بزرگنمايي:

چه خبر - سالروز تولد ستاره اي که در موسيقي درخشيد و برنده نوبل ادبيات شد

باب ديلن، ترانه‌سرا و خواننده پرآوازه امريکايي بيست و چهارم ماه مي‌1941 در مينه‌سوتا به دنيا آمد. سال‌هاي جنگ دوم جهاني و روزگار پس از آن يعني سال‌هاي جنگ سرد و فشار‌ها و لطمات ناشي از آن روزگار بر شکل‌گيري شخصيتش اثر مي‌گذارد. او در خانواده‌اي معمولي با انتظار‌هايي عادي از زندگي باليد. بي‌شک کسي از اعضاي خانواده باب ديلن تصورش را هم نمي‌کرد که ديلن نوجوان عاشق موسيقي و صدا، بعدتر، چنين افتخار‌هاي بزرگي را براي خانواده، هم‌نسل‌ها و تاريخ موسيقي امريکا رقم بزند؛ اما اين اتفاق افتاد. باب ديلن، از شنيدن موسيقي راه به خواندن و نواختن پيدا ‌کرد.

باب ديلن

در سال‌هاي پاياني دهه‌ پنجاه ميلادي، خوانندگي را به طور جدي شروع مي‌کند و هر روز علاقه و عشقش به موسيقي بيشتر مي‌شود و بر شمار مخاطب‌هايش افزوده مي‌شود. اوايل دهه شصت ميلادي قرن بيستم به شهرت چشمگيري مي‌رسد، او صداي نسل معترض مي‌شود با ترانه‌هايي متفاوت و خلاق.

از ظرفيت‌هاي ادبيات فولکلور و عاميانه انگليسي معاصر بهره مي‌گيرد و با توده وسيع از هم‌نسل و مخاطب‌هاي جوان‌ترش ارتباط برقرار مي‌کند. او به سفارش مخاطب‌ها و زمانه‌اش بي‌اعتنا نيست و صداي آنها مي‌شود و بازتاب اين دغدغه‌مندي به مسائل اجتماعي و سياسي را مي‌توان در آلبوم «The Times They Are a-Changin» به وضوح ديد. آلبومي که از زمان خودش فراتر رفت و وراي زمان ايستاد و به‌عنوان نشان و نماد در ذهن مخاطب‌هاي باب ديلن جاي گرفت؛ نشان روز‌هايي که جوان‌هاي امريکايي مانند بسياري ديگر از جوان‌ها در اروپا دنبال بسط و گسترش آزادي‌هاي مدني و اجتماعي و مبارزه با بي‌عدالتي بودند.
باب ديلن، افتخار‌ها و جايزه‌هاي متعددي را در سال‌هاي فعاليتش کسب کرد، اما هيچ‌کس انتظار نداشت او برنده نوبل ادبيات هم بشود، اما اين اتفاق افتاد.
جايزه‌اي که خودش هم باورش نمي‌شد، برنده آن شده است. با اعلام برگزيده شدن اين هنرمند موسيقي و ترانه‌سرا در جايزه نوبل ادبيات، از اورهان پاموک تا ماريا بارگاس يوسا صداي اعتراض‌شان بلند شد و گفتند چرا نوبل ادبيات را به يک خواننده داده‌ايد؟!

باب ديلن 2

اما غافل از اينکه ترانه‌ها و سروده‌هاي باب ديلن نه تنها آثاري خلاق و درخشان هستند بلکه مي‌توان آنها را در شمار ادبيات آورد و آکادمي نوبل با همين استدلال نوبل ادبيات را به او اهدا کرد. باب ديلن از معدود ترانه‌سرا‌هايي‌ است که ترانه‌هايش بار‌ها مورد کند و کاو و موضوع پژوهش‌هاي ادبي قرار گرفته است. در ايران هم بسياري از مخاطب‌هاي ادبيات و فعالان ادبي از اين انتخاب ناراضي بودند. معدود چهره‌هاي ادبي و هنري در ميان ايراني‌ها از اين انتخاب خوشحال شدند و هورا کشيدند و يکي از آنها زنده ياد مديا کاشيگر بود. اين مترجم و شاعر فقيد ايراني از ترانه‌هاي باب ديلن به‌عنوان آثار ادبي خلاق ياد کرده و در يکي از گفت‌وگو‌هايي که با هم داشتيم مي‌گفت: «مسأله‌اي که شايد باعث مي‌شود اعطاي جايزه ادبيات به باب ديلن عجيب بنمايد اين است که شهرت جهاني او نه بيش‌تر که اصولاً به‌عنوان خواننده است و کم‌تر کسي مي‌داند همه‌ ترانه‌هايش را خودش سروده است. ترانه‌‌هايي تحسين برانگيز و تأثيرگذار با تخيل غريب.» با اين رخداد و برگزيده شدن در نوبل ادبيات، از باب ديلن ترانه سرا و شاعر دفاع شد، تا وزن ادبي اين صداي معترض همسنگ خوانندگي‌‌اش شود، حتي اگر کساني وجه ادبي شخصيت و فعاليت‌هايش را حاشا کنند، او برگزيده مهم‌ترين جايزه ادبي جهان است.

منبع: روزنامه ايران