بزرگنمايي:

چه خبر - 5 هشدار مهم براي رانندگان

وقتي يک روز آفتابي در يک بزرگراه مشغول رانندگي هستيد، صداي ضبط يا راديو را بلند کرده و پنجره‌هاي خودرو را هم پايين کشيده‌ايد، طبيعتا فراموش مي‌کنيد درون قطعه‌اي از فولاد و شيشه با سرعتي حدود 100 کيلومتر بر ساعت در حرکت هستيد. در چنين سرعتي، وقتي مجبور باشيد ناگهاني ترمز کنيد، خودرويتان پس از طي مسافتي نزديک به 90 متر مي‌ايستد.

حتي اين توقف، زماني رخ مي‌دهد که قبلا حواستان به تعمير و نگهداري يکي از سيستم‌هاي ايمني مهم خودرويتان، يعني ترمزها بوده باشد. ترمزهاي خودرو شايد جذاب‌ترين بخش خودرو نباشند، اما مسلما از مهم‌ترين قطعات خودرو هستند. توجه به علائم هشداردهنده‌اي که نشان مي‌دهد اين سيستم به تعمير نياز دارد، مي‌تواند سرنوشت مرگ و زندگي مسافران خودرو را در جاده‌ها رقم بزند. البته علائم متعدد و واضحي مانند روشن شدن چراغ هشدار ترمز روي داشبورد و دير توقف کردن خودرو وجود دارد که نشان مي‌دهد سيستم ترمز بايد تعمير شود.

در صورت مشاهده هر يک از اين موارد بايد خودرو را به تعميرکار نشان دهيد تا در اسرع وقت بررسي شود. اما وقتي سيستم ترمز دچار مشکل مي‌شود، علائم ديگري نيز خود را نشان مي‌دهد. در ادامه مقاله به پنج علامتي مي‌پردازيم که نشان‌دهنده وجود اشکال در سيستم ترمز خودرو است و دانستن آنها ممکن است سرنوشت برخي خوانندگان اين مقاله را تغيير دهد!

لنت‌هاي فرسوده
پيش از هر چيز بهتر است بدانيد، ترمز چگونه کار مي‌کند. بيشتر خودروها با ترمزهاي ديسکي کار مي‌کنند. اين ترمزها بسيار شبيه ترمز دوچرخه‌هاي ده‌سرعته هستند. يک سيستم هيدروليک که پر از روغن ترمز است، مجموعه‌اي از لنت‌هاي ترمز ديسکي، به نام کاليپر (سيلندر ترمز ديسکي) را به حرکت درآورده و آنها روي ديسکي به نام روتور، فشار مي‌آورند. اصطکاک حاصل از اين عمل بين لنت‌ها و ديسک‌ها، خودرو را از حرکت باز مي‌دارد. به مرور زمان اين لنت‌ها نازک مي‌شوند و کارايي سابق خود را ندارند و عملکرد صحيح خود را در کم کردن سرعت خودرو و متوقف کردن آن از دست مي‌دهند. خوشبختانه، بررسي ضخامت لنت‌هاي ترمز خودرو، روشي مستقيم است. تمام کاري که بايد انجام دهيد، اين است که بين رينگ‌هاي خودرو را نگاه کنيد و روتور فلزي براق درون آن را ببينيد. وقتي روتور را ديديد، به لبه‌هاي بيروني نگاه کنيد، کاليپر فلزي را مي‌بينيد. لنت، بين کاليپر و روتور قرار دارد. در اين لحظه بايد ضخامت لنت را حدس بزنيد و اين که آنها بايد حداقل 5/0 سانتي‌متر ضخامت داشته باشند و چنانچه از اين مقدار نازک‌تر بودند، بايد تعويض شوند.
اگر چرخ‌هاي خودروي شما به گونه‌اي طراحي نشده که بتوانيد از طريق رينگ‌ها، لنت را ببينيد، بايد جک بزنيد و چرخ را درآوريد تا بتوانيد روتور و لنت‌ها را ببينيد. در هر حالت وقتي به اين قسمت دسترسي پيدا مي‌کنيد، خوب است که به روتور هم نگاهي بيندازيد. بايد نسبتا صاف باشد و اگر شيارها يا ناهمواري‌هايي روي آن ديديد، روتور هم بايد عوض شود.

صداهاي عجيب و غريب
متخصصان شنوايي‌سنجي مي‌گويند، گوش‌کردن به راديو و ضبط با صداي بلند براي سلامت گوش ما خوب نيست. جالب است که هر گونه سر و صداي اضافي براي ترمزها هم خوب نيست. در واقع، وقتي صداي بلند و جيغ‌مانند از سوي چرخ‌ها مي‌شنويد، علامتي مهم است که ترمز خودرويتان به تعمير نياز دارد. تمام سيستم‌هاي ترمز در کارخانه‌هاي مختلف به نشانگر سايش مجهز مي‌شوند و هر زمان لنت‌ها به تعويض نياز داشته باشند، صداي تيز بلندي از خود توليد مي‌کنند. هروقت اين صدا آن‌قدر بلند باشد که حتي با بسته بودن پنجره‌هاي خودرو آن را مي‌شنويد، يعني بايد لنت خودرو را عوض کنيد. گاهي ممکن است علاوه بر صداي اين حسگر، صداي جيرجير گوش‌خراشي نيز بشنويد. بدين معنا که کاملا لنت تمام شده و وقتي ترمز مي‌گيريد، فلز کاليپرها روي فلز روتورها ساييده مي‌شود. اين وضعيت نه تنها موجب مي‌شود، براحتي خودرويتان ترمز نکند، بلکه ممکن است روتورهاي خودرويتان نيز خراب شود و يک تعويض آسان و ارزان‌قيمت لنت، هزينه تعمير يا تعويض پرزحمت روتور را هم روي دستتان بگذارد.

