چه خبر - خودارضايي، افسانه‌ها، واقعيت‌ها و راهکارها
خودارضايي مثل هر کارکرد جسماني‌رواني ديگري، ممکن است تبديل به يک فعاليت آسيب‌زا شود. در اين زمينه مي‌توان به «خودارضايي وسواسي» اشاره کرد که در آن فرد به انجام خودارضايي احساس اجبار مي‌کند.
در اين مطلب ابتدا افسانه‌هاي رايجي که دربارهٔ خودارضايي وجود دارد را واکاوي مي‌کنيم و سپس خودارضايي وسواسي را به عنوان يکي از اختلال‌هاي مربوط بررسي مي‌کنيم و در نهايت به راهکارهايي براي فائق‌آمدن بر آن اشاره مي‌کنيم.
افسانهٔ شمارهٔ يک: خودارضايي بينايي را ضعيف مي‌کند
مطالعات نشان مي‌دهند که خودارضايي پديدهٔ بسيار رايجي است.
نتايج پژوهش‌ها نشان مي‌دهند که 67 الي 94درصد از مردان و بين 43 تا 85درصد از زنان حداقل يک‌بار در طول زندگي‌شان اقدام به خودارضايي کرده‌اند. در ايران تعداد اين پژوهش‌ها بنا به دلايل مختلفي کم‌تر است يا در دسترس نيستند، ولي مطالعه‌اي که در سال 1390 انجام شده است و در مجله علوم رفتاري و اجتماعي چاپ شده، نشان مي‌دهد 92درصد از مردان و 62درصد از زنان ايراني حداقل يک‌بار در طول زندگي‌شان اقدام به خودارضايي کرده‌اند، بنابراين احتمالاً بينايي تعداد کثيري از افراد جامعه بايد از بين رفته باشد يا مشکل داشته باشد.
ولي علم پزشکي تاکنون هيچ نتيجهٔ مستقيمي دربارهٔ ارتباط خودارضايي با مشکلات پزشکي و ضعف بينايي به دست نياورده است. تنها مطالعات پزشکي که در آن به ارتباط خودارضايي با مشکلات جسماني اشاره شده است، مربوط به خودارضايي وسواسي است.
افسانهٔ شماره دو: خودارضايي اختلال رواني ايجاد مي‌کند
تنها مشکل روان‌شناختي مربوط به خودارضايي، «احساس گناه» است. عوامل متعددي موجب مي‌شود که فرد بعد از خودارضايي دچار احساس گناه شود، از جمله اين‌که اگر فرد «خودارضايي» را امري غيرطبيعي و ناپسند و زشت در نظر بگيرد، يا پيامدهاي وحشتناک براي آن متصور شود، يا حتي اگر همين افسانه‌هايي که در اينجا ذکر مي‌شود را از پيامدهاي خودارضايي در نظر بگيرد، احساس گناه در او افزايش پيدا مي‌کند.
افسانهٔ شماره سه: خودارضايي باعث تضعيف قواي جسماني، کم‌خوني و لاغري مي‌شود
بله، خودارضايي مانند هر عمل ديگري که بخشي از انرژي جسماني بدن را تحليل مي‌برد، موجب خستگي يا شايد بي‌حالي شود و بخشي از انرژي جسماني بدن را مصرف مي‌کند.
ولي خستگي، بي‌حالي و تحليل انرژي بعد از خودارضايي، با استراحت و تغذيه مناسب دوباره تامين مي‌شود و اين تحليل انرژي دائمي نيست. همچنين خودارضايي در مردان، ارتباطي به بدکارکردي اسپرم‌ها ندارد.
خودارضايي وسواسي چيست؟
خودارضايي وسواس‌گونه، به شرايطي اشاره دارد که در آن فرد براي انجام خودارضايي احساس اجبار مي‌کند. اين شرايط ممکن است با ديدن فيلم‌ها يا عکس‌هايي با محتواي جنسي همراه باشد يا نباشد.
اين وسواس ممکن است با ديگر اختلال‌هاي رايج روان‌شناختي همچون افسردگي، اضطراب و رفتارهاي وسواسي و ناتواني در رابطه عاطفي همراه باشد.
