بزرگنمايي:
چه خبر - صدا دادن زانو و مهم ترين علت هاي آن
شنيدن گاهبهگاه صداي تقتق، و… در هنگام خم شدن زانو الزاماً به معني ابتلا به آرتروز يا ورم مفاصل نيست، هرچند که اين صداها معمولاً از مفاصل افراد مبتلابه آرتروز شنيده ميشود.
در اين مقاله به بررسي علل صدا دادن زانو ميپردازيم. پزشکان اين صداها را کرپيتوسCrepitus مينامند. اين کلمه معمولاً براي مفاصل بکار ميرود اما ميتواند جهت توصيف صداهاي ريوي نيز استفاده شود.
آناتومي زانو
زانو مانند يک لولا عمل ميکند. اين لولا استخوان ران (فمور) را به استخوان بلند ساق پا (تيبيا يا درشتني) وصل ميکند.
نازکني يا فيبولا استخوان ديگري است که به اين مفصل وصل ميشود. کشکک زانو يا پاتلا استخواني کوچک و برجسته است که در جلوي زانو قرار گرفته و از آن محافظت ميکند.
دو لايه ضخيم غضروفي به نام منيسک همانند بالشتکهايي در بين استخوانهاي ران و درشتني قرارگرفتهاند تا اصطکاک را در محل رسيدن اين دو استخوان به هم کاهش دهند.
کپسولي پر از مايع که سينوويوم نام دارد مفصل را در برگرفته و آن را لغزنده ميکند. چهار رباط استخوانهاي اين محل را به هم وصل ميکنند.
رباط، نواري سفت و قابلانعطاف است که استخوانها را به هم وصل کرده باعث پايداري مفصل ميشود.
کرپيتوس چگونه ايجاد ميشود؟
با گذشت زمان، در نواحي احاطهکننده مفصل گاز ايجادشده که سبب تشکيل شدن حبابهاي ريزي در مايع مفصلي (سينوويال) ميشود.
هنگاميکه فرد زانوي خود را خم ميکند برخي از اين حبابها ترکيده ممکن است صدا ايجاد کنند. اين وضعيت عادي بوده و گاهبهگاه براي همه افراد رخ ميدهد.
آرتروز سبب آسيب غضروف و استخوان ميشود. هنگاميکه مفصل زانوي آسيبديده حرکت ميکند، ميتواند صدايي مانند تقتق يا ترق تروق ايجاد کند.
کرپيتوس ميتواند در اثر آسيب نيز ايجاد شود.
چه زماني بايد در ارتباط با اين صداها (کريپتوس) نگران شد؟
صدا دادن زانو شايع و معمولاً بدون درد است و نيازي به نگراني نيست.
با اينحال، دردي که با صداهاي زانو همراه است، ميتواند بيانگر وجود يک مشکل باشد.
صدا دادن زانو يکي از شايعترين علائم استئوآرتريت يا آرتروز است. همچنين اين علامت ميتواند يکي از علائم روماتيسم يا التهاب عفوني مفاصل بوده و ممکن است با چندين نوع مختلف از آسيبهاي زانو در ارتباط باشد.
درصورتيکه زانوهايتان صدايي مانند غژغژ يا ترق تروق ايجاد ميکنند و اين صداها با درد همراهاند هر چه سريعتر به پزشک مراجعه کنيد.
کريپتوس و آرتروز
بر طبق گفته بنياد آرتروز، حدود 27 ميليون آمريکايي به آرتروز مبتلا هستند.
اين نوع از آرتروز عمدتاً افراد بالاي 65 سال را تحت تأثير قرار ميدهد. آرتروز اغلب مفاصلي را تحت تأثير قرار ميدهد که مانند مفاصل دست بيشتر مورداستفاده قرار ميگيرند.
اين نوع آرتروز مفاصل تحملکننده وزن ازجمله زانو و ران را نيز تحت تأثير قرار ميدهد.
فشارهاي مکانيکي يا تغييرات بيوشيميايي بهآرامي سبب فروپاشي غضروفيهاي بالش مانند مفصل شده و التهاب و درد ايجاد ميکنند.
باگذشت زمان، غضروف از بين رفته و استخوانها بر روي يکديگر ساييده ميشوند. کرپيتوسي که با درد همراه است معمولاً توسط آرتروز ايجاد ميشود.
ديگر عوامل ايجادکننده کرپيتوس
کرپيتوس زانوها ميتواند توسط آسيبهاي زانويي ازجمله پارگيهاي منيسک ايجاد شود. اين آسيبها در افرادي که ورزش، دو يا دويدن نيمه تند انجام ميدهند، نسبتاً شايع است.
پارگي منيسک ميتواند سبب ايجاد کرپيتوس در هنگام حرکت مفصل شود. نرمي کشکک زانو (کندرومالاسي پاتلا) دردي در پشت کشکک زانو است که براثر استفاده بيشازحد يا آسيب ايجاد ميشود.
اين آسيب به غضروف پوشاننده سطح زيرين استخوان کشکک زانو وارد ميشود.
در صورتيکه فرد به نرمي کشکک زانو مبتلا باشد، صدايي غژغژ مانند و سائيده شدني دردناک را شنيده و احساس ميکند.
ديگر انواع آرتروز و آسيبهاي زانو نيز ميتوانند سبب ايجاد کرپيتوس شوند.
درمان کريپتوس هنگاميکه دردناک ميشود
کريپتوس يا صدا دادن زانو، تا زماني که بدون درد بوده و توسط يک بيماري، آسيب يا شرايطي ديگر ايجاد نشده باشد، بيخطر بوده و نياز به هيچ درماني ندارد.
اما هنگاميکه صدا دادن زانو با درد همراه ميشود، درمان به علت زمينهاي آن بستگي خواهد داشت.
براي مثال، آرتروز درمانهاي متفاوتي دارد. پزشک ممکن است داروهاي ضدالتهاب غيراستروئيدي (مثل بروفن و ديکلوفناک) تجويز و استفاده از کمپرس سرد را جهت کاهش التهاب را پيشنهاد کند.
استفاده از زانوبند ميتواند به حمايت و استراحت دادن زانو کمک کند. فيزيوتراپي و تمرين درماني، عضلات حمايتکننده زانو را قوي کرده و محدوده حرکتي زانو را افزايش ميدهند.
در برخي موارد، ممکن است جراحي يا تعويض مفصل موردنياز باشد.
بيشتر بدانيد : صداي زانو و تق تق کردن زانو خطرناک است؟
بيشتر بدانيد : تقويت زانو با چند ورزش ساده و موثر
بيشتر بدانيد : ورزشي فوق العاده براي آرتروز زانو
منبع : zendegionline.ir