بزرگنمايي:

چه خبر - علت خارش پوست سرخانمي 36 ساله هستم. وقتي دو روز حمام نمي‌روم يا اگر زياد عرق کنم، چند ساعت بعد از استحمام، ريشه‌هاي موي سرم در قسمت پشتي و نزديک به گردن دچار خارش شديد مي‌شود، آنقدر که با خاراندن زياد لکه‌اي خون روي انگشتانم نمايان مي‌شود. اين خارش فقط در همين ناحيه است و در ساير نقاط بدن ديده نمي‌شود. علت بروز خارش و راه‌حل آن چيست؟

نظر دکتر رامين طاهري، عضو هيات‌‌ علمي دانشگاه علوم پزشکي سمنان درباره مهم ترين علت هاي خارش سر:

يکي از علل اصلي خارش سر، شوره سر است که به دليل خشکي پوست اتفاق مي‌افتد، اما در معاينه بيمار بايد رنگ پوست، نوع پوسته‌ريزي، قرمزي و هرگونه تغييرات ظاهري پوست بررسي شود.

براي علت يابي، بايد به نوع شوينده نيز دقت کرد. شوينده مناسب بايد بر اساس مقدار چربي پوست انتخاب شود. در صورتي که شامپو نامناسب باشد، بعد از حمام پوست سر فرد خارش پيدا مي‌کند. بعضي افراد هم براي شستن موي سر از صابون استفاده مي‌کنند. صابون شوينده مناسبي براي موي سر نيست و باعث کدر شدن موها مي‌شود.

بايد به بيماري‌هاي پوستي هم توجه داشت. بيماري‌هاي پوستي در پوست سر هم ممکن است ايجاد شوند. *بيماري درماتيت سبورئيک Seborrhoeic dermatitis گاهي همه نقاط بدن را درگير مي‌کند و با پوسته‌ريزي، شوره و قرمزي همراه است. بيماري ديگر پسوريازيس است که اين بيماري نيز باعث قرمزي در پوست سر مي‌شود، ولي پوسته‌ريزي‌ها به رنگ نقره‌اي و صدفي هستند. خارش در بعضي بيماران وجود دارد.
* بيماري درماتيت سبورئيکSeborrhoeic dermatitis: نوعي التهاب پوست است که اغلب مزمن و عودکننده است و بيشتر در پوست سر و صورت ديده مي‌شود. درماتيت سبورئيک معمولاً با شوره سر همراه است.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : همه چيز درباره بيماري پسوريازيس

حساسيت در پوست سر نيز از علت خارش است. بعضي افراد نسبت به رنگ مو و مواد آرايشي مثل فرکننده‌ها و مش‌کننده‌ها حساس هستند که باعث ايجاد درماتيت در آنها مي‌شود.استفاده از گردنبند فلزي نيز مي‌تواند باعث خارش گردن و نواحي اطراف آن شود. حساسيت به فلزات بين افراد زيادي ديده مي‌شود.

علت ديگر عفونت‌هاي قارچي در پوست سر است. اين عفونت گاهي به صورت پراکنده است و گاهي هم به صورت موضعي در بخشي از سر ديده مي‌شود. پوست سر داراي ترشح و پوسته‌ريزي‌هاي چرب است و ممکن است فرد دچار ريزش مو شود. بعضي عفونت‌هاي قارچي از انسان به انسان و بعضي هم از حيوان به انسان قابل‌انتقال است.

شپش سر را هم بايد در نظر داشت چون شپش سر معمولا از ناحيه پشت سر و پشت گوش‌ها شروع مي‌شود و خارش زيادي ايجاد مي‌کند. در معاينه، تخم شپش يا رشک در پشت گوش‌ها ديده مي‌شود.

نظر دکتر محمد فصيحي، محقق طب سنتي درباره مهم ترين علت هاي خارش سر:

شايع‌ترين علت خارش سر غير از بيماري‌هاي پوستي، خشکي پوست است. خشکي پوست باعث پوسته‌پوسته شدن يا شوره، نازک شدن موها و گاهي هم موخوره مي‌شود.

