بزرگنمايي:
چه خبر - باور پذيري به اتفاقاتي که در گذشته افتاده است بر مي‌گردد
رامبد جوان مجري برنامه خندوانه در يکي از قسمت‌هاي برنامه خندوانه با يکي از افرادي که برنده يک دستگاه خودرو شده است، تماس مي‌گيرد تا او را در جريان بگذارد اما برنده مسابقه تلفن را قطع مي‌کند و در نهايت موجب واکنش اين هنرپيشه و مجري برنامه به بي اعتمادي مردم نسبت به يکديگر مي‌شود.
مخاطبان برنامه خندوانه که از شبکه نسيم پخش مي‌شود، مي‌دانند که با نصب يک اپليکيشن و راي دادن به افرادي که در يک شوي تلويزيوني شرکت مي‌کنند، مي‌توانند در قرعه کشي يک دستگاه خودروي 206 آلبالويي شرکت کنند. در اين برنامه بارها اعلام شده که نصب اين اپليکيشن هزينه‌اي ندارد. موضوعي که مدتي نقل شبکه‌هاي اجتماعي هم بود و به نوعي نفس اين ماجرا به بي‌اعتمادي ديگري دامن مي‌زند.
تا جايي که برخي از مردم درباره نصب اپليکيشن خندوانه اعلام مي‌کردند:
«مگر مي‌شود هيچ هزينه‌اي پرداخت نکرد و تنها با نصب يک برنامه روي موبايل و راي دادن به افرادي که در يک برنامه تلويزيوني شرکت مي‌کنند، يک دستگاه خودرو هم دريافت کرد؟ اگر اين موضوع نفع مادي براي صاحب آن اپليکيشن ندارد، پس چطور طي شب‌هاي متمادي خودروهايي به برخي از افراد داده مي‌شود!؟»
با اين حال همچنان به افرادي که در اين قرعه کشي شرکت داده مي‌شوند، ظاهرا يک دستگاه خودروي 206 آلبالويي به عنوان هديه داده مي‌شود و هر بار روند قرعه‌کشي تا مشخص شدن برنده در اين برنامه انجام مي‌شود، سپس با شماره تلفن برنده جايزه تماس گرفته مي‌شود تا هم در جريان قرار بگيرد و هم واکنش آن براي بينندگان پخش شود. اما بسياري از آنها با بي اعتمادي به شخصي که خودش را مجري برنامه معرفي مي‌کند، واکنش نشان داده يا تلفن را قطع مي‌کنند.
رامبد جوان در يکي از قسمت‌هاي برنامه «خندوانه» زماني که به يکي از برنده‌هاي خودرو 206 تماس مي‌گيرد تا آن را در جريان قرار بگذارد، در واکنش به تلفني که قطع مي‌شود، اعلام مي‌کند:
آنقدر به هم اعتماد داريم که گوشي را روي هم قطع مي‌کنيم. اين نشانه‌ي يک اتفاق اجتماعي بزرگ است که هيچکس به هيچکس اعتماد نمي‌کند.
او همچنين بيان مي‌کند:
متاسفم براي خودمان. آنقدر به همه چيز بي اعتماد شديم که حتي نمي‌توانيم يک تلفن ساده را پاسخ دهيم؛ حتي اگر آن فرد، کسي باشد که دروغ بگويد هم حاضر به ادامه مکالمه‌مان نيستيم. از يک تماس تلفني به اين اندازه مي‌ترسيم که اتفاق غريبي در اين روزگار است و متاسفم.اصلا به ما ايراني‌ها نمي‌خورد که تا اين اندازه نگران باشيم و اين موضوع من را دلخور مي‌کند.
احسان کرمي - مجري ديگر اين برنامه نيز بعد از تماس با يکي از برنده‌هاي اين جايزه مي‌پرسد «شما خودرو داريد؟» و بعد از شنيدن جواب منفي برنده به او مي‌گويد «شما يک خودروي آلبالويي 206 از طرف اپليکيشن روبيکا و برنامه خندوانه برنده شديد».
احسان کرمي در ادامه به خنده‌هاي برنده جايزه از پشت تلفن مي‌گويد:
نخند. صداي من را نمي‌شناسيد؟ من احسان کرمي از برنامه خندوانه هستم و به شما تبريک مي‌گويم. شغل شما چيست؟
برنده جايزه خودرو در واکنش به اين سوال‌ها جواب مي‌دهد:
شما مي‌توانيد اطلاعات بيشتري در اختيار من قرار دهيد تا مطمئن شوم از يک برنامه تلويزيوني با من تماس مي‌گيريد؟
مجري برنامه هم اصرار مي‌کند شما درباره خودتان صحبت کنيد، بچه‌هاي خندوانه اين اطلاعات را در اختيار شما مي‌گذارند. مي‌توانيد برنامه امشب را ببينيد و در اين باره مطمئن شويد.
با توجه به اينکه به نظر مي‌رسد سطح اعتماد اجتماعي در جامعه کاهش پيدا کرده است و با توجه به برخوردهايي که مجريان اين برنامه داشته‌اند، اين سوال به وجود مي‌آيد که چرا مردم بايد از روي صدا به کسي اعتماد کنند و اطلاعات شخصي خود را در اختيار فردي که نمي‌شناسند قرار دهند.
