چه خبر - بعيد است کسي را پيدا کنيد که هيچ عادت بدي نداشته باشد. اين عادت بد مي‌تواند نمود بيروني داشته باشد يا نداشته باشد اما هرچه باشد به هرحال عادت خوبي نيست. برخي از اين عادات هم به خودي خود شايد بد نباشند اما وقتي بخش خاصي از بدن هدف آنها باشد آن وقت ماجرا تفاوت خواهد کرد. عاداتي وجود دارند که مي‌توانند براي دهان و دندان‌هاي شما به‌شدت مضر باشند. اگر شما هم چنين عادت‌هايي داريد بهتر است هر چه زودتر آنها را کنار بگذاريد تا آسيب بيشتري به دندان‌هاي‌تان وارد نشود.
1- جويدن يخ
يخ ماده‌اي طبيعي است و قند هم ندارد. خنک است و در گرماي تابستان حس خوبي دارد بنابراين خيلي‌ها فکر مي‌کنند خوردن يخ ضرري ندارد اما واقعيت اين است که جويدن و خردکردن تکه‌هاي سخت و يخ‌زده مي‌تواند باعث ترک خوردن يا لب پرشدن دندان‌هاي شما شود. اگر اين عادت عجيب و مضر شما ادامه يابد مي‌تواند باعث تحريک عصب دندان شده و به دندان درد منتهي شود. در اين حالت خوردن غذاهاي داغ يا سرد مي‌تواند باعث ايجاد دردي تيز و شديد و فوري يا حتي دردي طولاني‌مدت و تاخيري شود بنابراين دفعه بعد به‌جاي يخ بهتر است آدامس بجويد.
2- ورزش بدون حفاظ دندان
اين نکته‌اي است که بسياري از ورزشکاران نسبت به آن بي‌توجه هستند. در ورزش‌هاي رزمي يا ورزش‌هايي که در آن تماس فيزيکي بالايي وجود دارد مثل بسکتبال، فوتبال، هاکي و… بايد حتما از يک حفاظ دنداني (mouth guard) استفاده شود. جنس اين حفاظ چيزي شبيه پلاستيک نرم است و دندان‌هاي جلويي فک بالا را در برابر ضربه محافظت مي‌کند. بدون استفاده از اين حفاظ امکان ضربه خوردن و آسيب ديدن عصب، لق شدن، شکستن يا حتي خارج شدن کامل دندان وجود دارد و نمونه چنين اتفاقاتي بارها و بارها در ميادين ورزشي رخ داده است. براي ساخت يک حفاظ دنداني مي‌توانيد از نمونه‌هاي موجود در بازار استفاده کرده يا به يک دندانپزشک مراجعه کنيد.
3- شيرخوردن شبانه کودکان
عادت دادن نوزاد به خوردن شير شبانه مي‌تواند اثرات وخيمي روي سلامت دندان‌ها داشته باشد. مادر موقع خوابيدن کودک از سينه يا شيشه به او شير مي‌دهد و نوزاد در همان حالت مي‌خوابد. در نتيجه، تجمع شير در اطراف دندان‌ها موجب ايجاد پوسيدگي‌هاي بسيار شديدي مي‌شود. حال تصور کنيد براي يک کودک شيرخواره چطور بايد درمان‌هاي دندانپزشکي را انجام داد؟! در چنين شرايطي تنها راه درمان زير بي‌هوشي است. در نتيجه اکيدا توصيه مي‌شود به کودک بالاي يک سال بلافاصله قبل از خواب به هيچ وجه شير ندهيد چرا که از اين سن به بعد شير شبانه ديگر کمکي به سلامت کودک نکرده و صرفا يک عادت است.
4- ساييدن دندان ها
ساييدن دندان‌ها روي هم در زمان خواب و به طور ناخودآگاه همان دندان قروچه است ولي در حالت بيداري هم مي‌تواند اتفاق بيفتد. فرد موقعي که استرس دارد يا در حال انجام کاري با تمرکز بالاست بدون فکر دندان‌هايش را روي هم ساييده يا فشار مي‌دهد و متاسفانه به همين دليل ناخودآگاه بودن کنترل آن سخت است. درمان اين مشکل کار ساده و زمانبري است. در طول روز بايد از خوردن غذاهاي سخت و جويدن آدامس خودداري کرده و با مشورت دندانپزشک موقع خواب از نايت گارد استفاده کنيد.
