چه خبر - چگونه در اتومبيل بنشينيم؟
بدون شک ايمني و سلامت سفر فقط به ايمن بودن وسيله نقليه شما مربوط نمي‌شود، بلکه خود شما نيز از ابعاد مختلف نياز به آمادگي جسماني داريد، کما اين‌که نشستن طولاني در سفرهاي زميني و هوايي و جابه‌جا کردن چمدان‌ها، لوازم و مايحتاج سفر و راهپيمايي و فعاليت پيش‌بيني نشده بخصوص در راه‌هاي ناهموار و شيبدار از موقعيت‌هاي خاص و متفاوتي است که افراد در سفر با آنها روبه‌رو مي‌شوند.
به گفته دکتر محمدعلي محسني بندپي، رئيس انجمن فيزيوتراپي ايران، فعاليت حين سفر، زماني خطرساز مي‌شود که افراد بدون داشتن برنامه ورزشي مناسب در زندگي روزمره و گرفتار در الگوي بي‌تحرک زندگي شهرنشيني با عضلاتي خسته و مستعد آسيب، عازم سفر مي‌شوند.
خطر نشستن طولاني هنگام مسافرت
اولين عامل خطرساز فيزيکي هنگام سفر، ناشي از نشستن طولاني‌مدت است، چراکه عضلات بايد مدت زمان طولاني، فشار وزن تنه را بر دوش خود تحمل کنند و مانع وارد شدن اين فشار بر مفاصل ستون فقرات کمري، پشتي و لگن شوند.
متناسب با قدرت و آمادگي اين عضلات، زمان تحمل وزن آنها نيز افزايش مي‌يابد. در حالت طبيعي عضلات حدود 15 دقيقه مي‌توانند وضعيت صحيح ستون فقرات را حفظ کنند. بعد از اين مدت، آنها دچار خستگي و وارد مرحله گرفتگي و اسپاسم مي‌شوند که به آن گارد عضلاني گويند. اين وضعيت موجب بروز درد و کوفتگي در ناحيه ستون فقرات کمري مي‌شود.
تصور کنيد چنين عضلاتي بخواهند، زير فشار بلند کردن و جابه‌جا کردن چمدان‌ها و لوازم قرار گيرند يا در ايستادن و راهپيمايي طولاني در مسيرهاي ناهموار و پرشيب، مقاومت کنند. اينجاست که آزردگي مفاصل و غضروف‌هاي مفصلي و ساختارهاي اطراف آنها، بيرون زدگي ديسک‌هاي بين‌مهره‌اي و فشار روي عصب سياتيک و جابه‌جا شدن مهره‌ها و بروز کمردرد حاد بسيار محتمل به نظر مي‌رسد.
انجام تمرين تقويت عضلات
متخصصان فيزيوتراپي بويژه به کساني که زياد سفر مي‌روند يا افراد کم‌تحرکي هستند، توصيه مي‌کنند از چند هفته قبل از سفر با مراجعه به يک فيزيوتراپيست، تمرين‌هاي تقويتي و کششي عضلات اطراف ستون فقرات را آموزش ببينند و هر روز در دو نوبت آنها را انجام دهند.
به گفته دکتر محسني، ورزش‌هاي عمومي مانند پياده‌روي و شنا را سه بار در هفته و هر بار 45 دقيقه در برنامه روزانه بگنجانيد. هنگام سفر، رانندگي و نشستن طولاني، شکم خود را منقبض نگه داريد و سعي کنيد در تمام مدت، گودي کمر خود را به پشتي صندلي فشار دهيد.
درست نشستن پشت صندلي خودرو
به خاطر داشته باشيد، صندلي خودرو وسيله‌اي است که راننده همواره با آن همراه است و بايد قابليت تنظيم داشته باشد. دکتر عبدالرحمان اهوازيان، دبير انجمن فيزيوتراپي استان تهران، مي‌گويد: قد، وزن، طول ران و طول ساق پاي همه راننده‌ها مثل هم نيست. پس راننده بايد بتواند شيب صندلي، نحوه نشستن، فاصله از کف اتومبيل و از فرمان را تنظيم کند.
