چاپ

چه خبر - بهاره رهنما چگونه وزنش را کم کرد؟

چاقي مفرط يا همان چاقي مرضي در ميان بسياري از مردم روبه گسترش است. شايد در نگاه اول اين‌طور تصور کنيم که اين افراد خود را رها کرده‌اند و اهميتي به ظاهر و اضافه وزن خود نمي‌دهند، در حالي‌که بسياري از آنها مدام در حال امتحان کردن رژيم‌هاي مختلف براي کاهش وزن هستند، اما بعضي از بيماران به مرحله‌اي مي‌رسند که رژيم غذايي اثر چنداني در کاهش وزنشان ندارد و فقط با عمل جراحي مي‌توانند وزنشان را پايين بياورند.

بهاره رهنما نيز همه راه‌هاي کاهش وزن را امتحان کرده و نزديک به 2 سال طول کشيد تا تن به عمل جراحي اسليو بدهد، ولي او بعد از عمل جراحي بسيار خوشحال و راضي است و از ما خواسته تا تجربه‌اش را با همتايان خود در ميان بگذارد. در اين گفت‌وگو دکتر محمدرضا فرهمند، فلوشيپ جراحي لاپاراسکوپي پيشرفته و درمان چاقي نيز حضور داشتند تا بيشتر ما را با اين روش جراحي آشنا کنند.

خانم بهاره رهنما زماني که شما کارتان را شروع کرديد، اضافه وزن نداشتيد. علت افزايش وزنتان چه بود و تابه حال چه کارهايي براي کاهش وزن انجام داديد؟

من در دوران نوجواني و دبيرستان چاق نبودم. حتي آنقدر لاغر بودم که گاهي باعث نگراني خانواده مي‌شدم. تا اينکه در 25 سالگي معلوم شد کم‌کاري تيروئيد دارم. البته اضافه وزن بيمار در کم‌کاري تيروئيد جزيي است و باعث 30-20 کيلوگرم اضافه وزن نمي‌شود، ولي افرادي که اضافه وزن دارند، زماني که معلوم مي‌شود به کم‌کاري تيروييد هم مبتلا هستند، سعي مي‌کنند براي آرام کردن ذهن، اين 2 را به‌هم ربط بدهند.

سابقه چاقي در خانواده ما وجود دارد. وزن من مدام در حال افزايش بود و من هم در حال مبارزه با آن بودم. سعي مي‌کردم با رژيم‌هاي مختلف وزنم را کم کنم. بعد از تولد پريا طي يک سال 30 کيلوگرم وزنم را کم کردم. ورزش و پياده‌روي را هم فراموش نمي‌کردم، ولي اين کارها موثر نبود تا اينکه به فکر گذاشتن بالون معده افتادم. بالون گذاشتم ولي اين کار باعث شد مسير کاهش وزن دشوارتر شود. 10 کيلوگرم با گذاشتن بالون وزن کم کردم، ولي با خروج بالون دچار 18 کيلوگرم اضافه وزن شدم. اين روش نه‌تنها موثر نبود، بلکه در طول مدتي که بالون داخل معده من بود، درد زيادي داشتم.

از آنجا که آدم صبوري هستم، سعي مي‌کردم تحمل کنم. پزشک معالج قبل از گذاشتن عمل به من گفت که گذاشتن بالون براي فردي مثل شما بي‌فايده است و حتي بعد از عمل هم توصيه کرد بالون را خارج کنم ولي من سعي مي‌کردم دوام بياورم، به اين اميد که نتيجه بگيرم، اما حدود 8 سال قبل دچار افسردگي حاد شدم، به‌طوري که براي کنترل آن بايد از دارو استفاده مي‌کردم. بعد از آن ديگر نتوانستم رژيم غذايي‌ام را با جديت ادامه دهم. نهايت کاهش وزنم طي اين 8 سال بين 8 تا 10 کيلوگرم و موقتي بود و بعد از مدتي دوباره به وضعيت اول برمي‌گشتم.

چطور شد به فکر جراحي افتاديد؟

حدود 2 سال قبل از طريق يکي از دوستانم که او هم تحت عمل جراحي چاقي قرار گرفته بود با دکتر فرهمند آشنا شدم، ولي باز هم به‌دليل اخبار بدي که از عمل جراحي چاقي شنيده بودم، تمايلي به عمل جراحي نداشتم. حتي مادر و دخترم هم با عمل جراحي مخالف بودند، اما چاقي واقعا مشکلات زيادي براي من ايجاد کرده بود.

نفس‌نفس مي‌زدم، حملات شبه‌آسمي داشتم و حتي سال قبل چند بار به متخصص قلب و عروق مراجعه کردم که خوشبختانه مشکلي نبود، ولي امسال مشکل ديگري به مشکلاتم اضافه شد. درد معده بسيار شديد و مشکلات گوارشي پيدا کردم. آنقدر که بعد از خوردن يکي- دو لقمه غذا بايد دراز مي‌کشيدم. مشکل اصلي اين بود که معده بيش از اندازه بزرگ شده بود.

