چه خبر - پارانوئيد, علائم و دلايل
صداي اين افکار برايتان آشناست ؟
-آيا ديگران، در باره من حرف ميزنند ؟
-آيا کسي دارد مرا نگاه ميکند ؟
- آيا وجود من هم دروغي است ؟
تفکر درباره چيزهايي شبيه به اينها، ممکن است معمول باشد. اما، در صورتي که شما توانايي داوري کردن را ازدست داده باشيد، ميتوانند نشانه اي از بيمارشدن روان شما باشند، حتي اگر به نظر رسد، درست هستند. هرکسي ممکن است در زماني، اين انديشه ها را داشته باشد. شما ممکن است فردي را با اين انديشه فردي مبتلا به پارانوئيد، بخوانيد . بنا به گفته دکتر توماس رودباگ ( Thomas Rodebaugh ) دستيار يک روانشناس در دانشگاه واشينگتون در سنت لوئيز : شما به راستي ممکن است انديشه هاي اضطراب آور داشته باشيد.
اغلب افراد از واژه پارانوئيد، براي شرح يک موقعيتي که با شک يا ترس همراه است، استفاده ميکنند، موقعيتي که ميدانند منطقي و واقع بينانه نيست.البته بنا به گفته کارشناسان، اين حالت، شامل يکسري افکار مداوم است. اين افکار شامل باورهاي حقيقي افراد است که از طرف ديگران، دروغ و غير منصفانه برداشت ميشود. براي اينکه بهتر متوجه شويم در پاراگراف بعدي، مختصري در باره اختلال شخصيت پارانوئيد آمده است :
بنا به تعريف عام آن، مشخصه بيماران مبتلا به اختلال شخصيت بدگمان ( پارانوئيد به انگليسي:(Paranoid personality disorder (PPD)، شکاکيت و بي اعتمادي ديرپا به همه افراد است. مسئوليت اين احساسات از نظر آنها نه به عهده خود آنها، که بر دوش ديگران است. اين بيماران اغلب متخاصم، تحريک پذير و خشمگين اند. افراد متعصب و جزم انديش، کساني که مدارکي دال بر تخلف ديگران از قانون جمع مي کنند، افرادي که به همسر خود سوءظن دارند، و اشخاص بدعنقي که اهل دعوا و مرافعه اند، اغلب دچار اختلال شخصيت پارانوئيد هستند.
البته بنا به گفته دکتر سيمون رگو (Simon Rego)، مجري آموزشهاي روانشناسي دانشکده آلبرت اينشتين، اين بسيار نادر است، اما ممکن است دلواپسي ها و يا نگراني هاي شما که به عنوان علائم پارانوئيد شرح داده ايد، براي شما دردسر ساز شوند. اما در بسياري از موارد، شما ميتوانيد با برداشتن قدمهايي، اين انديشه ها را کمتر کرده و يا در مجموع، از آنها پرهيز کنيد.
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : افراد پارانوئيدي چه کساني هستند؟
دلايلي که باعث ميشود تا شما احساس کنيد، مبتلا به پارانوئيد هستيد :1-خواب بسيار کم
گذراندن يک شب نا آرام يا بيقرار، به احتمال قوي، محرک انديشه هاي شکاکانه و يا توهمي نيست، اما محروميت از خواب منظم، درست فکر کردن را براي شما سخت خواهد کرد. چنانچه براي يک مدت طولاني، خواب کافي نداشته باشيد يا نخوابيد، شما در حقيقت گرفتارهذيان گويي خواهيد شد. اگر به راستي خسته هستيد، بيشتر احتمال دارد که با ديگران جرو بحث کرده و دچار سوءتفاهم نسبت به آنها شويد. اين نيزبه نوبه خود، ممکن است باعث شود تا شما فکر کنيد که آنچه ديگران ميگويند، فکر ميکنند و يا انجام مي دهند، به نفع شما نيست.
پس اين نکته، بهترين دليل هوشمندانه اي است که حداقل 7 ساعت در شب، بايد چشمان شما بسته باشد. البته چنانچه فکر ميکنيد خواب شما کافي است، اما هنوز احساس خستگي يا توهم داريد، بهتر است با دکترتان تماس بگيريد.
2-استرس
![استرس]( "استرس")
استرس شديد، ميتواند شانس بدگماني و احساس پارانويا را در شما افزايش دهد. مشخص نيست چرا، اما بنا به گفته کارشناسان، تنش باعث افزايش، تغييرات سلولي و شيميايي که مغز شما را در بهترين حالت نگه مي دارد، مي شود. حتي ممکن است در زمان داشتن استرس مثبت نيز احساس ترديد يا بدگماني داشته باشيد. بطور مثال وقتي درحال تدارک ازدواج خود هستيد نيز، ممکن است دچار ترديد و بدگماني شويد.
براي آسان تر کردن اين تنش و نيز پاک کردن ذهن خود از آن، به طور مرتب ورزش کنيد، به ديدار دوستان برويد و البته زماني را نيز به تمدد اعصاب خود اختصاص دهيد.
3-اضطراب
بسياري از افراد، براي آنچه ميخواهند بگويند و يا کاري را که در صدد انجام آن هستند، نگرانند و به خاطر آنچه که در باره آن، قضاوت خواهند شد، دستپاچه ميشوند. کارشناسان اين احساس را اضطراب اجتماعي ناميده اند. اين اضطراب، ميتواند شما را به سوي انديشه هايي سوق دهد که شما آن را پارانوئيد تفسير کنيد.