5- آب نبات
اصولا آب نبات خوراکي محبوبي است ولي فکر نکنيد چيز مفيدي هم هست. حتي آب‌نبات‌هاي سرماخوردگي که در داروخانه‌ها فروخته مي‌شوند هم از برخي جهات مضر هستند. بسياري از آب‌نبات‌ها مملو از شکر هستند و مي‌توانند باعث پوسيدگي دندان‌ها شوند. از طرف ديگر داخل آب نبات ماده‌اي شيرين و چسبناک وجود دارد که در اطراف دندان‌ها چسبيده و به اين راحتي پاک نمي‌شود. در نتيجه احتمال پوسيدگي دنداني افزايش مي‌يابد. علاوه بر همه اينها آب نبات خوردني سفت و سختي است و برخي افراد که حوصله مکيدن آن را ندارند ترجيح مي‌دهند آب‌نبات را با دندان خرد کنند و با اين حال احتمال دارد دندان‌هاي ترميم شده يا ديواره‌هاي ضعيف دچار شکستگي يا ترک خوردگي شوند.
6- خوردن پاستيل
همه خوردني‌هاي شيرين که حاوي شکر هستند مي‌توانند باعث پوسيدگي دندان‌ها شوند اما هرچه اين مواد چسبناک‌تر باشند سخت‌تر از روي دندان‌ها جدا شده و به دليل تماس بيشتر خطر پوسيدگي را افزايش مي‌دهند. يکي از آنها همين پاستيل‌هاي خوشمزه و خوش آب و رنگي است که همه دوست دارند. اگر هيچ جور نمي‌توانيد از خوردن آنها دست بکشيد بهترين راه خوردن آنها همراه با غذاست چون موقع خوردن غذا به دليل تحرک فيزيکي بيشتر زبان و ترشح بيشتر بزاق امکان پاک شدن بقاياي پاستيل از روي دندان‌ها بيشتر است.
7- نوشابه هاي گازدار
درباره ضررهاي تغذيه‌اي نوشابه آنقدر صحبت شده که شايد همه آنها را از حفظ باشند. نوشابه به دليل حجم بالاي فسفر باعث دفع کلسيم از بدن و در درازمدت عامل پوکي استخوان خواهد بود. از سوي ديگر قند بالاي اين نوشابه‌ها مي‌تواند باعث چاقي و پوسيدگي دندان‌ها شود. گرچه انواع بدون قند اين نوشابه‌ها هم در دسترس است و خطر پوسيدگي ديگر وجود ندارد اما وجود اسيد فسفريک در آنها مي‌تواند باعث آسيب زدن به ميناي دندان‌ها شود.
8- بريدن با دندان
عجله داريد و قيچي و چاقويي هم در دسترس نيست تا مثلا پاکت کوچک سس يا ادامه نوار چسب را با آن ببريد، پس با دندان آن را گرفته و لبه‌اش را پاره مي‌کنيد. قطعا براي‌تان اتفاق افتاده، درست است؟ شايد بگوييد خطري ندارد. متاسفانه بايد گفت استفاده از دندان‌ها براي بريدن بسته‌هاي پلاستيکي مي‌تواند باعث ترک خوردن يا حتي لب پر شدن دندان‌ها شود چون برخلاف تصور نيروي بسيار زيادي را به دندان‌هاي ظريف جلويي وارد مي‌کند. به جاي اين کار تنبلي را کنار بگذاريد و برويد سراغ قيچي يا چاقو. دندان فقط براي غذاخوردن است نه کار ديگر!