نفيسه آزاد جامعه شناس درباره عدم اعتماد مردم به افرادي که از برنامه‌هاي تلويزيوني با آنها براي اطلاع رساني درباره جايزه‌اي که برده‌اند، تماس مي‌گيرند، گفت:
دو چيز را بايد از هم جدا کنيم يکي «حفظِ حريمِ خصوصي» و ديگري «اعتماد». درست است که اين دو ارتباط مستقيمي با هم دارند ولي براي روشن شدن بحث بايد آنها را از هم جدا کنيم. يکي اينکه احتياط کردن در مورد حفظ حريم خصوصي کار عاقلانه‌اي است، همه ما علاقمند هستيم که کنترل حريم خصوصي خودمان را داشته باشيم، حتي کنترل اطلاعاتي که از خودمان به اشتراک مي‌گذاريم. ماجرا اين است که تکنولوژي همه‌چيز را متفاوت کرده، يعني شيوه‌هاي سنتي که براي حفظ حريم خصوصي خودمان داشتيم اينجا کاربرد ندارد، به‌طور مثال اگر کسي شماره موبايل ما را داشته باشد به اين معني است که به عکس ما در پيام‌رسان‌ها هم دسترسي دارد يا با استفاده کردن از يک برنامه در واقع بخش بزرگي از اطلاعات شخصي خود را در اختيار آن اپليکيشن قرار مي‌دهيم. حق داريم براي اين موارد از دسترسي به گالري گوشي موبايل گرفته تا حتي موقعيت جغرافيايي نگران باشيم.
او با بيان اينکه در واقع تکنولوژي حفظ حريم خصوصي را سخت‌تر و متفاوت‌تر کرده است، ادامه داد:
بنابراين در اينکه ما حق داريم از حريم خصوصي خود دفاع کنيم شکي نيست و ممکن است گاهي اوقات به کسي که بدون اجازه قصد ورود دارد واکنش‌هاي نسبتا خشني به يکديگر نشان دهيم و اين نشانه بدي نيست. اما عجيب بودن موضوع در مورد برنامه‌هاي تلويزيوني اين است که قاعدتا وقتي در مسابقه‌اي شرکت يا ثبت‌نام مي‌کنم انتظار برنده شدن هم دارم و نبايد آنقدر از تماس تعجب کنم يا برايم ناراحت‌کننده يا غيرقابل باور باشد اينجاست که مسئله اعتماد مطرح مي‌شود و اينکه آيا اساسا ما متوجه هستيم که با نصب يک اپليکيشن چه اطلاعاتي از ما در اختيار يک رسانه قرار مي‌گيرد يا خير؟
وي افزود:
شايد همه‌ي ما سر درنياوريم که با نصب کردن يک اپليکيشن و رد و بدل کردن يک شماره تلفن چه حجمي از اطلاعاتمان در اختيار عموم قرار مي‌گيرد. وظيفه يک برنامه تلويزيوني اين است که به صورت شفاف مشخص کند با نصب کردن اپليکشيني که ما آن را تبليغ مي‌کنيم دقيقا چه اطلاعاتي از ما در اختيار تلويزيون قرار مي‌گيرد؟
آزاد ادامه داد:
اعتماد گام به گام ساخته مي‌شود و البته خيلي سريع هم از بين مي‌رود. اگر براي اولين بار با من قول و قراري بگذاريد و من به آن عمل کنم، شما به من اعتماد بيشتري مي‌کنيد و اين اعتماد در دفعه‌هاي بعدي و در طول زمان با عملکرد طرفين و رفتار متقابل ساخته مي‌شود اما اگر يک بار در موضوع حساسي مثل حفظ حريم خصوصي از من موردي ببينيد که رعايت نکرده‌ام، پايه‌هاي اعتماد به شدت سست مي‌شود. فرقي نمي‌کند که اين توافق بين دو نفر، يک نفر با يک رسانه يا يک اپليکيشن باشد. اعتماد يک شبه به وجود نمي آيد، اتفاقاتي در طول زمان در جامعه افتاده است و حافظه‌اي بين شهروندان شکل گرفته است، همان حافظه است که موجب مي‌شود اگر کسي به من زنگ بزند و بگويد رامبد جوان هستم، باور نکنم. اين باور پذيري به اتفاقاتي که در گذشته افتاده است بر مي‌گردد يعني سرچشمه اعتماد آنجاست و مربوط به يک شب نمي‌شود.
اين جامعه شناس بيان کرد:
چرا بايد من به فردي که ناگهان به تلفن من زنگ زده و مي‌گويد رامبد جوان است، اعتماد کنم؟ او پيش از اين براي جلب اعتماد من چه کرده است؟ آيا به درستي توضيح داده که با نصب يک اپليکيشن شماره تلفن من در اختيار اوست؟ آيا پيش از اينکه ناگهاني شماره مرا بگيرد و صدايم را روي آنتن ببرد از طريق ديگري مرا مطمئن کرده که تماسش جعلي و کلاهبرداري نيست؟ و بعد از همه اينها آيا در مجموع آن رسانه، اپليکيشن يا آدم پيش از اين کاملا اعتماد مرا جلب کرده‌اند؟ اگر پاسخ اين سوال‌ها منفي است نمي‌توان مردم را بابت شک داشتن و باور نکردن اين تماس‌هاي تلفني سرزنش کرد. چند درصد از ما اگر ناگهان تلفن‌مان زنگ بزند و بگويد من فلان شخص نسبتا معروف هستم و شما برنده يک خودرو 206 شده‌ايد در دم باور مي‌کنيم؟
بيشتر بدانيد : پاسخ رامبد جوان به ادعاي حسين فرح بخش درباره زد و بندهاي خندوانه
بيشتر بدانيد : حال بد رامبد جوان دليل اصلي ساخت خندوانه بوده!
بيشتر بدانيد : بهره برداري اسپانسر خندوانه از تبليغات رامبد جوان براي زلزله زدگان ؟!
گردآورى: گروه فرهنگ و هنر سيمرغ
منبع: isna.ir