بزرگنمايي:
چه خبر - رابطه تستوسترون و آکنه
تستوسترون به تنهاي موجب بروز آکنه در پوست نمي شود. با اين وجود، ميزان بيش از حد اين آندروژن مي تواند شدت آکنه را افزايش دهد.
مسير دستيابي به پوستي شاداب و درخشان با چالش هاي بسياري همراه است. آکنه يکي از مشکلات شايع پوستي است که به دلايل مختلف مانند عدم تعادل هورمون ها، ژنتيک، رژيم غذايي و بهداشت شخصي شکل مي گيرد.
در ميان اين دلايل، نوسانات هورموني، به ويژه تستوسترون، اغلب مقصر اصلي محسوب مي شوند. آيا تستوسترون به واقع موجب آکنه مي شود؟ اين اتفاق چگونه رخ مي دهد؟ در ادامه با پيوند بين اين هورمون و بروز آکنه بيشتر آشنا مي شويم.
آيا تستوسترون موجب آکنه مي شود؟ چگونه؟
پيش از ارائه پاسخ مناسب به اين که آيا تستوسترون موجب آکنه مي شود، آشنايي با خود اين هورمون ضروري است.
سيستم غدد درون ريز بدن انسان از غدد مختلفي تشکيل شده که حدود 10 نوع هستند. اين غدد مسئوليت ترشح هورمون هايي خاص را بر عهده دارند که به تحريک و بهبود فرآيندهاي مختلف در بدن کمک مي کنند. غده آدرنال يکي از اين غدد است که وظيفه اصلي آن توليد آندروژن هاست. تستوسترون يک آندروژن مهم در مردان محسوب مي شود. اين هورمون مسئوليت توسعه ويژگي هاي جنسي مردانه را بر عهده دارد. اگرچه تستوسترون يک هورمون مردانه در نظر گرفته مي شود، اما به مقدار کم ممکن است در زنان نيز وجود داشته باشد.
تستوسترون به تنهاي موجب بروز آکنه در پوست نمي شود. با اين وجود، ميزان بيش از حد اين آندروژن مي تواند شدت آکنه را افزايش دهد. اين آکنه مرتبط با تستوسترون ممکن است هم در مردان و هم زنان مشاهده شود.
تستوسترون چگونه بر آکنه تاثير مي گذارد؟ حضور آندروژن هاي متعدد در بدن به تحريک غدد چربي پوست يا سباسه که زير پوست قرار داشته و به عنوان پايه فوليکول مو عمل مي کنند، کمک مي کند. اين تحريک توليد ماده اي روغني به نام سبوم يا چربي پوست را موجب مي شود که پوست را سالم و نرم نگه مي دارد. زماني که سبوم بيش از حد توليد مي شود، اين شرايط مي تواند به مسدود شدن منافذ پوست با ذراتي مانند چربي، سلول هاي مرده پوست و گرد و غبار منجر شود. حضور باکتري ها در اين منافذ مسدود شده به تشکيل جوش منجر خواهد شد.
اين تغييرات هورموني در زمان بلوغ رايج هستند که طي آن سطح تستوسترون در يک نوجوان مي تواند به واسطه عوامل استرسزا و موقعيت هاي مختلف زندگي افزايش يابد. اين شرايط توليد سبوم را تحريک خواهد کرد که شدت و تکرر آکنه را افزايش مي دهد.
بيشتر بدانيد : چرا وقتي مراسم مهمي داريم جوش ميزنيم
بيشتر بدانيد : افزايش هورمون تستوسترون چه مزايا و معايبي براي مردان دارد؟
بيشتر بدانيد : جوش هاي کمر و شانه نشانه چيست؟
چرا سطوح تستوسترون در بدن شما بالاست؟
به گفته موسس ملي سلامت آمريکا، سطوح عادي تستوسترون براي مردان در دامنه 300 تا 1,200 نانوگرم در هر دسي ليتر است، در شرايطي که اين دامنه براي زنان حدود 30 تا 95 نانوگرم در دسي ليتر است. زماني که سطوح تستوسترون از اين دامنه بيشتر مي شود به معناي توليد بيش از حد اين هورمون است. توليد بيش از حد تستوسترون ممکن است به واسطه عوامل زير رخ دهد:
اختلال غده آدرنال
اختلالات در غده آدرنال ممکن است بر توليد تستوسترون تاثيرگذار باشند. هايپرپلازي مادرزادي آدرنال يک شرايط رايج آدرنالي است که به واسطه توليد کم آلدوسترون و کورتيزول در بدن رخ مي دهد. کمبود اين هورمون ها به بدن اجازه توليد بيش از حد نياز تستوسترون را مي دهد.
