس بهتري داشته باشيد و بتوانيد حرکات خود را انجام دهيد.

يکي از عوارض جانبي نوروپاتي ديابتي اين است که فرد بريدگي ها و زخم هاي کوچک، تاول ها، سوختگي ها و ساير آسيب ها را حس نمي کند. از آنجايي که ديابت باعث مي شود زخم ها با سرعت کمتري بهبود پيدا کنند، يک زخم کوچک که حس نمي شود، ممکن است به يک مشکل جدي تبديل شود. احتمال عفوني شدن اين زخم ها زياد است. بدون مراقبت درست فرد مبتلا ممکن است انگشت پا يا حتي بخشي از پاي خود را از دست بدهد.

نوروپاتي در حالت شديد مي تواند استخوان هاي پا را ضعيف کند. اين استخوان ها ممکن است دچار ترک خوردگي يا شکستگي شوند، منجر به قرمزي، زخم و التهاب پا شوند يا در قسمت لمس پا گرما احساس شود. اما از آنجايي که هيچ يک از اين موارد حس نمي شوند، فرد به پياده روي خود ادامه مي دهد و اين امر باعث تغيير شکل پا مي شود. به عنوان مثال قوس پا تغيير شکل داده و به سمت بيرون مي چرخد. با مراجعه سريع به پزشک اين شرايط قابل درمان خواهد بود. در اين شرايط ممکن است کفش مخصوص يا آتل براي فرد تجويز شود. در موارد شديدتر احتمالا نياز به جراحي خواهد بود.

هر روز به دنبال بريدگي ها، زخم ها يا سوختگي هايي باشيد که ممکن است حس نمي شوند. به وسيله آينه تمام قسمت هاي بدن خود را بررسي کنيد. حتما بين انگشت هاي پاي خود را نيز چک کنيد. روزانه پاهاي خود را در آب گرم بشوييد، در زمان استراحت انگشت هاي پاي خود را حرکت دهيد و پاها را کمي بالاتر از بدن خود قرار دهيد تا جريان خون در پاها به راحتي انجام شود. در صورت بروز هر گونه مشکلي که طي چند روز برطرف نمي شود، به پزشک مراجعه کنيد.

پوشيدن کفش از پاهاي شما در مقابل گرماي زمين، سرد بودن يا سخت بودن آن محافظت مي کند. مطمئن شويد که کفش هاي شما راحت است و پاهايتان فضاي کافي در داخل کفش دارند. زماني که براي معاينه پاها به پزشک مراجعه مي کنيد، کفشي را که بيشتر مي پوشيد همراه خود ببريد. در صورت بروز هر گونه مشکل در پا شايد نياز به کفش خاص داشته باشيد.

ديابت ممکن است باعث بروز ساير مشکلات در ديگر بخش هاي بدن شود که عبارتند از:

بيشتر بدانيد : بهبود زخم ديابتي با لارو درماني

بيشتر بدانيد : زخم ديابتي کشنده تر از سرطان است! مراقب باشيد

بيشتر بدانيد : زخم و مشکلات پا در افراد ديابتي

بيشتر بدانيد : ترميم زخم هاي ديابتي با رژيم غذايي

منبع: سيمرغ