چاپ

چه خبر -

در ادامه سري مطالب مربوط به ايدز که با هدف ايجاد آگاهي بيشتر و پيشگيري از ابتلا و شيوع ايدز، تهيه، گردآوري و توسط سيمرغ نشر مي گردد، اين بار به تعريف رفتارهاي جنسي پرخطر و همچنين رفتارهاي جنسي ايمن، از نظر مرکز ملي پيشگيري از ايدز ايران پرداخته ايم.

تعاريف در دو حيطه تقسيم مي‌شوند، تعريف نوع رابطه جنسي و تعريف رفتار جنسي

الف- تعاريف مربوط به نوع رابطه جنسي

رابطه جنسي: رابطه جنسي مي‌تواند شامل نزديکيِ مهبلي، نزديکي مقعدي، دهاني، استمنا و لمس اندام‌هاي جنسي باشد. هر چند كه طبيعي‌ترين رابطه جنسي نزديكي مهبلي است.

رابطه جنسي ايمن و بي‌خطر: رابطه جنسي ايمن به هر نوع ارتباط جنسي گفته مي‌شود که احتمال انتقال بيماري و يا جراحت از طريق آن به هيچ وجه وجود نداشته باشد. هر گونه لمس پوستي بر روي پوست سالم و بدون خراش، روبوسي و رابطه جنسي انحصاري زن و شوهر در صورتي كه هيچكدام از آنان خارج از ازدواج، ارتباط جنسي نداشته و دخيل در رفتار پرخطر نظير تزريق مشترک نباشند نيز در اين دسته قرار مي‌گيرد.

رابطه جنسي با خطر متوسط: شامل بوسه‌هاي طولاني، عميق و مرطوب (در صورت عدم تبادل خون)، و هر گونه رابطة جنسي نفوذي که در آن به درستي از کاندوم استفاده شود. با فردي كه اطمينان كامل بر سالم بودن او نيست. تنها رابطه‌اي كه مي‌توان از سالم بودن فرد كاملاً اطمينان داشت رابطه بين زن و شوهر است.

رابطه جنسي پرخطر: در رابطه جنسي پرخطر، احتمال جراحت يا انتقال بيماري زياد است. هر گونه تبادل خون در روابط جنسي غيرنفوذي و هر نوع رابطه جنسي نفوذي که در آن از کاندوم استفاده نشود يا درست استفاده نشود. پس هر نوع رابطه جنسي با فردي خارج از رابطه زناشويي رابطه پر خطر محسوب مي‌شود. در ضمن، در صورت ابتلا يكي از طرفين رابطه، به اچ آي وي، در صورت عدم استفاده از محافظ، حتي در زماني كه رابطه بين زن و شوهر باشد، رابطه پر خطر محسوب مي‌شود.

در رابطه جنسي پرخطر بروز رفتارهاي زير انتقال ويروس را تسهيل مي‌کند:

- رابطه جنسي نفوذيِ مقعدي بدون کاندوم (به مراتب از رابطه مهبلي پُرخطرتر است).

- نزديکي در زمان قاعدگي

- مسواک و خلال کردن و نخ دندان کشيدن بلافاصله قبل از نزديکي

- وجود بيماري هاي مُقاربتي (با علامت يا بدون علامت)

- بريدگي و سوختگي هايي پوستي سر باز در هر يک از شرکاي جنسي (حتي به خراش هاي کوچک توجه کنيد.)

به ياد داشته باشيد که در صورتي که پوست سالم و بدون خراش باشد تماس پوستي دست با اندام جنسي، فرقي با تماس با ساير نقاط بدن ندارد.

تاثيرات مثبت رابطه ايمن و بي خطر:

رعايت نکات سلامت روابط جنسي علاوه بر آن که اين رابطه را از گزند بيماري هاي عفوني تا حدي حفظ مي کند، از بعد اجتماعي بيانگر احترام دو طرفه بين شرکاي جنسي است. ازبعد فردي نيز، اطمينان از ايمن و بي خطر بودن رابطه جنسي، باعث آرامش و در نتيجه رابطه جنسي دلپذير تر مي گردد.