برخي از افرادي که چاقي مفرط دارند دچار مشکلات رواني مي‌شوند. خانم رهنماشما هم همين‌طور بوديد؟

اضافه وزن هيچ تاثيري در زندگي عاطفي و شخصي من نگذاشته بود و روابط من با مردم و اطرافيان همچنان خوب است و هيچ فيلمي را به‌دليل اضافه وزن از دست ندادم، اما مدتي است که به اين فکر مي‌کنم اگر دخترم از ايران برود و تنها شوم و کمکي نداشته باشم، ممکن است دچار مشکلات زيادي شوم. تصميم براي چنين جراحي‌هايي جسارت مي‌خواهد، زيرا تغييري در شيوه زندگي است. البته انتخاب پزشک بسيار مهم است.

حرف آخر؟

از پس اضافه وزن برآمدن کار بسيار سختي است. مردم عادي وقتي با فرد داراي اضافه وزن برخورد مي‌کنند خيلي راحت مي‌گويند: نخور، کمتر بخور. ولي واقعا اضافه وزن شباهت زيادي به اعتياد دارد. چنين افرادي مدام گفت‌وگوي دروني دارند که اين غذا را نبايد بخورم، چرا خوردم؟ امروز ديگه رژيم را شروع مي‌کنم و...، ولي عمل جراحي اسليو همه اين گفت‌وگوها و کلنجارها را از بين مي‌برد. من فکر مي‌کنم همه افرادي که چاقي مفرط دارند بايد هر چه زودتر دست به‌کار شوند، زيرا اين نوع چاقي قطعا باعث بيماري و ناتواني خواهد شد.

بهاره رهنما پس از 15 کيلو کاهش وزن

آقاي دکتر فرهمند، لطفا ابتدا در مورد استفاده از بالون براي درمان چاقي توضيح دهيد. به نظر مي‌رسد بيماران زياد از اين روش راضي نيستند.

بالون روشي کاملا موقتي براي کاهش وزن است و هيچ فردي نمي‌تواند بالون را به مدت طولاني نگه دارد. بالون در معده قرار داده مي‌شود تا حجمي از معده را اشغال کند و فرد نتواند غذا بخورد، اما به محض خروج بالون فرد شروع به خوردن غذا مي‌کند. حتي ممکن است روند غذا خوردن شديدتر هم شود، زيرا بالون باعث افزايش حجم معده مي‌شود.

جراحي‌هاي مفيد براي کاهش وزن کدام‌اند؟

جراحي‌ها براي کاهش وزن 2 گروه هستند:

- جراحي‌هايي که فقط روي معده انجام مي‌شوند، يعني معده کوچک و اشتهاي بيمار کم مي‌شود. در اين گروه‌‌بندي مهم‌ترين و بهترين عمل جراحي اسليو است. در عمل جراحي اسليو معده به شکل موز درمي‌آيد. معده انسان 2 قسمت است، قسمتي که شکل بادکنکي است و قسمتي که وظيفه هضم و جذب غذا را برعهده دارد. در عمل اسليو حجم قسمت بادکنکي کوچک مي‌شود و به 100 تا 150 سي‌سي مي‌رسد که باعث مي‌شود فرد زودتر سير شود.

- در جراحي نوع دوم مانند دئودنوم سوئيچ، معده و روده بيمار با هم دستکاري مي‌شوند، يعني علاوه بر اينکه فرد مقدار کمتري غذا مي‌خورد، هضم غذا نيز کمتر مي‌شود.

چرا براي خانم رهنما روش اسليو را انتخاب کرديد؟

انتخاب نوع عمل به چند عامل بستگي دارد. نکته مهم اين است که بيمار چقدر اضافه وزن دارد. مثلا، اگر مي‌خواهيم 50-40 کيلوگرم وزن بيمار را کاهش دهيم مي‌توانيم از روش اسليو استفاده کنيم. بيماراني داشتيم که اضافه وزن خيلي زيادي داشتند و با اسليو وزن خوبي به‌دست آوردند.

ولي در افراد مبتلا به فشارخون بالا، ديابت، کم‌کاري تيروئيد و نشانگان متابوليک بايد جذب غذا هم کاهش يابد، بنابراين از جراحي‌هاي نوع دوم استفاده مي‌کنيم. افراد ريزه‌خوار، شيريني‌خوار که به‌طور مفرط شکلات يا بستني مي‌خورند از کوچک کردن معده سودي نمي‌برند و بايد از روشي استفاده کرد تا هضم غذا کمتر شود. خطر عمل جراحي روي معده خيلي کمتر از عمل جراحي توام معده و روده است.

