چاپ

چه خبر - علت ارتباط موسيقي شاد با خاطرات خوب و موسيقي غمگين با خاطرات بد

خاطرات خوب و شادي‌آور، سريع‌تر از خاطرات بد، ترسناک و حتي آرامش‌بخش به ذهن مي‌آيند. اگر به موسيقي آرامش‌بخش و شاد گوش کنيد، خاطرات خوب را به ياد مي‌آوريد. در حالي که اگر به موسيقي‌هاي ترسناک و غمگين گوش کنيد، خاطرات بسيار منفي را از گذشته به ياد خواهيد آورد. اين دو، حاصل تحقيقاتي هستند که در آن، خاطرات و حسب‌ حال ( زندگي نامه خود نوشت) شرکت کننده‌ها مورد مطالعه قرار گرفت. در اين تحقيق، شرکت کنندگان، به قطعات ناشناخته موسيقي، شامل قطعات غمگين و شاد گوش دادند. اين پروژه، توسط سيگني شلدون و جوليا دوناهو از دانشگاه مک‌گيل کانادا اجرا شد و در نشريه Memory and Cognitio به چاپ رسيد.

اين تحقيق، شامل بررسي ارزش و محتواي موسيقي (مثبت و منفي بودن) و ميزان ايجاد شور و انگيزه (زياد و کم) آن بود. هدف، بررسي اين بود که افراد، چگونه خاطرات و حسب‌حال خود را به ياد مي‌آورند. در کل، 48 شرکت کننده در آزمايش حضور داشتند و هرکدام مي‌بايست به مدت 30 ثانيه، 32 قطعه‌اي را از پيانو که تازه ساخته و نواخته شده بود و قبلا نشنيده بودند، گوش کنند. قطعات به 4 دسته شاد (مثبت با انگيزش بالا)، آرامش‌بخش (مثبت با انگيزش متوسط)، ترسناک (منفي با انگيزش پايين) و غمگين (منفي با انگيزش بسيار پايين) تقسيم مي‌شدند.

شرکت‌کنندگان موظف بودند در حين گوش دادن به موسيقي، خاطرات شخصي خود را که در يک زمان و مکان معين در کمتر از يک روز پيش براي آنها اتفاق افتاده بود، به ياد بياورند. به محض به ياد آوردن، مي‌بايست کليدي را در رايانه فشار داده و خاطره به ياد آورده را مي‌نوشتند. در اين هنگام، دو محقق، زماني را که طول مي‌کشيد هر شرکت کننده خاطره‌اي را به ياد بياورد، ثبت مي‌کردند. همچنين وضوح خاطره و ارتباط آن با احساسات شخصي و نوع آن هم بررسي مي‌شد. در اين بررسي، ارتباط خاطره با رويدادي پرشور و هيجان و حتي رويدادي اجتماعي نيز مورد مطالعه قرار مي‌گرفت.

تحقيقات نشان داد، خاطراتي که در آنها، شرکت کننده، به قطعه‌اي از موسيقي مثبت و انگيزشي (شاد) گوش مي‌داد، سريع‌تر از ديگر خاطرات به ياد مي‌آمدند. همچنين ارتباط بين نوع موسيقي و خاطره به ياد آمده (شاد يا غمگين بودن آن) مورد تحقيق قرار گرفت.

در نهايت مشخص شد ماهيت رخدادي که شرکت کننده آن را به ياد مي‌آورد، بستگي به نوع موسيقي (مثبت و منفي و انگيزشي بالا و پايين) آن دارد. شلدون در اين باره اذعان داشت، خاطراتي که صرفا درجه انگيزشي بالايي دارند، وضوح کمتري دارند و بيشتر شخصي هستند ولي اگر اين درجه انگيزش بالا، همراه با مثبت بودن هم باشد، موجب به ياد آوردن خاطرات اجتماعي و پرشور و هيجان مي‌شود.

در طول اين پروژه، قطعه‌هاي پيانو، براي نيمي از شرکت کنندگان، بدون هيچ ترتيب خاصي پخش شد و اين درحالي بود که براي نيمي ديگر، قطعات موسيقي، به گروه‌هاي شاد، غمگين، ترسناک و آرامش‌بخش تقسيم و پخش شد.

اين منجر شد تا راهي که ويژگي‌هاي موسيقي بر خاطره اثر مي‌گذارند نيز تعيين و در نتيجه باعث شد محققين به نتايج جالبي دست يابند. آن‌ها متوجه شدند، در گروهي که موسيقي با ترتيب معيني پخش مي‌شود، به هنگام شنيدن قطعاتي با درجه انگيزش بالا و نيز مثبت، خاطرات به مراتب با وضوح بيشتري به ياد مي‌آمدند، به گونه‌اي که وضوح خاطرات منفي در مقايسه با آنها ناچيز بود.

در شرايطي که موسيقي بدون هيچ ترتيب خاصي پخش مي‌شد، قطعات موسيقي منفي همبستگي و اثرگذاري بهتري نسبت به مثبت‌ها داشتند و اين منجر به وضوح بالاي خاطرات ناشي از آنها مي‌شد. در اين باره دوناهو اظهار داشته که وقتي قطعات موسيقي با ويژگي‌هاي مثبت و منفي به شکل تصادفي پخش مي‌شوند، ممکن است همان خاطراتي به ذهن بيايد که در هنگام پخشِ با ترتيب معين مي‌آيد، با اين تفاوت که پخش تصادفي موسيقي، امکان بازيابي خاطره را به شکل يک خاطره مشترک (غالباً با شخصي خاص) ايجاد مي‌کند.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : علت علاقه شما به موسيقي غمگين چيست؟

/ مترجم: کيان يوسفي کوشا

منبع:روزنامه سپيد