چه خبر - ترميم زخم ها با سلول هاي بنيادي
تاکنون بيش از 400 هزار بيمار دچار مشکلات پوستي، با محصولات مهندسي بافت که به صورت تجاري درآمده‌اند، درمان شده‌اند. جايگزين‌هاي پوستي به کار گرفته شده، به دو صورت بدون سلول يا با سلول بوده‌اند. با وجود اين، در حال حاضر هيچکدام از اين محصولات رضايت کاملي از ترميم پوست آسيب ديده را به وجود نياورده‌اند و همچنان محققان در حال ارزيابي مواد و داربست‌هايي با کارايي بهتر و مشابه با ساختار و عملکرد پوست طبيعي از دست رفته هستند.
محققان در اين طرح به منظور توليد پوشاننده‌هاي زخم و گرافت‌هاي پوستي زيستي همراه با سلول‌هاي بنيادي، داربست‌هاي نانوفيبري بر پايه روغن شتر مرغ (Emu Oil) سنتز کرده‌اند.
دکتر يونس پيله ور سلطان احمدي پژوهشگر دانشگاه علوم پزشکي تبريز، دليل انتخاب روغن شتر مرغ در ساخت اين داربست را اينگونه توضيح داد: کاربرد داربست‌هاي نانوفيبري به عنوان پوشش زخم (wound dressing) و يا حامل‌هاي سلولي جهت جايگزيني بافت پوستي آسيب ديده اهميت زيادي پيدا کرده‌اند. براي اين منظور از مواد و ترکيبات متنوعي نظير کلاژن، کيتوزان، پلي اورتان و PLGA و يا کامپوزيتي از اين مواد در ساختار داربست استفاده مي‌شود.
طي يک دهه گذشته از عصاره‌هاي گياهاني که داراي اثرات التيام بخشي در بهبود زخم بوده‌اند نيز استفاده شده است. با اين وجود، قابليت‌هاي عصاره‌هاي حيواني به منظور بهسازي و افزايش کارايي داربست‌هاي نانوفيبري هنوز به طور کامل مطالعه نشده است. از آنجا که روغن شترمرغ داراي ويژگي‌هاي ضد درد، ضد التهاب، ضد باکتريايي و آنتي اکسيداني و داراي پتانسيل بالقوه براي ترميم زخم است، در اين طرح از اين عصاره حيواني استفاده شد.
وي در ادامه افزود: در اين تحقيق، داربست‌هاي نانوفيبري PCL/PEG حاوي روغن شتر مرغ به روش الکتروريسي تهيه شدند و کارايي آن‌ها از نظر اثرات حفاظت سلولي، تکثير و تمايز اپيدرمي سلول‌هاي بنيادي مشتق از بافت آديپوز بر روي اين داربست‌ها، در محيط کشت سلولي ( in vitro) مورد بررسي قرار گرفت.
به گفته پيله ور سلطان احمدي، بر اساس نتايج حاصل شده اين داربست‌هاي حاوي روغن شترمرغ براي حمايت از اتصال، بقا، تکثير و تمايز اپيدرمي سلول‌هاي بنيادي مشتق از بافت چربي بسيار سازگار بوده و مي‌تواند براي توليد پوشاننده‌هاي زخم و جايگزين‌هاي مهندسي بافتي همراه با سلول‌هاي بنيادي کانديدهاي مناسبي باشند.
دانشجوي دکتراي بيوتکنولوژي پزشکي دانشگاه علوم پزشکي تبريز خاطر نشان کرد: در اين طرح از آزمون‌هاي مختلفي از جمله FE-SEM، FTIR و UTM جهت بررسي خصوصيات داربست‌هاي نانوفيبري الکترويسي شده استفاده شده است.
همچنين از آزمون MTT براي تعيين ميزان تکثير سلول‌هاي بنيادي و نيز تعيين پتانسيل آنتي اکسيداني اين نانوفيبرها در مواجهه با شرايط استرس اکسيداتيو تحميل شده به سلول‌ها بهره گرفته شده است. از طرفي تمايز ايپدرمالي سلول‌هاي بنيادي مشتق از بافت چربي کشت داده شده روي داربست‌هاي نافيبري از طريق ايمنوسيتوشيمي و به کارگيري ميکروسکوپ کانفوکال و qPCR ارزيابي شده است.
اين تحقيقات حاصل تلاش‌هاي محققاني از گروه بيوتکنولوژي پزشکي دانشکده علوم نوين پزشکي و مرکز سلول‌هاي بنيادي و بند ناف دانشگاه علوم پزشکي تبريز به سرپرستي پروفسور نصرت اله ضرغامي با همکاري انستيتو پزشکي بازساختي استراليا وابسته به دانشگاه موناش استرالياست. نتايج اين کار در مجله Experimental Cell Research با ضريب تأثير 3/54 (جلد 357، سال 2017، صفحات 192 تا 201) منتشر شده است.
منبع:سلامت نيوز