بزرگنمايي:

چه خبر - روش هاي انتقال ايدز

اگر اهل تماشاي سريال‌هاي تلويزيوني باشيد، حتما سريال پريا که 3 هفته‌اي مي‌شود روي آنتن شبکه سوم سيما رفته است را ديده‌ايد. سريالي جذاب و پرطرفدار، و البته آموزنده که به نظر مي‌رسد هدف نهايي آن، مقابله با باورهاي نادرست درباره بيماري ايدز و نشان دادن راه‌هاي انتقال اين بيماري باشد. پخش سريال پريا و سريال‌هايي مشابه آن، اقدام اميدوارکننده‌اي در بخش بهداشت و سلامت محسوب مي‌شود تا شايد بتوان به کمک چنين برنامه‌هاي پرمخاطبي درباره مسائلي مانند ايدز (که حرف زدن درباره آن هم در جامعه به نوعي تابو تبديل شده است)، صحبت کرد و با افزايش اطلاعات عمومي در جامعه، جلوي انتشار بيشتر بيماري را گرفت.

جوان بودن جمعيت، مسائل اقتصادي و اجتماعي در کنار برخي ناآگاهي‌هاي مردم از راه‌هاي انتقال و پيشگيري از اچ‌آي‌وي، مهم‌ترين نکاتي هستند که باعث شيوع و اپيدمي اين بيماري در جوامع مختلف مي‌شوند. به‌طور حتم، کشور ما هم از اين قاعده مستثني نيست. ويروس اچ‌آي‌وي در دهه 60 توسط فرآورده‌هاي خوني وارداتي آلوده به ايران وارد شد و مورد توجه قرار گرفت.

خير. براي پاسخ به اين سوال، بايد بدانيد که براساس تجربيات موجود در ديگر کشورها، کشور ما هم استراتژي پيشگيري مثبت از ايدز را در دستور کار خود قرار داده است. معناي اين استراتژي، آن است که اگر تمام افراد مبتلا به اچ‌آي‌وي مثبت، مراقب باشند که ويروس از بدن آنها به ديگر افراد جامعه منتقل نشود، بهترين کار در پيشگيري از چرخش ويروس و بالا رفتن نرخ ابتلا به اين بيماري عفوني را انجام داده‌اند. بر همين اساس، باشگاه‌هاي مثبت در کشور ما راه‌اندازي شده‌اند و وظايف اين باشگاه‌ها، تلاش براي آموزش دادن به افراد مبتلا به اچ‌آي‌وي است تا آنها بدانند که چطور بايد از انتقال بيماري‌شان در سطح جامعه جلوگيري کنند. از طرف ديگر، باشگاه‌ها نقش توانمندسازي اين بيماران براي پذيرش نقش‌هاي اجتماعي خود در جامعه را هم دارند. ضمن اينکه در کنار رعايت خود اين افراد،‌ بايد انگ و تبعيض ناشي از ايدز هم از روي آنها برداشته شود يا حداقل کاهش پيدا کند تا آنها بتوانند از حقوق شهروندي خود، برابر با ساير افراد جامعه، بهره‌مند شوند.

نکته مهمي که درباره ويروس اچ‌آي‌وي وجود دارد، اين است که اين ويروس، بيشتر مي‌تواند از راه‌هاي پرخطري مانند تماس جنسي، اعتياد تزريقي يا فرآورده‌هاي خوني آلوده از فرد بيمار به فرد سالم منتقل شود. با اين حساب، افراد مبتلا به اين بيماري از نظر اخلاقي موظف هستند که همسر خود را در جريان بيماري‌شان قرار دهند تا او بتواند هنگام برقراري رابطه جنسي از وسايل پيشگيري از بيماري مناسب مانند کاندوم‌هاي زنانه يا مردانه استفاده کند. ضمن اينکه رابطه جنسي محافظت‌نشده،‌ به‌هيچ عنوان به چنين افرادي توصيه نمي‌شود.

خير. اين بيماري، مانند ساير بيماري‌هاي واگيردار ويروسي (مثل سرماخوردگي يا آنفلوآنزا)، از طريق عطسه، سرفه، دست‌دادن يا روبوسي با ديگران منتقل نمي‌شود. با اين حساب، افراد مبتلا به اچ‌آي‌وي مي‌توانند بدون دغدغه مانند ساير افراد جامعه از مکان‌ها (مثل استخر) و وسايل حمل و نقل عمومي استفاده کنند و مشکلي هم براي ديگران به وجود نياورند. حتي استفاده از ظرف و ليوان مشترک هم باعث انتقال بيماري نمي‌شود. از اين رو، نيازي نيست که چنين بيماراني،‌ دوستان يا همکاران خود را در جريان بيماري‌شان قرار دهند.

