چه خبر - چرا رنگ پوست انسانها متفاوت است؟
قبل از پاسخ دادن به اين سوال که چرا رنگ پوست افراد با يکديگر متفاوت است، بگذاريد يک سوال ديگر طرح کنيم، چرا قرار گرفتن طولانيمدت در معرض آفتاب باعث تيره شدن پوست ميشود؟
پاسخ به اين سوال، پاسخي براي پرسشهاي اساسي ديگر در پي دارد و بنابراين جالب است بدانيد رنگ پوست انسان چه نقشي در محافظت در مقابل آفتاب دارد و آفتاب چه نقشي در تيرگي و روشني پوست دارد. همينطور نقش ويتامين D را در تيرگي و روشني پوست خواهيم دانست.
براي فهميدن اين مسئله ابتدا بايد بدانيد که رنگ پوست افراد توسط ميزان رنگدانههاي پوستي يا ملانينها تعيين ميشود.
ملانينها در پوست انسان توسط سلولهاي به نام ملانوسيتها توليد ميشود. آنها دانههاي ملانين را توليد و به درون ريزکيسههاي پوستي به نام ملانوزوم ميريزند، سپس اين ريزکيسهها به بخشي از بافت پوست تبديل ميشوند که روپوست يا اپيدرم ناميده ميشود.
ملانوزومها در سلولهاي گيرنده پوستي در بالاي هسته سلول تجمع کرده و از دياناي هسته سلول، در مقابل جهشهاي ناشي از تابش اشعه ماوراءبنفش خورشيد محافظت ميکنند.
بنابراين واکنش طبيعي بدن کساني که اجدادشان براي مدتهاي طولاني در مناطق نزديک به خط استواي زمين زندگي کردهاند اين است که مقادير بيشتري از اين ملانينها را در پوستشان پديد بياورند تا از پوستشان در مقابل مقادير زيادي اشعه ماوراءبنفش محافظت کند.
همينطور قرار گرفتن طولانيمدت در زير آفتاب باعث ميشود تا پوست براي محافظت از خودش مقادير زيادي از اين ملانينها را توليد کند و رنگ پوست بهمرور تيرهتر شود.
هرچند پوست تيره محافظت بيشتري در مقابل نور خورشيد ايجاد ميکند اما باعث ميشود مقادير کمتري ويتامينD در پوست انسان توليد شود. ازآنجاييکه ويتامين D براثر برخورد اشعه ماوراءبنفش با کلسترول موجود در لايه زيرين پوست انسان توليد ميشود.
هرچه پوست تيرهتر باشد اشعه کمتري به لايه زيرين ميرسد و درنتيجه ويتامين D کمتري توليد ميشود. براي رنگينپوستاني که در نواحي استوايي زندگي ميکنند اين مسئله با تابش شديد و مقادير بالاي UV جبران ميشود.
از آنجاييکه قاره آفريقا منشأ انسان است و مردمان اين قاره سياهپوست هستند شايد برايتان سؤال پيشآمده باشد که چرا در بقيه مناطق زمين رنگ پوست مردم تغيير کرده است.
خب هرچه به عرضهاي بالاتر زمين ميرويم ميزان اشعه ماوراءبنفش خورشيد کمتر ميشود. مطابق يک نظريه رايج و پرطرفدار در طي نسلهاي متوالي رنگ پوست افراد روشنتر شده تا بتواند مقادير بيشتر ويتامين D را توليد کند، چون تابش آفتاب در مناطق شمالي ضعيفتر بوده است.
اين مورد کلي يک استثنا دارد و آنهم اسکيموهاي قطب شمال هستند. رنگ پوست آنها باوجوداينکه در معرض تابش بسيار ضعيف نور خورشيد قرار دارد تغيير چنداني نکرده وتيره مانده است.
اين تيرگي در عرضهاي شمالي خود دليلي بر درستي نظريه ارتباط رنگ پوست و ويتامين D است. دليل اين مسئله اين است که آنها به منبع ديگري براي دريافت ويتامين D دست پيداکردهاند که همان ماهي است.
با توجه به اينکه غذاي آنها سرشار از ماهي است و مقادير مناسبي ويتامين D دريافت ميکنند پوستشان نيازي به تغيير رنگ نداشته و تيره مانده است. بنابراين تيرگي يا روشني پوست، يک ويژگي ذاتي و ژنتيکي نيست و بر اساس شرايط و محيط تغيير ميکند.
گرو سلامت سيمرغ
منبع: sinapress.ir