روشي به نام باي‌پس روده وجود دارد که در تمام دنيا منسوخ شده ولي هنوز در کشور ما انجام مي‌شود. نظر شما در اين‌باره چيست؟

بعضي از جراحان سال‌هاست با اين روش جراحي مي‌کنند و حاضر نيستند روش‌هاي جديد را جايگزين کنند. جراحي‌هاي زيادي براي درمان چاقي انجام شده ولي مطالعات، تحقيقات و نتايج نشان داد، بعضي از روش‌ها واقعا براي سلامت بيماران مضر هستند و بايد کنار گذاشته شوند. به‌طور کلي، علم نشان داده دستکاري روده براي کاهش وزن عوارض زيادي ايجاد مي‌کند. بيشتر غذا در روده جذب مي‌شود و با برداشتن قسمتي از روده در واقع فيزيولوژي بدن به‌هم مي‌خورد.

پس روش اسليو مزيت بيشتري نسبت به بقيه روش‌ها دارد؟

در روش اسليو زماني که بيمار بيهوش است بقيه معده با دستگاه‌هاي خاصي برداشته و از بدن خارج مي‌شود. در صورتي که در روش‌هايي مانند باي‌پس بخش باي‌پس‌شده از حفره شکم خارج نمي‌شود. در روش اسليو بخشي از معده را خارج مي‌کنند، زيرا احتمال دارد در سال‌هاي آينده منگنه‌هايي که به معده زده شده باز شود و دوباره حجم معده افزايش يابد و چاقي فرد برگردد. مزيت ديگر روش اسليو اين است که اگر بيمار در آينده دچار مشکلي شود مي‌توان به راحتي او را آندوسکوپي کرد، ولي در عمل باي‌پس معده، بخش باي‌پس‌شده دور از ديد و دسترس پزشک است و در صورت بروز مشکل، پزشک از طريق آندوسکوپي دسترسي به آن بخش ندارد.

بعضي از بيماران به علت ترس از عوارض بيهوشي و آمبولي از انجام عمل جراحي امتناع مي‌کنند. اين تصور درست است؟

علم نوين بيهوشي احتمال خطر را بسيار پايين آورده و تقريبا خبر فوتي به دليل عوارض مرتبط با بيهوشي شنيده نمي‌شود. در همه افرادي که اضافه وزن دارند، احتمال اينکه دچار آمبولي شوند زياد است. اين آمبولي ممکن است ناشي از نشستن طولاني‌مدت در يک سفر باشد يا در اثر يک جراحي ساده. علت آمبولي بي‌حرکتي در اندام‌هاست.

براي اينکه اين اتفاق هنگام عمل جراحي مانند اسليو نيفتد براي روز عمل جوراب‌هاي مخصوصي به بيماران پوشانده مي‌شود تا جلوي ايجاد لخته گرفته شود. هنگام عمل پمپ‌هايي به ساق پاي بيمار بسته مي‌شوند که مانند ماساژور عمل مي‌کنند. داروهاي تزريقي ضدلخته نيز تجويز مي‌شود تا زماني که فرد راه رفتن را شروع کند اما مهم‌ترين نکته راه افتادن زودهنگام بيمار است.

کدام افراد، داوطلب عمل‌هاي جراحي چاقي هستند؟

بيماراني که شاخص توده بدني بيشتر از 35 دارند، فقط با عمل جراحي مي‌توانند وزن خود را کاهش دهند، اما افرادي با شاخص توده بدني 35-30 که به ديابت، فشارخون بالا، وقفه تنفسي هنگام خواب (چنين بيماراني خروپف دارند و ناگهان خروپف قطع مي‌شود و بيدار مي‌شوند. همچنين هنگام خواب دچار کاهش اکسيژن مي‌شوند و در طول روز خسته و کسل هستند)، حملات شبه‌آسم و کبد چرب مبتلا هستند، نيز در اين گروه جاي مي‌گيرند.

آيا افتادگي پوست عارضه هميشگي بعد از کاهش وزن است؟

افتادگي پوست به عوامل متعددي بستگي دارد. هر چقدر سن کمتر باشد، افتادگي پوست کمتر خواهد شد. خانم‌ها به‌دليل نوع بافت پوستي و زايمان، بيشتر از آقايان دچار افتادگي پوست مي‌شوند. افرادي که ورزش مي‌کنند، بهتر مي‌توانند قوام پوست را حفظ کنند، اما مهم‌ترين عامل ژنتيک است. 2 بيمار را در نظر بگيريد که دچار پارگي يک شکل روي دست شده‌اند. بعد از مدتي ممکن است يکي از آنها دچار جوشگاه بدشکلي شود، ولي در نفر دوم فقط تغيير رنگ مختصري باقي بماند.

منبع:salamat.ir