چاپ

چه خبر -

پيشگيري بعد از مواجه عبارت از اقداماتي است که فرد بلافاصله پس از مواجه شده با ويروس اچ آي وي hiv انجام مي دهد تا خطر ابتلا به آن کاهش يابد و آن عبارت از مصرف يک عده داروهائي است که از تکثير ويروس و منتشر شدن آن در بدن جلوگيري مي کند

اگر در معرض ويروس اچ آي وي قرار گرفتيم براي پيشگيري از ابتلا چکار کنيم؟

دو نوع پيشگيري بعد از مواجه وجود دارند:1. مواجه شغلي

در افرادي است که بنا به ماهيت کارشان (مثل پرسنل بهداشتي درماني) ممکن است در معرض ويروس اچ آي وي قرار گيرند مثل فرو رفتن سوزن آلوده به دست يا بريده شدن دست جراح و کمک جراح توسط چاقو.

2. مواجه غير شغلي

در افرادي است که خارج از محل کار در معرض اين ويروس قرار مي گيرند مثل رابطه جنسي، تجاوز جنسي توسط فرد آلوده، استفاده از سرنگهاي مشترک جهت تزريق و غيره.

براي اينکه پيشگيري بعد از مواجه موثر واقع شود بايد حتما ظرف 72 ساعت پس از مواجه باشد، چون در اين مدت ويروس به اندازه کافي نمي تواند تکثير ياد.

پيشگيري بعد از مواجه شامل مصرف 3-2 داروي ضد ويروس اچ آي وي است که بايد به مدت 28 روز مصرف شوند. اين پزشک است که مشخص مي کند که چه نوع درماني براي شما شروع شود و آن بر اساس تاريخچه مواجه مي باشد. تجويز دارو بدون خطر است ولي ممکن است در بعضي ها سبب ايجاد عوارضي مثل تهوع نمايد. تاثير پيشگيري بعد از مواجه 100 درصد نيست و تضمين نمي کند که فرد دچار بيماري اچ آي وي نخواهد شد.

چه کساني نياز به پيشگيري بعد از مواجه دارند؟

پيشگيري بعد از مواجه در هر فردي که فقط يک بار مواجه با اين ويروس شده است توصيه مي شود. اگر اتفاقات زير در پرسنل بهداشتي درماني اتفاق بيفتند، پيشگيري بعد از مواجه توصيه مي شود:

· فرورفتن يا بريده شدن بدن توسط سوزني که در فرد مشکوک به ابتلا به ويروس اچ آي وي مورد استفاده قرار گرفته است.

· ورود خون يا ساير مايعات بدن فرد آلوده و يا مشکوک به آلودگي به بدن پرسنل بهداشتي درماني

· تماس پوست خراشيده شده (پوست پرسنل بهداشتي) با خون يا هر نوع مايعات بدن فرد آلوده يا مشکوک به آلودگي.

بايد بخاطر داشته باشيم که پيشگيري بعد از مواجه براي موارد ناخواسته و غير مترقبه است، يعني فرد نمي تواند بدون کاندوم رابطه جنسي داشته باشد به اميد اينکه از پيشگيري بعد از مواجه استفاده خواهد کرد. چون پيشگيري بعد از مواجه 100 درصد موثر نيست، بنابراين فرد در مدت زمانيکه تحت درمان است بايد تمام احتياطات لازم جهت جلوگيري از ابتلا و مبتلا کردن ديگران به ويروس اچ آي وي را انجام دهد.

اگر فرد در مواجه با ويروس اچ آي وي قرار گرفت کي بايد پيشگيري بعد از مواجه شروع شود؟

براي موثر بودن پيشگيري، بايد هرچه زودتر و حتما ظرف 72 ساعت پس از مواجه شروع شود. وقتي شما در معرض احتمالي ويروس قرار گرفتيد لازم است 6 هفته، 3 و 6 ماه پس از مواجه، از نظر وجود ويروس اچ آي وي در بدن چک شويد.

رژيم درماني براي پيشگيري بعد از مواجه

کلا داروهائيکه براي درمان ويروس اچ آي وي بکار مي روند داروهاي ضد رتروويروس يا antiretroviral ناميده مي شوند. شش گروه داروي ضد رتروويروس مورد تائيد قرار گرفته و هم اکنون مورد استفاده قرار مي گيرند اين شش گروه عبارتند از:

1. مهارکننده هاي تکثير نوکلئوتيد و نوکلئوزيد يا nucleoside and nucleotide reverse-transcriptase inhibitors (nrtis)

2. غير مهارکننده هاي تکثير نوکلئوزيد يا nonnucleoside reverse-transcriptase inhibitors (nnrtis)

3. مهار کننده هاي پروتئاز يا protease inhibitors (pis)

4. مهار کننده هاي اتصال يا fusion inhibitor (fi)

5. مهار کننده انتقال انتگراز يا integrase strand transfer inhibitor (insti)

6. ضد گيرنده کموکين 5 يا chemokine (c-c motif) receptor 5 (ccr5) antagonist

براي انجام پيشگيري بعد از مواجه بايد يکي از داروهاي زير

raltegravir (isentress; ral)

darunavir (prezista; drv) + ritonavir (norvir; rtv)

etravirine (intelence; etr)

rilpivirine (edurant; rpv)

atazanavir (reyataz; atv) + ritonavir (norvir; rtv)

lopinavir/ritonavir (kaletra; lpv/rtv)

همراه با يکي از داروهاي زير

tenofovir df (viread; tdf) + emtricitabine (emtriva; ftc); truvada

tenofovir df (viread; tdf) + lamivudine (epivir; 3tc)

zidovudine (retrovir; zdv; azt) + lamivudine (epivir; 3tc); combivir

zidovudine (retrovir; zdv; azt) + emtricitabine (emtriva; ftc)

تجويز شوند.

بعنوان داروي منفرد مي توان يکي از موارد زير را تجويز کرد تجويز آن حتما توسط فرد متخصص خواهد بود:

1. kaletra سه قرص دو بار در روز

2. combivir يک قرص دو بار در روز

3. trizivir يک قرص دو بار در روز

4. epzicom يک قرص در روز

5. truvada يک قرص در روز

هر يک از رژيمهاي فوق بايد 28 روز ادامه يابند و بيمار از نظر عوارض داروها تحت نظر باشد.

مصرف داروهاي زير براي پيشگيري بعد از مواجه توصيه نمي شوند:

didanosine (videx ec; ddi)

nelfinavir (viracept; nfv)

tipranavir (aptivus; tpv)

مصرف داروي nevirapine (viramune; nvp) براي پيشگيري بعد از مواجه ممنوع است.

اگر فرديکه لازم است درمان پيشگيري پس از مواجه دريافت کند يک خانم حامله يا شيرده باشد چه اقدامي لازم است؟

در اينجا هم خطر ابتلا مادر مطرح است و هم خطر ابتلا جنين، بويژه اينکه انتقال ويروس به جنين در مرحله عفونت حاد بالاست. براي خانمهاي حامله نيز داروهاي موثر وجود دارند که بايد توسط پزشک متخصص در اين زمينه تجويز شوند.

منبع: drsafarinejad.com