نشانه‌هاي خودارضايي وسواسي چيست؟
اگر چنين نشانه‌هاي در عمل به خودارضايي وجود داشته باشد، مي‌توان آن را خودارضايي وسواسي در نظر گرفت:
اگر خودارضايي فرد آن‌قدر زياد باشد که روابط اجتماعي، عاطفي، بين فردي و کاري او را مختل کند.
اگر خودارضايي آن قدر شديد باشد که بعد از هر ارگاسم، احساس تنهايي در فرد ايجاد شود.
اگر بعد از خودارضايي، رضايت جنسي کسب نشود.
اگر فرد روزانه بين 5 تا 15بار خودارضايي کند.
اگر فرد نمي‌تواند وسوسهٔ تحريک اندام‌هاي جنسي‌اش را کنترل کند.
اگر فرد تنها زماني دست از خودارضايي مي‌کشد که آسيب‌ديده يا خسته و فرسوده شود يا احساس فشار اجتماعي شديدي را تجربه کند.
چگونه با خودارضايي وسواسي کنار بياييم؟
حالا که اين اختلال را شناختيد راه‌حل‌هايش را هم با هم مرور مي‌کنيم:
1. بپذيريد که مشکل داريد
از دلايل مهم خودارضايي، نداشتن رابطه عاطفي و جنسي طبيعي است. اگر شما به اين دليل خودارضايي مي‌کنيد، احتمالاً بايد دلايل ناتواني در برقراري رابطه عاطفي را پيدا کنيد.
از طرف ديگر گاهي خودارضايي راهي براي فرار از واقعيت‌هاي زندگي است. تغيير در زندگي نياز به اين دارد که شما اهداف مشخصي را دنبال کنيد. همچنين «زمان خطرناک» را پيدا کنيد. يعني نشانه‌هايي که موجب مي‌شوند که شما در آن زمان دست به خودارضايي بزنيد را پيدا کنيد و در آن زمان‌ها خود را مشغول به کار ديگري کنيد.
2. ابتکار به خرج دهيد و عادت‌هايتان را بشکنيد
مدتي خودارضايي نکنيد و وارسي کنيد که اين رفتار چه قدر از زمان شما را به خود اختصاص مي‌دهد، در حالي که مي‌توانيد آن را به فعاليت‌هاي اجتماعي و احساس‌هاي بهتر بگذرانيد. به عبارت ديگر، بهتر است به جاي تاکيد بر يک جنبه از زندگي‌تان، در اينجا زندگي جنسي، ابعاد لذت‌بخش ديگري نيز داشته باشيد.
3. ذره‌ذره کم کنيد
اگر شما روزانه خودارضايي مي‌کنيد، اول تلاش کنيد که، يک روز در هفته خودارضايي نکنيد. مثلاً جمعه‌ها خودارضايي نکنيد. سپس تلاش کنيد که هفته‌اي دو روز خودارضايي نکنيد و در آن روز‌ها به نيازهاي جسماني و رواني ديگرتان برسيد.
4. خودتان را مشغول نگه داريد
وقتي هيچ‌کاري براي انجام‌دادن نداشته باشيد، احتمال اين که خودارضايي کنيد زياد مي‌شود. خلاقيت به خرج دهيد و خود را در موقعيت‌هايي قرار دهيد که نمي‌توانيد خودارضايي کنيد. بودن با دوستان، رفتن به کتابخانه يا کتابفروشي، رفتن به پياده‌روي، رفتن به باشگاه ورزشي، رفتن به يک کافه يا رستوران، روش‌هايي هستند که شما را از خودارضايي دور مي‌کنند. در واقع با اين کار شما ذهنتان را تربيت مي‌کنيد که هر نشانه‌اي را با خودارضايي همانند نکند.
5. به فيلم‌ها و عکس‌هاي جنسي نگاه نکنيد
يکي از دلايلي که افراد نمي‌توانند رفتارهاي وسواسي خودارضايي را کنترل کنند، پورنوگرافي يا ديدن فيلم‌هاي جنسي است. خيلي مهم است که تحملتان را براي وسوسهٔ ديدن چنين فيلم‌هايي بالا ببريد.
منبع: dohaclinic.org