چه خبر - براي پيشگيري از پوسيدگي ابتدا بايد از ماهيت پوسيدگي دندان شناخت داشته باشيم
در مورد پوسيدگي دندان بايد توجه داشت که اين موضوع مي تواند يک اخطار باشد، اخطار براي عدم رعايت بهداشت دهان. پوسيدگي دندان يک بيماري عفوني قابل انتقال است. ميکروبها فعاليت خود را در سطح دندان آغاز ميکنند و سپس در ساختمان آن پيشرفت ميکنند. ميکروبها با استفاده از مواد قندي، اسيد توليد ميکنند که به بافت سخت دندانها آسيب ميرساند. پوسيدگي از دنداني به دندان ديگر سرايت ميکند. در عين حال پوسيدگي خود، محلي عفوني است که ميزان باکتري هاي پوسيدگي زا را در دهان افزايش مي دهد. پس لازم است با مشاهده اولين پوسيدگي، مراقبت بيشتري در مورد بهداشت دهان داشته باشيم تا دندان هاي ديگر دچار پوسيدگي نشوند.
درصد بالايي از پوسيدگيهاي دنداني کودکان ناشي از شير دادن به کودک، هنگام شب است. بيشتر مادران در طول شب به دفعات مکرر و يا با هر بار بيدار شدن کودک به او شير مي دهند غافل از اين که همين شير شبانه بيشترين تاثير را در پوسيدگي دندانها دارد. براي پيشگيري از پوسيدگي دندانهاي کودک ، بعد از يکسالگي بايد شيرخوردن در شب بصورت کنترل شده و نه به دلخواه کودک باشد.
يکي از عادتهاي غلط در برخي مادران اين است که قاشق و يا پستانک کودک را قبل از اين که در دهان کودک بگذارند به منظور تميز کردن، اول آن را داخل دهان خود مي گذارند، بدين ترتيب همزمان با رويش دندانها، ميکروبهاي پوسيدگي زا وارد دهان شده و شروع به فعاليت ميکنند که اين عادت غلط برخي مادران باعث ميشود اين ميکروبهاي پوسيدگي زا زودتر وارد دهان کودک شوند و به همان نسبت پوسيدگيهاي دندان را در کودک افزايش مي دهند.
اگر دندان شيري پوسيده منجر به آبسه شود، مي تواند باعث آسيب به دندان دائمي اي شود که زير آن وجود دارد، پس در اين گونه موارد، بايد حتماً به دندانپزشک مراجعه کرد؛ البته براي رفع نگراني در مورد هزينه هاي بالاي دندانپزشکي، بايد اين نکته را متذکر شد که اگر پوسيدگي دندان شيري بسيار جزئي باشد يا کمتر از 6 ماه ديگر به افتادن دندان مانده، مي توان با شرط رعايت دقيق تر بهداشت دهان، از پر کردن دندان صرف نظر کرد؛ البته تشخيص اين دو مورد فقط از عهده دندانپزشک برخواهد آمد، چرا که گاهي اوقات، ظاهر دندان پوسيدگي کوچکي دارد، اما پوسيدگي از زير به قسمت هاي داخلي تر نفوذ کرده است. در اين موارد، ممکن است مادر بر مبناي ظاهر دندان اين طور نتيجه گيري کند که پوسيدگي جدي نيست، اما زماني متوجه اشتباه خود شود که پوسيدگي دندان به عصب برسد و مشکلات بيشتري را ايجاد کند.
پيشگيري از پوسيدگي دندان
براي پيشگيري از پوسيدگي دندان، علاوه بر ساختار دندان که به صورت ژنتيکي تعيين ميگردد، وجود ميکروب هاي پوسيدگي زا و وجود محيط مناسب براي رشد آنان ضروري است.
اولين قدم در راه پيشگيري از پوسيدگي تغذيه مناسب به معناي عدم مصرف و محدود کردن مواد پوسيدگي زا است.
دومين قدم رعايت بهداشت دهان و استفاده از مسواک و نخ دندان به صورت منظم و روزانه مي باشد.
با توجه به اينکه بر اساس تحقيقات گسترده و طولاني مدت وجود فلورايد در ساختار دندان ميتواند باعث استحکام دندان نسبت به اسيد هاي تخريب کننده دندان و مقاومت در برابر پوسيدگي گردد، بايد با روشهاي مختلف دندان را در مجاورت فلورايد قرار داد. استفاده موضعي از فلورايد علاوه بر اينکه به خودي خود اثر ضد ميکروبي دارد باعث ايجاد کريستال هاي فلوروآپاتيت در ميناي دندان مي شود که اين کريستال ها نسبت به کريستال هاي معمول هيدروکسي آپاتيت که در ساختار طبيعي دندان وجود دارند مقاومت بيشتري در مقابل پوسيدگي دارند.
براي اينکه حداکثر تاثير فلورايد روي دندان ها را شاهد باشيم بايد علاوه بر استفاده از فلورايد در خمير دندان ها و دهان شويه ها سالي 3 بار فلورايد تراپي براي کودکان زير 15 سال و به خصوص کودکان زير 12 سال به صورت موضعي انجام گردد.
يکي ديگر از را ه هاي پيشگيري از پوسيدگي حذف محل مناسب براي لانه گزيني ميکروب هاي پوسيدگي زا مي باشد.دندان هاي آسيا بخصوص اولين آسياي بزرگ دائمي داراي شيار هاي عميقي هستند که باعث مي شود مواد غذايي و ميکروب هاي پوسيدگي زا درآن جاي بگيرند، با پوشاندن شيار هاي اين دندان ها توسط مواد شيار پوش (فيشورسيلنت) مي توان از بروز پوسيدگي در آنها پيشگيري کرد.
- دکتر مصطفي محاوري
منبع: سيمرغ