چه خبر - استرس چه بلايي بر سر متابوليسم مي‌آورد؟
استرس، واژه رايجي در زندگي روزمره است و با اين که يکي از دشمن‌هاي اصلي ماست، متاسفانه خيلي از آن دوري نمي‌کنيم و براحتي تسليم آن شده‌ايم:
«وقتي مي‌خواهيم به يک مراسم مهم برويم و دو ساعت در ترافيک معطل مي‌مانيم و سرانجام دير به آنجا مي‌رسيم، وقتي قرار است فرزندمان تا چند ماه بعد امتحان کنکور دهد و ما آنقدر مشغول کارهاي فرعي مي‌شويم که او را فراموش مي‌کنيم در نهايت وقتي امتحان را بد مي‌دهد دعوا و مرافعه راه مي‌اندازيم و ساعت‌هاي متوالي عصبي و ناراحت هستيم. وقتي مي‌توانيم با بودجه خودمان يک ماشين مناسب بخريم، ولي به خاطر چشم و همچشمي وام مي‌گيريم و ماشين بهتري مي‌خريم و بعد مجبور مي‌شويم روزي سه‌ساعت از استراحتمان را به کار اضافه اختصاص دهيم.»
همه اينها مثال‌هاي استرس رايج امروز است.
در اين مقاله سعي مي‌کنيم آسيب‌هايي را که استرس روي سيستم‌هاي بدن وارد مي‌کند توضيح دهيم.
خوردن زياد
يکي از راه‌هاي مقابله ما با استرس، خوردن است. به صورت ذاتي مغز حين استرس به قند بيشتري نياز دارد و ما به سوي غذا مي‌رويم. امروزه به دليل در دسترس بودن غذا خيلي‌ها استرس را با خوردن جبران مي‌کنند. متاسفانه اين جبران غلط موجب چاقي و تبعات آن يعني فشارخون، ديابت، تنگي رگ‌هاي قلبي، سکته مغزي، بيماري پروستات، سرطان پستان و... مي‌شود.
افزايش قند خون
هورمون‌هاي استرس که سردسته آنها آدرنالين و کورتيزول هستند وقتي تنش عصبي به بدن وارد مي‌شود به خون وارد مي‌شوند. اين هورمون‌ها قند خون را از ذخاير بدن آزاد مي‌کنند و با ايجاد مقاومت نسبت به انسولين جلوي مصرف قند توسط سلول‌هاي عمومي بدن را مي‌گيرند تا اين قند به مصرف مغز که بي‌نياز از انسولين مي‌تواند از قند بهره‌مند شود، برسد. زيادي قند خون نه تنها فرد را در معرض ديابت قرار مي‌دهد، بلکه به خاطر فشار بر لوزالمعده و زياد کردن انسولين باعث ايجاد تغييرات متابوليک زيادي مي‌شود که سر دسته آنها افزايش ريسک سرطان‌هاست.
از بين رفتن تعادل
به هم خوردن تعادل مواد اکسيدان و آنتي‌اکسيدان در بدن از ثمرات شوم استرس است. اين مشکل دلايل مختلفي دارد که برخي ناشناخته هستند: اکسيدان‌ها و راديکال‌هاي آزاد موادي هستند که هر لحظه در سلول‌ها توليد مي‌شوند. اين مواد در واقع سيستم دفاعي مولکولي بدن را تشکيل مي‌دهند. سلول‌هاي دفاعي در برخورد با مزاحم‌هايي مثل ميکروب‌ها با توليد و ترشح راديکال‌هاي آزاد آنها را منهدم مي‌سازند. حين استرس در واقع بدن براي مقابله اين مواد را بيش از حد توليد مي‌کند.
با وجود فايده‌هايي که اکسيدان‌ها در بدن دارند، گاهي سطح اکسيدان‌ها در بدن خيلي زياد مي‌شود و در اين حالت آنها به مولکول‌هاي موجود در سلول‌ها آسيب وارد مي‌کنند. پروتئين ها، چربي‌ها و اسيدهاي نوکلئيک موادي هستند که راديکال‌هاي آزاد باعث آسيب آنها مي‌شوند.اين مواد آسيب ديده در مناطق مختلف موجب تخريب مي‌شوند. به عنوان مثال چربي‌هاي اکسيده شده در جدار رگ‌ها رسوب مي‌کنند و موجب تنگي رگ مي‌شوند. در واقع وقتي غذاي چرب را با استرس بخوريم چند برابر اين که بدون استرس بخوريم زيانبار است.
منبع:jamejamonline.ir