9- نوشابه هاي انرژي زا
قصه اين نوشابه‌ها نيز دقيقا مثل ساير خوراکي‌هاي پر از قند است. گرچه موقع خوردن شما را حسابي سرحال مي‌آورد (که بخش عمده‌اي به دليل حجم بالاي گلوکز موجود در آنهاست) اما همين مقدار زياد گلوکز مي‌تواند عامل تخريب دندان‌هاي شما هم باشد. بنابراين مصرف مداوم اين نوشابه‌ها مي‌تواند باعث پوسيدگي دندان‌ها شود. براي تامين آب کافي حين ورزش و پس از آن کماکان آب معمولي بهترين گزينه است که نه کالري دارد نه شکر.
10- چيپس خوردن
شايد فکر کنيد مواد غذايي نشاسته‌اي موجب پوسيدگي دنداني نمي‌شوند چون شيرين نيستند اما اين فکر درست نيست. باکتري‌هاي موجود در حفره دهان مي‌توانند اين مواد غذايي را به قندهاي ساده تبديل کرده و از آنها اسيدي بسازند که ميناي دندان را حل مي‌کند. اسيد ايجاد شده تا 20 دقيقه مي‌تواند روي دندان تاثيرگذار باشد و اگر ماده غذايي چسبناک باشد و دور دندان‌ها چسبيده باشد اين مدت بيشتر هم مي‌شود. چيپس به‌خاطر ماهيت خوراکي خود به راحتي به مدت طولاني اطراف دندان‌ها باقي مانده و مي‌تواند باعث پوسيدگي دنداني شود. در نتيجه اگر چيپس خورديد فورا دهان خود را با مسواک و نخ دندان تميز کنيد.
11- تخمه شکستن
عادت لذت بخشي که ترک کردن آن براي بسياري غيرممکن است به راحتي مي‌تواند دندان‌هاي جلويي شما را به شکل باورنکردني‌اي تخريب کند. تخمه شکستن مداوم و طولاني‌مدت آسيب‌هايي کوچک و نامحسوسي به دندان‌ها وارد مي‌کند که در طولاني‌مدت اثر تجمعي آنها باعث سايش شديد مينا و پريدگي لبه دندان‌ها مي‌شود. ترميم چنين ضايعاتي کار دشوار و پرهزينه‌اي است بنابراين متاسفانه بايد گفت بهترين راه براي پيشگيري تخمه نشکستن است. اگر هم نمي‌توانيد اين عادت را کنار بگذاريد دست کم تخمه‌هايي با پوسته نرم‌تر بخوريد مثل تخمه کدو.
12- مداد جويدن
براي بسياري از ما اين اتفاق افتاده است يعني جويدن ته مداد يا خودکار در زمان تمرکز روي مطالعه يا انجام کار؛ نتيجه‌اش هم دقيقا شبيه جويدن يخ است. اين عادت بسيار مخرب مي‌تواند باعث ترک خوردن يا پريدن لبه دندان شود. وقتي موقع کار نياز به جويدن چيزي داريد آدامس‌هاي بدون قند بهترين گزينه هستند چون با تحريک ترشح بزاق دهان، دندان‌ها را دربرابر اسيد توليد شده توسط باکتري‌ها محافظت خواهد کرد.
13- سيگار کشيدن
درباره معايب سيگار بسيار صحبت شده که يکي از اصلي‌ترين عوارض آن به حفره دهان مربوط مي‌شود. دود ناشي از تدخين توتون و تنباکو مقاومت بافت‌هاي حفره دهان را کاهش مي‌دهد، رنگ دندان‌ها را تغيير مي‌دهد، باعث تشديد التهاب لثه و تخريب استخوان شده و در نهايت خطر ابتلا به سرطان‌هاي حفره دهان را به‌شدت افزايش مي‌دهد بنابراين لطفا در کشيدن سيگار تجديدنظر کنيد.
منبع : زندگي ايده آل
مطالب پيشنهادي:
دشمن ميناي دندان را بشناسيد22 عادتي که دندان‌ها را خراب مي‌کنند10 اشتباه رايج در مسواک زدن10 غذاي فوق العاده براي دندانعادت هاي روزانه، دشمن دندان ها