نکته مهم اول اين است که با عجله وارد خودرو نشويد، اول داخل صندلي بنشينيد و سپس پاها را به سمت داخل بچرخانيد. هنگام خارج‌شدن نيز اول پاها را خارج کنيد و سپس بدن را بيرون ببريد. چند دقيقه به بدن خود استراحت دهيد و با کمي کش و قوس، فشار را از بدنتان خارج کنيد. وضعيت مناسب بدن هنگام رانندگي باعث کاهش صدمات ناشي از رانندگي طولاني‌مدت مي‌شود و همچنين مي‌تواند باعث کاهش آسيب، هنگام بروز تصادف شود. فقط نياز به صرف کمي وقت براي بهتر نشستن و برخي تنظيمات است.
وضعيت پاها هنگام رانندگي
پاها هنگام رانندگي بايد به گونه‌اي قرار گيرند که کمترين فشار در ناحيه ران ايجاد شود و همچنين کشيدگي در عضله پشت ساق پا ايجاد نشود. دکتر اهوازيان با اشاره به اين که پاها بايد تا حد ممکن در وضعيت 90 درجه باشند، مي‌گويد: پاها بايد براحتي به پدال‌ها برسند و نيازي به جمع کردن و کشيده شدن بيش از حد عضلات نباشد. همچنين براي ارتباط دست‌ها با چرخ فرمان نيز بايد همين شرايط برقرار باشد.
رانندگاني با ديسک‌هاي بيرون‌زده!
اگر طرز نشستن راننده اشتباه باشد، در درازمدت دچار عوارض اسکلتي ـ عضلاني خواهد شد. عضلات کناري ستون فقرات در درازمدت تحليل مي‌رود و فرسوده مي‌شود. بنابراين کوچک‌‌ترين فشار يا آسيب به ستون مهره‌ها بايد خيلي جدي گرفته شود.
از طرفي، بد نشستن سبب مي‌شود آب ديسک بين‌مهره‌اي در ستون فقرات کاهش يابد و ديسک قابليت ارتجاعي خود را از دست بدهد و به محض وارد شدن يک ضربه يا فشار، ساختمانش به هم ريزد و سبب بيرون‌زدگي ديسک شود که روي اعصاب ناحيه، ازجمله عصب سياتيک فشار وارد مي‌کند. در چنين شرايطي، بيمار از درد در ناحيه کمر شکايت مي‌کند که از ران شروع مي‌شود و تا پايين پايش تير مي‌کشد.
نحوه صحيح نشستن
ـ صندلي اتوموبيل را کمي جلو بکشيد تا زمان رانندگي يا نشستن طولاني عضلات پشت ران و عصب سياتيک بيش از حد در حالت کشيده قرار نگيرند.
ـ دقت کنيد هنگام نشستن کيف پول يا شيء ديگري در جيب پشت شلوارتان نباشد و به لگن يک طرف فشار وارد نکند.
ـ هنگام نشستن به صورت مستقيم قرار گيريد و وزن خود را به صورت غير قرينه بر لگن‌ها وارد نکنيد.
ـ از آنجا که لبه‌هاي صندلي وسايل نقليه در طرفين بلندتر هستند، توجه کنيد درست در قسمت مياني صندلي قرار بگيريد.
ـ نشستن تعداد مسافر بيشتر از ظرفيت صندلي‌ها مي‌تواند وضعيت نامناسبي را در طول سفر ايجاد کند و سبب آسيب ستون فقرات کمر و مفاصل خاجي و دنبالچه شود.
ـ هنگام نشستن بايد ارتفاع زانو و لگن يکي باشد و ران‌ها به صورت افقي قرار گيرند. هر 40 تا 50 دقيقه يکبار بهتر است از جاي خود بلند شويد و کمي راه برويد و در صورت امکان، چند تمرين کششي آرام را که قبلا در فيزيوتراپي آموزش ديده‌ايد، انجام دهيد.
ـ در صورتي که سابقه کمردرد داريد در طول سفر و هنگام نشستن از يک کرست کمري فنردار استفاده کنيد. اين کمربندها مي‌توانند به عضلات شما براي حفظ وضعيت صحيح ستون فقرات کمک کنند.
منبع:jamejamonline.ir