بله. اگر افراد مبتلا به ايدز نيازمند استفاده از وسايل تيز و برنده در مراکز درماني هستند يا با خون و فرآورده‌هاي خوني سر و کار دارند، بايد کادر درمان را هم در جريان بيماري‌شان قرار بدهند تا مشکلي پيش نيايد. ارائه‌دهندگان خدمات درماني هم اگر متوجه ابتلا به ايدز بيمارشان شدند، نبايد با او برخورد تند و زننده‌اي داشته باشند. شايد ترد بيمار با رفتار زننده، باعث بشود که او در مراکز و مراجعات بعدي خود، بيماري‌اش را پنهان کند. محيط مراکز درماني، ‌بايد محيطي عاري از هرگونه انگ و تبعيض براي تمام بيماران، ازجمله افراد مبتلا به اچ‌آي‌وي مثبت باشد.

خير. اصلا نيازي به اين کار وجود ندارد. خوشبختانه در طي سال‌هاي اخير، استفاده از لوازم اصلاح جداگانه مانند تيغ‌هاي مجزا براي مشتريان مختلف در آرايشگاه‌ها رواج پيدا کرده است. با اين حال اگر خود بيمار در مورد انتقال بيماري‌اش نگراني و وسواس خاصي دارد، مي‌‌تواند به‌جاي مطرح کردن موضوع با آرايشگر، خودش تمامي وسايل شخصي مانند تيغ و قيچي و موچين را به‌همراه داشته باشد. ضمن اينکه همه افراد بايد بدانند شيوع انتقال ويروس اچ‌آي‌وي از راه‌هايي جز رابطه جنسي پرخطر و اعتياد تزريقي، به‌قدري کم است که اصلا ما نمي‌توانيم آنها را چندان مخاطره‌آميز بدانيم. درنهايت اينکه توصيه به استفاده از لوازم آرايشي و بهداشتي فردي چه در خانه و چه در آرايشگاه و استخر، براي تمام افراد جامعه مطرح است و ربطي به مبتلا بودن يا نبودن به ايدز ندارد.

بله. خوشبختانه وزارت بهداشت در حال حاضر، در تمامي استان‌هاي کشور، مراکز درماني مشاوره‌هاي رفتاري را راه‌اندازي کرده است که آدرس و شماره تلفن اين مراکز از طريق 118 براي عموم مردم، قابل دسترسي است. اين مراکز در امر مشاوره‌ و اطلاع‌رساني يا انجام آزمايش‌هاي مربوط به ابتلا به ايدز، بسيار فعال هستند و اطلاعات فردي را به‌صورت کاملا محرمانه نگهداري مي‌کنند. تمامي خدماتي که در مراکز مشاوره بيماري‌هاي رفتاري انجام مي‌شوند، به‌صورت کامل رايگان هستند. خدماتي مانند مشاوره، آزمايش اچ‌آي‌وي، مراقبت و درمان ايدز.

بهتر است بدانيد که ابتلا به اچ‌آي‌وي از ظاهر افراد مبتلا قابل شناسايي نيست و اين بيماري،‌ علامت مشخصي ندارد و داراي دوره کمون طولاني است. به همين دليل، ‌آگاه‌سازي افراد جامعه در اين زمينه از اهميت بالايي برخوردار است. همه مردم بايد در کنار دوري از رفتارهاي پرخطر و پايبندي و تعهد به خانواده، بدانند که اچ‌آي‌وي از طريق راه‌هاي معمولي مانند دست دادن، مراودات روزمره، روبوسي‌هاي عادي، عطسه، سرفه، نيش حشرات، نيش پشه،‌ حضور در اماکن عمومي مثل استخر و مترو يا غذا خوردن يا آب نوشيدن از ظروف مشترک منتقل نمي‌شود. اين ويروس تنها از راه برقراري رابطه جنسي پرخطر و بدون محافظت، استفاده از سرنگ‌هاي آلوده در ميان معتادان تزريقي، استفاده از وسايل تيز و برنده مشترک با فرد آلوده مانند تيغ و قيچي يا تماس مخاطي با خون و ترشحات فرد آلوده به اچ‌آي‌وي منتقل مي‌شود. در همين راستا، نقش اطلاع‌رساني و آموزش جوانان و نوجوانان از سنين مدرسه تا ازدواج مي‌تواند در امر پيشگيري از ابتلا،‌ بسيار موثر و کارآمد باشد.




منبع:salamatism.com