پس بايد از پوست سر به خوبي مراقبت شود، مثلا در فصل پاييز که هوا سرد و خشک است، توصيه مي‌شود سر با کلاه يا روسري پوشانده شود و نبايد اجازه داد باد و سرماي پاييزي که درختان را خشک مي‌کند، پوست سر را هم خشک کند. افرادي که پوست خشکي دارند در پاييز دچار تشديد خشکي مي‌شوند. همچنين افرادي که به طور ذاتي پوست سرد و خشک يا گرم و خشکي دارند، خشکي پوست را در سر و بدن بيشتر احساس مي‌کنند.
گاهي خشکي آنقدر شديد است که با تمهيدات معمولي قابل‌برطرف شدن نيست، اما روغن‌هاي گياهي مناسبي وجود دارد که با ماساژ آنها روي پوست سر، پوست حالت نرم و مرطوبي به خود مي‌گيرد. روغن بادام و روغن بنفشه جزو اين روغن‌ها هستند. اين دونوع روغن مي‌توانند ريزش مو و موخوره را هم از بين ببرند. بعضي افراد دوست ندارند سرشان زياد چرب شود.
آنها مي‌توانند براي جلوگيري از چربي مو روغن بنفشه و بادام را به شامپوي خود اضافه کنند و از کارهايي که باعث خشکي سر مي‌شوند مانند استفاده از دکلره، رنگ مو و.... بپرهيزند، به‌خصوص دکلره که تارهاي مو را نازک مي‌کند و موجب خشکي پوست مي‌شود. استفاده از بابونه نيز براي موها و پوست سر بسيار مفيد است. البته مواد ديگري هم هستند که موجب رفع خشکي پوست مي‌شوند. نکته مهم اين است که علت خشکي مشخص شود. همه افرادي که پوست سر خشکي دارند بايد از هرکاري که ممکن است به پوست آسيب برساند مانند شانه کردن خشن، شستن زياد با آب داغ و.... خودداري کنند.

بيماري‌هاي گفته‌شده که عامل خارش هستند، توسط فرد قابل‌تشخيص نيستند و حتما بايد پزشک آنها را تشخيص دهد و درمان شوند.
- گرچه بعضي بيماري‌ها مانند پسوريازيس درمان کامل ندارند، ولي قابل‌کنترل هستند و مي‌توان علائم را کاهش داد.
- در مورد شوره سر بايد گفت، معمولا افراد فکر مي‌کنند شوره بايد در تمام سر باشد، درحالي که شوره سر مي‌تواند فقط ناحيه کوچکي از سر را درگير کند.
-شامپوهاي ضدشوره مختص افرادي است که واقعا شوره سر در آنها اثبات شده و افراد معمولي نبايد بي‌مورد از اين شامپوها استفاده کنند.
- مواقعي که پوسته سر وجود دارد شوره سر و خارش با استفاده از شامپوها کنترل مي‌شود و قرمزي که معمولا ناشي از خارش زياد توسط فرد است نيز از بين مي‌رود، ولي همه بيماراني که دچار پوسته‌ريزي ناشي از بيماري‌هاي سرشتي هستند و داروهاي ضدشوره و پوسته‌ريزي دريافت مي‌کنند بايد تا وقتي علائم کنترل شود، مصرف دارو را ادامه دهند. زماني که علائم کنترل شد، پزشک دوز دارو را کمتر مي‌کند، مثلا شامپويي که هفته‌اي 3 بار استفاده مي‌شد، به هفته‌اي يکبار کاهش پيدا مي‌کند. در واقع، پزشک با حداقل مقدار دارو سعي مي‌کند علائم بيماري برنگردد، ولي در افرادي که بهبود مي‌يابند لزومي ندارد فرد به درمان ادامه دهد و به محض بهبود مي‌تواند روال عادي شستشوي سر را از سر بگيرد. البته نبايد فراموش کرد شامپو بايد با توجه به نوع پوست سر انتخاب شود. در صورتي که فرد به فلزات حساس باشد بايد استفاده از فلزات را محدود کند. بعضي افراد وکنش‌هايي غير از خارش به فلز دارند، مثلا ممکن است دچار تيرگي پوست، زخم و... شوند. اين بيماري فقط با اجتناب از مصرف فلز بهبود مي‌يابد.
- شپش سر نيز با تجويز دارو و شستن کامل ملحفه‌ها، لباس و... درمان مي‌شود. گرچه شپش در کودکان بيشتر شايع است، ولي در بزرگسالان که با کودکان تماس دارند نيز ممکن است ديده شود.

منبع: salamat.ir