کشش خودرو
تا به حال احساس کرده‌ايد، خودروي‌تان به جاي انجام فرمان شما، کار خودش را مي‌کند؟ مثلا هنگام رانندگي يا ترمز کردن، خودرو به راست يا چپ منحرف مي‌شود. اين وضعيت نيز نشان‌دهنده وجود مشکلي در سيستم ترمز خودرو است و در اثر کشش ناشي از گيرکردن کاليپر به وجود مي‌آيد. وقتي کاليپر گير مي‌کند، اصطکاک موجود در يکي از چرخ‌ها باعث انحراف خودرو مي‌شود. در نتيجه خودرو به سمتي کشيده خواهد شد که کاليپر آن سمت، گير کرده باشد. مشکلات ديگر ترمز که باعث مي‌شود، خودرو از مسير خود منحرف شود، شامل از بين رفتن شيلنگ ترمزهاست که باعث مي‌شود، کاليپرها هنگام ترمز گرفتن، به طور متوازن حرکت نکنند يا لنت‌هاي نابرابر ترمز، فشارهاي متفاوتي روي چرخ‌هاي خودرو وارد مي‌کنند و منجر به منحرف شدن خودرو از مسير خود مي‌شوند.

هميشه انحراف از مسير، مشکل اصلي ترمزها نيست. اين وضعيت مي‌تواند، بر اثر فشار باد نابرابر لاستيک‌هاي خودرو يا لاستيک‌هاي فرسوده و تنظيم نامناسب يا وجود مشکلي در سيستم تعليق خودرو هم باشد. زماني‌که خودرويتان از مسير خود منحرف مي‌شود، بايد آن را به نزديک‌ترين تعميرگاه ببريد تا به طور کامل بررسي شود.

لرزش
تا به حال پيش آمده که در يک وضعيت اضطراري مجبور شويد، با ترمزهاي ضد قفل (يا اي‌بي‌اس، سيستمي ايمني براي ترمز در خودروهاست که مانع قفل‌شدن چرخ‌هاي خودرو هنگام ترمز گرفتن مي‌شود)، خودرويتان را متوقف کنيد؟ مسلما با تکان‌هاي سريع پدال ترمز ـ که ناشي از درگيري و رهاسازي سريع سيستم که روي روتور اعمال مي‌شود و از سرعت خودرو مي‌کاهد ـ آشنايي داريد.

اگر پدال ترمز در اين حالت دچار لرزش و تکانه شود، مشکلي نيست، اما لرزش در شرايط عادي، نشان‌دهنده اشکال در سيستم ترمز است. به‌طورکلي، لرزش در پدال به معناي روتورهاي پيچيده است. سطح ناهموار روتورها روي لنت‌هاي ترمز، موجب اين لرزش مي‌شود و شما از طريق تکانه‌هاي پدال ترمز متوجه آن مي‌شويد.
روتورها، معمولا فقط زماني که تحت فشار بسيار شديدي ـ‌آن هم به مدت طولاني ـ‌ قرار مي‌گيرند، دچار پيچش مي‌شوند. براي مثال، حرارت ناشي از اصطکاک هنگام رانندگي در سراشيبي‌ها يا توقف مکرر هنگام جابه‌جايي بار سنگين، ممکن است موجب تغيير شکل روتورها شود، اما اگر چنين فشاري روي ترمزهايتان نياورده‌ايد و روي پدال احساس لرزش مي‌کنيد، ممکن است چرخ‌هايتان از جاي خود جابه‌جا شده باشند. در اين شرايط مراجعه به تعميرگاه و تشخيص صحيح مشکل، ضروري است.

پدال ناپايدار
زماني‌که سيستم ترمز خودرو بدرستي کار نمي‌کند، پدال ترمز ممکن است علائم ديگري علاوه بر تکان و لرزش داشته باشد.

يکي از اين علائم، زماني است که پدال ترمز را تا ته و کف خودرو فشار مي‌دهيد، اما باز هم سيستم ترمز بدرستي درگير نمي‌شود. اين مشکل، نشان‌دهنده اين است که يا لنت‌ها کاملا فرسوده شده و از بين رفته‌اند يا سيستم هيدروليک خودرو، مانند وجود هوا در خطوط ارتباطي، نشتي هوا يا نشتي روغن ترمز، دچار مشکل شده است. براي بررسي نشتي روغن ترمز، يک ورق کاغذ يا يک تکه مقواي نازک زير خودرو در طول شب بگذاريد. اگر نشتي داشته باشد، صبح متوجه جمع شدن روغن روي کاغذ يا مقوا خواهيد شد. روغن ترمز شفاف و ميزان غلظت آن،‌ مانند روغن‌هاي آشپزي است.
برعکس شرايط فوق، زماني است که با کوچک‌ترين تماس پدال ترمز، سيستم ترمز بلافاصله درگير مي‌شود. اين وضعيت مي‌تواند نشان‌دهنده روتور فرسوده و ناهموار، روغن ترمز کثيف يا آلوده شدن روغن به رطوبت باشد. اين مشکل را مي‌توانيد، خودتان يا با کمک تعميرکار، با تعويض ساده و ارزان روغن ترمز حل کنيد.

اگر براي متوقف کردن خودرو مجبور هستيد، فشار بسيار زيادي اعمال کنيد، ممکن است در خط ترمز مانع و گرفتگي به وجود آيد يا سيستم خلأ دچار مشکل شده باشد. در هر دو حالت، پدال ترمز بسختي کار مي‌کند و بايد بسرعت تعمير شود.

منبع: jamejamonline.ir