ب-تعاريف مربوط به رفتار جنسي

رفتارهاي جنسي داراي درجات متفاوتي از خطر پذيري است. و در واقع طيفي از رفتار که در يک سوي آن پرهيز کامل و در سوي ديگر، ارتباطات بسيار پرخطر تعريف مي‌شود. که در ادامه به تعاريف مربوط به رفتار جنسي مي پردازيم

شريک جنسي اوليه: شريک جنسي ثابت که با تواتر مشخصي با او ارتباط جنسي برقرار مي‌شود. يکي از نمونه‌هاي بارز آن روابط زناشويي است.

شريک جنسي ثانويه: شريک جنسي غيرثابت و متغير که با او ارتباط جنسي برقرار مي‌شود. اين ارتباط جنسي مي‌تواند با يا بدون انگيزه اقتصادي باشد.

رفتارهاي جنسي پر خطر

اچ آي وي در مني مرد و ترشحات دستگاه تناسلي زنان مبتلا به اين ويروس قرار دارد. در فرد مبتلا به ويروس ترشحات قبل از خروج مني نيز آلوده به ويروس است. رابطه جنسي با فرد مبتلا از طريق مقعد نيز موجب انتقال اين ويروس ميشود. حتي در اين نوع رابطه جنسي احتمال انتقال خيلي بيشتر است. در رابطه جنسي با همجنس چه دو مرد با هم يا دو زن با هم که يکي مبتلا به ويروس باشد، ويروس به فرد سالم منتقل مي شود. ويروس در رابطه جنسي از طريق دهان نيز از فرد مبتلا به فرد سالم قابل انتقال است. که احتمالا به علت وجود زخم و خونريزي از لثه ميباشد.

چنانچه يکي از طرفين رابطه جنسي به بيماري هاي مقاربتي مثل سوزاک، سيفليس يا زخم هاي تناسلي مبتلا باشد، در صورت مبتلا بودن يکي از آنها به اچ آي وي خطر ابتلا شدن فرد سالم چند برابر مي شود. لازم به ذکر است که احتمال انتقال اچ آي وي از مردان مبتلا به زنان در طول رابطه جنسي به مراتب بيشتر از انتقال اين عفونت از زنان به مردان ميباشد چون مايع مني آلوده ممکن است براي چند روز در دستگاه تناسلي زن باقي بماند. سلول هاي ناحيه دهاني رحم نيز داراي استعداد زيادي براي سرايت اچ آي وي به بدن هستند.

اگر چه زنان از طريق ارتباط جنسي در معرض خطر بيشتري براي ابتلا به بيماري ميباشند، ولي به ياد داشته باشيد که بسياري از مردان مبتلا به ايدز از طريق داشتن رابطه جنسي با زنان، مبتلا به اين بيماري شده اند. ارتباط جنسي مقعدي و ارتباط جنسي با هم جنس، از جمله مواردي است که بيشتر موجب سرايت اچ آي وي ميشود، به ويژه شخصي که مفعول واقع شده است، بيشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارد. زيرا آلت تناسلي فرد موجب پارگي لايه هاي داخلي مقعد شده و موجب ميگردد تا ويروس که درون مايع مني قرار دارد به راحتي وارد خون او شود.

زنان به علت شکل اندام جنسي و اين که بيشتر در معرض تماس با مايعات آلوده جنسي قرار دارند خطر بيشتري براي دريافت ويروس و بيمار شدن دارند. نزديکي جنسي در زمان عادت ماهانه زنان خطر انتقال عفونت را افزايش ميدهد. در افراد مبتلا به ساير بيماري هاي واگير جنسي مثل سيفليس و سوزاک خطر ابتلاي خودشان و ديگران به ايدز و اچ آي وي بيشتر است.

منبع: مرکز ملي پيشگيري از ايدز ايران aids.ir