تشکيل تومور در غده آدرنال نيز مي تواند بر سطوح تستوسترون در بدن تاثيرگذار باشد. اين شرايط به ترشح مقادير بيشتر از هورمون هاي مردانه در بدن منجر مي شود.
کم کاري تيروئيد
کم کاري تيروئيد شرايطيست که به واسطه ترشح ناکافي هورمون هاي تيروئيد از غده تيروئيد رخ مي دهد. هورمون هايي که توسط تيروئيد توليد مي شوند در تبديل کلسترول به پروژسترون در بدن نقش دارند. اين تبديل از بروز آکنه پيشگيري مي کند.
پرمويي
پُرمويي يا هيرسوتيسم شرايطي است که بيشتر در زنان ديده مي شود. افراد مبتلا به اين شرايط با رشد مو در صورت، سينه، و پشت خود مواجه مي شوند. ميزان رشد مو به ژنتيک فرد بستگي دارد. با اين وجود، اين شرايط ممکن است به واسطه سطح نامتعادل هورمون هاي آندروژن در بدن نيز رخ دهد.
سرطان
به گفته انجمن شيمي باليني آمريکا، برخي انواع سرطان موجب توليد سطوح نامتعادل تستوسترون مي شوند. تشکيل تومور در اندام هاي تنظيم کننده هورمون موجب توليد تستوسترون بيشتر از نياز بدن مي شود.
سندرم تخمدان پلي کيستيک
سندرم تخمدان پلي کيستيک شرايطي است که مي تواند هم دليل و هم اثر سطوح بالاي تستوسترون در زنان باشد. عدم تعادل هورمون هاي زنانه، از جمله استروژن و پروژسترون، بدن را به توليد تستوسترون بيشتر وادار مي کند. اين شرايط تراکم هورموني را افزايش داده و به بي نظمي هايي مانند چرخه قاعدگي غيرعادي و ناباروري در زنان منجر مي شود.
بلوغ زودرس
بلوغ زودرس مي تواند با سطوح بالاي تستوسترون مرتبط باشد. بلوغ زودرس زماني رخ مي دهد که يک پسر با رشد مو در صورت، زير بغل، يا بخش شرمگاهي و ديگر تغييرات جسماني پيش از نه سالگي مواجه مي شود.
استفاده از مواد مخدر
سطوح بالاي تستوسترون ممکن است به واسطه استفاده از مواد مخدر، استروئيدهاي آنابوليک، و داروهاي ديگر رخ دهد. زناني که از کلومفين براي تشويق تخم گذاري استفاده مي کنند يا روش هاي درماني شامل استفاده از استروژن را دنبال مي کنند، ممکن است داراي سطوح بالاتر تستوسترون باشند. مردان و زناني که از داروهاي ضد تشنج يا آرام بخش استفاده مي کنند نيز ممکن است داراي سطوح بالاتر تستوسترون در بدن خود باشند.
استفاده از مکمل
مصرف مکمل هاي داراي ويتامين D و روي ممکن است سطح تستوسترون را در بدن افزايش دهد. توجه به رژيم غذايي براي حصول اطمينان از مصرف اين مواد مغذي به ميزان کافي اهميت دارد.
چگونه متوجه شويم با سطوخ بيش از حد زياد تستوسترون مواجه هستيم؟
شما مي توانيد به علائمي که در ادامه به آنها اشاره شده است، توجه داشته باشيد. افزايش سطوح تستوسترون در مقايسه با سطوح عادي ممکن است با بروز برخي علائم همراه باشد.
علائم بالا بودن تستوسترون در مردان
سطوح بالاي تستوسترون در مردان مي تواند به تغييرات جسماني و احساسي زير منجر شود:
- افزايش وزن
- بروز آکنه
- پوست چرب
- طاسي
- رشد غيرعادي موي صورت
- بم شدن صدا
- کوچک شدن بيضه ها
- ميزان کم اسپرم
- ميزان بالاي سلول هاي خون
- افت شناختي
- قضاوت ضعيف
- پرخاشگري و رفتار مخاطره آميز
- نوسانات خلقي شديد
علائم بالا بودن تستوسترون در زنان
سطوح بالاي تستوسترون در زنان مي تواند به تغييرات جسماني و احساسي زير منجر شود:
- رشد بيش از حد موي بدن
- رشد غيرعادي موي صورت
- بروز آکنه
- طاسي
- بزرگ شدن کليتوريس
- کوچک شدن اندازه پستان
- افزايش توده ماهيچه اي
- بمتر شدن صدا
- چرخه قاعدگي نامنظم
- ميل جنسي کم
- نوسانات خلقي
برخي موارد عدم تعادل يا سطوح بالاي تستوسترون در زنان ممکن است به شرايط جديتر مانند ناباروري يا چاقي منجر شود.
منبع : asriran.ir