چه خبر - چه بنزيني براي خودروي خود انتخاب کنيم؟
سوخت خوب و مناسب نه تنها باعث افزايش طول عمر خودرو مي‌شود بلکه در عملکرد آن نيز بسيار تاثير دارد، از گذشته يکي از داغ‌ترين بحث‌ها، رقابت بسيار تنگاتنگ خودروهاي ديزل و بنزيني بوده، اکثر اين بحث به اين صورت خاتمه يافته که خودروهاي بنزيني هزينه بيشتري براي سوخت پرداخت مي‌کنند ولي به دليل عملکرد بهتر اين نوع سوخت هميشه انتخاب دوست‌داران خودرو بود و سوخت ديزل به دليل هزينه‌هاي مقرون به صرفه‌تر هميشه انتخاب خانواده‌ها بوده است.
بنزين، داراي درجه کيفي است که اصطلاحا به آن اکتان گفته مي‌شود. اکتان، مشخص کننده ميزان مقاومت بنزين در مقابل ضربه موتور است و هر چه اين امتياز بالاتر باشد بنزين در مقابل ضربه موتور مقاومت بيشتري دارد، به زباني ساده‌تر، بنزيني که اکتان بالاتري دارد، بيشتر مي‌تواند فشرده شود (به همراه هوا) و ديرتر به دليل حرارت توليدي از عمل فشرده‌سازي منفجر شود.
راه‌هاي مختلفي براي اندازه‌گيري ميزان اکتان بنزين وجود دارد و در کشورهاي مختلف از روش‌هاي متفاوتي استفاده مي‌شود، به صورت کلي بنزين‌هاي قاره اروپا اکتان بالاتري نسبت به آمريکا دارد ولي در واقع دليل اين امر به خاطر استفاده از روش‌هاي متفاوت سنجش اين امتياز است.
برخي از بنزين‌ها مي‌توانند امتياز بالاتر از 100 اکتان را کسب کنند، سوخت‌هاي مسابقه‌اي اين گونه هستند، اين امر را مي‌توان با تغيير دادن ترکيب‌بندي بنزين انجام داد ( با استفاده از اتانول، متانول، نيترومتان، سوخت سرب‌دار و غيره) و دليل اين مهم نيز رسيده به امتياز اکتان بالاتر و استفاده بهينه از فشار بالاتري است.
حال ممکن است اين سوال پيش بيايد که چرا اکتان بنزين مهم است؟ با استفاده از بنزين اکتان بالا، طراحان پيشرانه توانسته‌اند که از تکنيک‌هاي متنوعي بهره ببرند و موتورهايي قدرتمندتر، مقرون به صرفه‌تر و مطمئن‌تر توليد کنند. در وحله اول بنزين‌هاي اکتان بالا از ضربه (کوبش) موتور جلوگيري مي‌کند. اين اتفاق زماني مي‌افتد که واحد مجزايي از مخلوط هوا و بنزين بعد از اين مخلوط هوا و بنزين قبلي منفجر شده، درون محفظه انفجار محترق شود. واضحا اين اتفاقي ناخواسته است و مي‌توانه آسيب جدي به موتور بزند که با استفاده از بنزين اکتان بالا مي‌توان از وقوع اين اتفاق جلوگيري کرد.
همچنين با استفاده از بنزين اکتان بالا، مي‌توان از نرخ‌هاي فشرده‌سازي بالاتري استفاده کرد، شايان ذکر است که نرخ فشرده‌سازي مسقيما با مقرون به صرفه بودن حرارتي در ارتباط است و هرچه نرخ فشرده‌سازي بالاتر باشد، پيشرانه مقرون به صرفه‌تر عمل خواهد کرد.
و نهايتا، زمان‌بندي پيشرفته احتراق، به کمک بنزين اکتان بالا ممکن مي‌شود، يعني شمع به خوبي هنگامي که پيستون به بالاترين وضعيت فشرده‌سازي مي‌رسد عمل مي‌کند. دليل اين بهبود، وجود زمان کافي براي خروج شعله و دود از محفظه احتراق است، به طبع بنزين بيشتر فشرده مي‌شود و محدوده حرکتي سيلندر بيشتر خواهد بود، به همين دليل است که قدرت توليدي افزايش مي‌يابد، شايان ذکر است که اگر احتراق زود روي دهد فشار توليدي در جهت درستي نخواهد (به دليل وضعيت شاتون و سيلندر) و اگر احتراق ديرتر از زمان در نظر گرفته شده روي دهد، شما ميزان قابل توجهي گشتاور را از دست مي‌دهيد.
حال بايد به سوال اصلي اين مطلب پاسخ دهيم، آيا خودروهاي شهري با بنزين اکتان بالاتر عملکرد بهتري دارند؟ جواب اين سوال بله است! البته به شرطي که براي بنزين اکتان بالا طراحي شده باشند، اگر خودروي شما توسط سازنده گفته شده باشد که بنزين معمولي استفاده کنيد، بنزين اکتان بالا در عملکرد آن تفاوت قابل توجهي نخواهد داشت ولي اگر خودرويي توصيه شده باشد که از بنزين اکتان بالا در آن استفاده کنيد، عملکرد بسيار بهتري خواهد داشت و دليل اين امر نيز در بالا به صورت مفصل توضيح داده شده است.
در ايران، دو نوع بنزين عرضه مي‌شود، معمولي و سوپر، بنزين معمولي داراي اکتان 87 و بنزين سوپر داراي اکتان 95 است.
منبع: jamejamonline.ir