بزرگنمايي:

چه خبر - کبد چه کاري انجام مي دهد و در کجاي بدن قرار گرفته است؟

کبد شما سه کار مهم انجام مي دهد:

اما اين سه مورد تازه اول کار است. اين اندام فوق العاده نقش مهمي در صدها عملکرد مختلف در بدن دارد.

بيشتر بدانيد : کبد در بدن چه کارهايي انجام مي دهد؟ + فيلم کبد

پوست تنها عضوي است که از کبد بزرگتر است. کبد يک فرد بزرگسال به طور متوسط بيشتر از يک کيلو گرم وزن دارد و هر زمان حدود 13 درصد از خون بدن را در خود نگهداري مي کند. کبد داراي شکل مخروطي است که رنگ آن قرمز پررنگ مايل به قهوه اي است (يا به اصطلاح رنگ جگري) و بين ديافراگم (روي کبد) و معده (زير کبد) قرار گرفته است.

اگر بيماري به کبد آسيب بزند، جراح مي تواند حداکثر تا سه چهارم کبد را خارج کند، بدون اينکه کبد از بين برود. اغلب کبد طي چند هفته خود را بازسازي کرده و به اندازه اوليه باز مي گردد. اگر به کبد جديد احتياج داشته باشيد، پزشک گاهي مي تواند تنها از بخشي از کبد يک فرد ديگر استفاده کرده و اين کبد جديد نيز رشد کرده تا مناسب بدن شما شود.

اکثر داروها از کبد عبور مي کنند. در برخي موارد براي اينکه دارو به درستي عمل کند بايد از کبد عبور کند، کبد داراي يک ماده شيميايي است که برخي داروها را فعال مي کند، در نتيجه دارو مي تواند به درستي اثربخشي داشته باشد. به علاوه اين مواد شيميايي سرعت تجزيه داروها را کنترل مي کنند و سپس از طريق ادرار يا مدفوع از بدن خارج مي شوند.

کبد از کلسترول براي توليد مايع گوارشي با نام صفرا bile استفاده مي کند. اين مايع گوارشي به تجزيه چربي ها و برخي ويتامين ها کمک مي کند و به اين ترتيب بدن مي تواند از آنها استفاده کند. لوله هاي کوچکي به نام مجاري صفرا bile duct مايع گوارشي را از کبد به کيسه صفرا حمل مي کنند، در کيسه صفرا اين مايع ذخيره شده تا اينکه در زمان نياز در روده کوچک مورد استفاده قرار گيرد.

روده کوچک از مواد مغذي غذاها – مانند قند، گليسرول، اسيد آمينه، ويتامين ها، مواد معدني و نمک ها - استفاده مي کند و آنها را از طريق سلول هاي مخصوصي وارد خون مي کند. در اولين مرحله کبد آنها را به شکلي در مي آورد که بدن بتواند استفاده کند. سپس بسياري از اين مواد مغذي را ذخيره مي کند، مانند آهن، فولات و ويتامين هاي A، D و B 12 و آنها را به جايي منتقل مي کند که بدن در زمان مناسب استفاده کند.

همان خوني که از روده کوچک عبور مي کند، حاوي سمومي است و زماني که هر آنچه بدن مي تواند استفاده کند، جدا مي شود، کبد نيز مواد زائد را جدا کرده تا از بدن خارج شوند. اين مواد زائد از طريق ادرار يا مدفوع از بدن خارج مي شوند.

علاوه بر سمومي که در غذاها وجود دارد، کبد مي تواند سمي را که در برخي مواد ديگر مانند الکل، آفت کش ها و فلزات سنگين وجود دارد، تجزيه کرده و آنها را به مواد زائد بي ضرر تبديل مي کند که به راحتي از بدن خارج مي شوند. به علاوه برخي عملکردهاي طبيعي بدن، مانند ساخت هورمون، ممکن است سمومي توليد کنند.

علاوه بر توانايي کبد براي فيلتر کردن سموم، کبد مي تواند باکتري ها، ويروس ها و ساير مواد مضر را که از طريق غذا وارد بدن شده اند، يافته و از بين ببرد. کبد داراي بزرگترين سربازان مربوط به سيستم ايمني است که مي توانند ميکروب ها را بخورند، اين سلول ها فاگوسيت phagocyte ناميده مي شوند و در صورت نياز مي توانند يک واکنش ايمني قوي آغاز کنند.

کبد از طريق پاکسازي سموم از خون و خارج کردن آنها از بدن مي تواند به مغز در فکر کردن کمک کند. زماني که کبد به درستي کار نمي کند اين مواد شيميايي تجمع پيدا کرده و وضعيت روحي، عادت هاي خواب و عملکردهاي شما را تغيير مي دهد. در اين شرايط ممکن است احساس افسردگي يا اضطراب کنيد و يا در تمرکز کردن دچار مشکل شويد. به مرور زمان ممکن است دچار لرزش دست، پرش عضلات و لکنت زبان شويد. دانشمندان در تلاش هستند که سمومي را که باعث بروز اين مشکلا شده اند، به طور دقيق شناسايي کنند.

گلوکز که نام ديگر آن قند خون است، يکي از مهم ترين سوخت ها براي بدن است. معمولا کبد قند مورد نياز روزانه را به شکل گليکوژن نگه داري مي کند. اگر مدتي غذا نخوريد و قند خون تان خيلي افت کند، کبد آن را به سرعت به گلوکز تبديل مي کند. اين اتفاق ممکن است در مواقع مختلف، به عنوان مثال زماني که خواب هستيد، رخ دهد.

کبد کمک مي کند منابع انرژي در بده به حالت متعادل بماند. کبد نه تنها يک جايگاه سوخت رساني بزرگ در بدن محسوب مي شود، بلکه آمينو اسيدها را از غذاهاي هضم شده مي گيرد و آنها را به اسيدهاي چرب تبديل مي کند. زماني که گلوکز در بدن شما کاهش پيدا مي کند، کبد رويه کار خود را تغيير مي دهد و مي تواند اسيدهاي چرب را به شکل ديگري از انرژي به نام کتون تبديل کند.

کبد از مواد مغذي استفاده مي کند تا صدها ماده مورد نياز بدن را بسازد. علاوه بر اينکه غذايي را که مي خوريد در کبد تجزيه مي شود، کارهاي ديگري نيز در کبد انجام مي شود از جمله : آمينو اسيد را به پروتئين تبديل کرده و ويتامين را به بخش هاي مختلف بدن مي رساند و همچنين به لخته شدن خون کمک مي کند و در نتيجه بعد از بروز زخم خونريزي زيادي در بدن رخ نمي دهد.

کبد به بدن کمک مي کند تا از ماده اضافه اي به نام بيلي روبين bilirubin رها شويد، بيلي روبين زماني ساخته مي شود که سلول هاي قرمز خون تجزيه مي شوند. اگر کبد به درستي کار نکند، بيلي روبين زيادي در بدن تجمع پيدا مي کند که اين شرايط زردي jaundice ناميده مي شود. اين بيماري پوست و قسمت هاي سفيد چشم را زرد رنگ مي کند. با يک آزمايش خون پزشک وجود اين بيماري را تشخيص داده و علت بروز آن را بررسي خواهد کرد.

بيشتر بدانيد : علايم اوليه بيماري کبد را بشناسيد

بيشتر بدانيد : كبد بيمار چه بلايي بر سر پوست مي آورد؟

بيشتر بدانيد : کبد را با اين 13 اشتباه ناآگاهانه آتش نزنيد!

بيشتر بدانيد : شش واقعيت در مورد کبد

منبع: سيمرغ