براي مثال: اگر شما به يک ميهماني برويد که هيچکس را در آن نمي شناسيد، شايد عکس العمل اوليه شما اين فکر باشد که همه در اينجا ميدانند که من تنها هستم. چنانچه نگراني هاي اجتماعي شما بسيار قوي و پايدار باشد، ممکن است اختلال اضطراب اجتماعي داشته باشيد که به نام فوبياي اجتماعي نيز ناميده ميشود.وقتي شما به هر دليلي واقعا احساس اضطراب داريد، حتي در خارج از موقعيتهاي اجتماعي، پس در حقيقت، شما انديشه هايي داريد که واقعي نيستند، اما تغيير دادن آن نيز برايتان سخت است.
ممکن است درمان شناختي – رفتاري به شما کمک کند. در اين نوع از درمان، شما ميتوانيد تشخيص بدهيد و داراي شناخت خواهيد شد و در نتيجه قادر به تغيير انديشه هاي خود خواهيد بود و اين نيز به نوبه خود باعث ميشود تا احساس بهتري داشته باشيد . اين نوع درمان، به همه انواع اضطراب و استرس نيز کمک ميکند.
4-اختلال رواني
![اختلال رواني]( "اختلال رواني")
شايد دليل انديشه هاي شما، يک بيماري ذهني باشد که اختلال شخصيتي پارانوئيد ناميده ميشود. فردي با اين شرايط ممکن است همه انديشه هاي پارانوئيدي خويش را باور نداشته باشد، اما به اين بدگماني نسبت به ديگران و يا چگونگي تفکر ديگران نسبت به خودش، عادت کرده است.
اختلال مغزي جدي ديگر اسکيزوفرني است که، موجب پارانويا ( در تعريف عام آن، حالتي است که شخص در آن با اهميت فوق‌العاده و خارج از اندازه‌اي که به سلامت جاني و مالي خود مي‌دهد، خود را شکنجه مي‌دهد) و جنون مي شود. فرد مبتلا به اين بيماري، قادر به تشخيص آنچه واقعي است، نمي باشد. بيشتر اوقات، افراد مبتلا به اسکيزوفرني، از انديشه هاي پارانوئيدي خويش آگاه نيستند. اغلب، اين دوستان و يا خانواده فرد مبتلا هستند که تشخيص مي دهند، عزيزشان افکار تحريک آميز اضطرابي دارد.
حتي اگر احساس مي کنيد افکار پارانوئيدي داريد، بعيد است که اختلال رواني، باعث آن شرايط شده باشد. البته در نظر داشته باشيد که اگر نگران هستيد، با يک دکتر روانشناس يا روانپزشک صحبت کنيد.
5-مصرف دارو
برخي داروهاي شامل ماري جوانا، ممکن است حاوي مواد شيميايي باشند که با مصرف آنها براي مدتي کوتاه، عده اي از افراد احساس پارانوئيدي داشته باشند. اين افکار بطور معمول به سهولت و با قطع مصرف دارو، از بين مي روند. چنانچه شما مستعد بيماري رواني باشيد، استفاده از اين داروها، ممکن است شانس ابتلاي شما را به اختلال رواني، که مي تواند شامل پارانويا باشد، بالا ببرد.
6-ازدست دادن حافظه
![ازدست دادن حافظه]( "ازدست دادن حافظه")
بيماري آلزايمر و بقيه اشکال جنون که از تغييرات مغزي در فرد ناشي مي شود، ميتواند در عادتها و انديشه هاي حاوي بدگماني هم، مشارکت داشته باشد. اگر کسي را که دوستش داريد، جنون دارد، تغييراتي شبيه به اعمال و گفته هاي پارانوئيدي در وي، ناشي از بيماري اوست.
چگونه ذهن خود را آزاد کنيد
اگر شما نگران از دست دادن واقعيات هستيد، فوري و بلافاصله با يک متخصص سلامت روان ملاقات کنيد. اما اگر فقط گاهگاهي، ترس هايي داريد که پارانوئيدي به نظر مي آيد، تلاش کنيد تا روش صحبت کردن با خودتان را تغيير دهيد.
بطور مثال، بجاي اينکه بگوئيد : من مبتلا به پارانوئيد هستم، بگوئيد : من در باره چيزي نگران هستم که به احتمال زياد درست و يا واقعي نيست. به افکار خود برچسب پارانوئيدي نزنيد، چون ممکن است کمتر منفي بنظر برسند و شايد به شما کمک کنند تا تصميمي بگيريد که چه کار کنيد. چنانچه هر نوع افکاري داريد که معمولا، جلوي شما را براي قدم گذاشتن در راهي که ميخواهيد، مي گيرد، حتما به يک مددکار اجتماعي باليني، روانشناس و يا روانپزشک مراجعه کنيد.
به ياد داشته باشيد که اين کار، به معني اين نيست که شما اختلال رواني داريد و يا اينکه مشکلي وجود دارد. به عکس، اين کار، به اين معني است که شما ميخواهيد بيشتر و بيشتر در مورد نگاه کردن به اطراف خود، انعطاف پذير و قابل تغيير باشيد. اين را بدانيد که انجام اين کار، حتي در لحظات استرس واقعي و يا موقعيتهاي دشوار ديگر، به کمک شما خواهد آمد و باعث مي شود تا در برابر اين لحظات، احساس راحتي بيشتري داشته باشيد.
منبع: سيمرغ