بزرگنمايي:

چه خبر - وابستگي يا دلبستگي

اگر بخواهي يک جوان ايراني را قانع کني که رابطه عاطفي با وابستگي فرق دارد، کار سختي در پيش داري. او سال ها ترانه ها و شعرهايي شنيده است که به نام عاشقانه بودن، وابستگي را مشروع کرده اند. او فکر مي کند اگر به کسي که با او صميمي است، وابسته نباشد؛ يعني حسي به او ندارد. حالا چه مادرش، چه دوستش و چه نامزدش. اگر خودتان بيش از حد از طرد يا از دست دادن يا ناراحت شدن عزيزانتان مي ترسيد يا طرف مقابلتان اين شکلي است، اين مطلب را از دست ندهيد.
موانع دروني که در اين مطلب به آن ها مي پردازيم، از نظريه علمي طرحواره درماني گرفته شده است. اين نظريه جديد و عميق را روان درمانگر مشهور «جفري يانگ» طراحي کرده است.
هميشه فکر مي کند بايد هر کاري کند تا دوستش ناراحت نشود. ممکن است حتي توهين طرف مقابلش را تحمل کند اما به خاطر اين که از دستش ندهد، هيچ اعتراضي نمي کند. وقتي دوستش دو روز مي رود مسافرت چنان مضطرب مي شود که گوشي از دستش نمي افتد و مدام مي خواهد با او در تماس باشد. زندگي روزمره اي براي دوستش نگذاشته از بس اصرار دارد که هميشه با هم باشند. ممکن است وابستگي خودش را به هرکدام از شکل هاي زير نشان دهد:

بعضي ها رابطه اجتماعي شان عالي است اما هيچ دوست صميمي اي ندارند. آن ها رابطه ها را مهندسي مي کنند. هميشه رابطه ها را تا مرز عاطفي يا صميمي شدن نگه مي دارند و از آن جلوتر نمي روند. نه اين که صميميت نخواهند. اتفاقا از نياز بيش از حد به محبت و صميميت است که آن ها پيش تر نمي روند. آن ها مي ترسند که از دست بدهند، براي همين اصلا وارد بازي صميميت نمي شوند.

رايج ترين شکل صميميت چسبيدن به عزيزان است. اين نوع از وابسته ها هميشه مي خواهند با عزيزانشان باشند. آن ها جوري ور دل عزيزانشان هستند که عزيزانشان احساس مي کنند دارند خفه مي شوند. به اين نوع از وابسته ها هيچ تفريحو سفري بدون عزيزانشان نمي چسبد. آن ها هرکاري مي کنند که عزيزانشان ناراحت نشوند اما دست آخر هم عزيزانشان دقيقا از همين چسبيدن بيش از حد ناراحت مي شوند.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : اين تست ميزان وابستگي شما به همسرتان را نشان مي دهد!!

ديده ايد آدم هايي را که خانواده را رها مي کنند و در شهري کيلومترها دورتر زندگي مي کنند و مي گويند ما هيچ احتياجي به رابطه عاطفي نداريم؟ اين آدم هاي به ظاهر قوي ممکن است در درون خودشان کاملا وابسته باشند. آن ها نقاب اين سوپرمن غيراحساسي را به صورتشان زده اند تا زخم دردناک وابسته بودن به عزيزان را احساس نکنند.

وابستگي يک دام است. ممکن است اولش خيلي خوشمان بيايد که يک نفر اين قدر دوست دارد وقتش را با ما بگذراند. ممکن است از اين که کسي اين قدر به ما محتاج است، احساس غرور کنيم. ممکن است همه اين ها را به پاي دوست داشتنش بگذاريم. واقعيت اما اين است که به زودي از اين فاز مي گذريم. به زودي از اين که او اين قدر به ما چسبيده، خسته مي شويم. به زودي دلمان براي رفقاي قديمي تنگ مي شود، چون طرف مقابلمان هيچ وقتي براي بودن با آن ها برايمان نگذاشته است.

مرگ والدين يا جدايي فيزيکي طولاني مدت به هر شکلي، مخصوصا در سال هاي اول زندگي مي تواند ما را مستعد وابستگي کند. روان کودک نمي تواند اين جدايي را هضم کند و اين باور در ذهنش شکل مي گيرد که دنيا جايي است که ما در آن عزيزانمان را از دست مي دهيم و اين ترسناک است. در بزرگسالي او هر کاري مي کند تا دوباره از دست دادن را تجربه نکند. چه با چسبيدن به عزيزان، چه با صميمي نشدن چه با بيش از حد مستقل بودن.

فقط نبودن فيزيکي پدر و مادر نيست که بچه ها را مستعد وابستگي مي کند. اگر پدر و مادر محبتشان را از فرزند دريغ کنند، او را نوازش نکنند و در آغوش نکشند، قربان صدقه اش نروند يا به هر شکلي پيام دوستت دارم را به او نرسانند، کودک مستعد وابستگي مي شود. او در بزرگسالي به هر دري مي زند تا اين کمبود دوران کودکي را جبران کند. معمولا اولين پيام صميميت از طرف ديگران او را در تله مي اندازد و هر کاري مي کند تا لذت چشيدن محبت را از دست ندهد.

هميشه اتفاق هاي بد در کودکي باعث بي محبتي نمي شود. بعضي وقت ها دليل وابستگي ما در بزرگسالي اين است که والدينمان بيش از حد به ما محبت کرده اند. آن ها هيچ حدي براي محبتشان نداشته اند. آن ها به خطاهاي ما بي توجه بوده اند، چون دوستمان داشته اند، بيش از حد سرويس داده اند، چون دوستمان داشته اند و به ما نازک تر از گل نگفته اند، چون دوستمان داشته اند. نتيجه اين دوستي خاله خرسه اين شده که ما اشل محبت ديدن را گذاشته ايم در همان حدي که والدينمان به ما داده اند.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : با مرد وابسته به مادر چه کنيم؟

وقتي پدر يا مادر ما خودشان وابسته باشند، حتي اگر به ما محبت کافي کنند، احتمال وابستگي در ما زياد مي شود. چطور؟ رابطه پدر و مادر ما با هم اولين تصوير رابطه عاطفي است. ما ناخودآگاه مي خواهيم خودمان را هم شکل والدينمان کنيم. اگر دختر باشيم و مادر ما بيش از حد به پدرمان وابسته باشد، ناخودآگاه فکر مي کنيم رابطه خوب يعني شکل مادر عمل کردن يعني وابستگي. اگر هم پسر باشيم و پدري وابسته داشته باشيم، همين طور. الگوهاي رابطه تا آخر عمر مي توانند روي ما موثر باشند.

گاهي هم بيش از حد مهاجرت کردن از اين شهر به آن شهر، باعث وابستگي ما مي شود. ما در کودکي سعي مي کنيم شبکه عاطفي و اجتماعي خودمان را علاوه بر خانواده با همسن و سال هايمان در محله يا مدرسه شکل دهيم. وقتي خانواده به هر دليلي هر چند سال مهاجرت مي کند و ما از دوستانمان دور مي شويم، در بزرگسالي به جدايي حساسيت پيدا مي کنيم و مي خواهيم به هر شکلي جلويش را بگيريم حتي با وابستگي.

محمدرضا فروتن در فيلم «شب يلدا» نقش يک آدم رما وابسته را بازي مي کند؛ کسي که زن و بچه اش رفته اند خارج از کشور و ديگر برنگشته اند و او فکر مي کند زندگي اش کاملا بي معنا شده است.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : به اين مردان هرگز وابسته نشويد، خطرناکند!!

اين پرسشنامه به شما مي گويد چقدر از نظر عاطفي وابسته ايد. هر کدام از 10 جمله زير را بخوانيد و ببينيد چقدر درباره شما درست است؟ (منبع پرسشنامه: کتاب «زندگي خود را دوباره بيافرينيد» جفري يانگ)
1. شديدا نگرانم مبادا افرادي را که دوست دارم مرا ترک کنند يا بميرند.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)
2. به ديگران خيلي وابسته ام، چون مي ترسم مبادا مرا به حال خود بگذارند.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)
3. احساس مي کنم هيچ گاه حمايت مطمئني ندارم.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)
4. عاشق کساني مي شوم که تعهدي در رابطه با من ندارند.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)
5. هيچ کس خواهان رابطه پايدار با من نيست.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)
6. وقتي احساس مي کنم افراد مهم زندگي ام از من دور مي شوند، مايوس مي شوم.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)
7. برخي اوقات از اين که افراد مورد علاقه ام ترکم کنند، چنان نگران مي شوم که آن ها را از خودم دور مي کنم.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)
8. افراد نزديک به من پيش بيني ناپذيرند. يک آن با من مهربان هستند و لحظه اي بعد مرا به حال خودم رها مي کنند.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)
9. به شدت به افراد وابسته مي شوم.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)
10. در نهايت من تنها و بي کس خواهم ماند.
کاملا غلط (1) تقريبا غلط (2) بيشتر درست است تا غلط (3)
اندکي درست (4) تقريبا درست (5) کاملا درست (6)

نمره هايي را که گرفته ايد، با هم جمع بزنيد و ببينيد در کدام دسته هستيد:

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : کودکم به خانواده شوهرم وابسته است، چگونه اين وابستگي را از بين ببرم؟

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : رابطه عاشقانه با جنس مخالف را چگونه تمام کنيم؟

گروه بک زندگي سيمرغ
منبع : javan.hmg.ir