چاپ

چه خبر - حاشيه‌اي بر نظر عجيب بهنوش طباطبايي درباره چرم‌پوشي

سالانه پوست يک ميليارد حيوان در دنيا به مصرف صنعت چرم مي‌رسد. اين در حالي است که ما انسان‌ها براي پوشيدن يک لباس مناسب، گزينه‌هاي مختلفي براي انتخاب داريم اما از آنجا که خيلي‌ها نمي‌دانند پوشيدن چرم و خز باعث مي‌شود حيوانات چه خشونت بزرگي را از سر بگذرانند، اصرار به پوشيدن اين لباس دارند.

مدتي است که بهنوش طباطبايي - بازيگر سينما و تئاتر - براي تبليغات يک برند پوشاک چرم، مورد انتقاد گروهي از حاميان حيوانات و محيط زيست قرار گرفته است؛ تبليغاتي که اين روزها در فضاي شهري خودنمايي زيادي مي‌کند. چند وقت پيش بهنوش طباطبايي در يک مصاحبه، طوري به اين انتقادات پاسخ داد که مشخص شد او اصلاً نمي‌داند لباسي که تبليغ آن را مي‌کند از کجا مي‌آيد و ناشي از چه خشونت بزرگي است.
او در اين مصاحبه گفته است: «اتفاقا اين کار خيلي به محيط زيست ما کمک مي‌کند. همان‌طور که ما به قصابي مي‌رويم و گوشت مي‌خريم، چرا آن زمان نمي‌گوييم خوردن گوشت به قيمت کشته‌شدن يک حيوان است؟ اتفاقاً خيلي براي محيط زيست خوب است که آن پشم و پوست حيواني که براي مصارف گوشتي، کشته شده را استفاده کنيم تا روي زمين باقي نماند. چون توليد ميکروب مي‌کند و اتفاقات بدي را رقم مي‌زند. اين پوست و … بايد بروند در يک سيستم ديگري استفاده شوند.»
اگر شما هم مثل بهنوش طباطبايي فکر مي‌کنيد که لباس‌هاي چرم و خزي که مي‌پوشيم پوست همان حيواني است که گوشتش را مي‌خوريم و اگر فکر مي‌کنيد با پوشيدن پوست حيوانات در حال کمک به محيط زيست خود هستيد، حتماً اين گزارش را بخوانيد.

شايد بيشتر ما فکر کنيم که چرم، هميشه محصول جانبي صنعت گوشت و لبنيات است اما اين مسئله چندان صادق نيست. گاهي چرم، هدف اصلي براي پرورش حيوانات است. مثلاً 80 درصد سود صنعت پررونق پرورش شترمرغ در آفريقاي جنوبي از فروش چرم شترمرغ به دست مي‌آيد و گوشت، محصول ثانويه است. يا در هند، سود فروش چرم بيشتر از سود فروش گوشت گاوهاست. حتي فروش چرم حيواناتي که در وهله اول براي گوشتشان کشته مي‌شوند، آنقدر پردرآمد است که به سختي مي‌توان از چرم به عنوان يک محصول مازاد يا جانبي نام برد. مثلاً گاوداراني که حيوانات را مخصوص گوشت پرورش مي‌دهند، 20 درصد سود خود را مديون فروش چرم هستند.
صنعت چرم تبعات منفي زيادي براي محيط زيست ما دارد. امروزه براي دباغي و تبديل پوست به چرم نهايي، از مواد بسيار خطرناک‌تري مانند فرمالدهيد، مشتقات قطران ذغال سنگ و همچنين نمک‌هاي معدني، روغن‌ها، رنگ‌ها و مواد ثابت‌کننده که برخي شامل ترکيبات سيانيد هستند، استفاده مي‌شود.
براي دباغي يک تن پوست، تقريباً 57 هزار ليتر آب مصرف مي‌شود و بيش از 1100 کيلوگرم زباله جامد شامل مو، گوشت و قسمت‌هاي بريده‌شده توليد مي‌شود. يکي از تأثيرات منفي ديگر دباغي‌ها نفوذ سرب، سيانيد و فرمالدهيد به آب‌هاي زيرزميني است که سلامتي ساکنان منطقه را به خطر مي‌اندازد. بر اساس تحقيقات مرکز کنترل بيماري‌ها در آمريکا، ميزان ابتلاء به سرطان خون در ناحيه‌اي از کنتاکي که در آن يک دباغي وجود دارد، 5 برابر ميزان ابتلاء به سرطان خون در ساير مناطق آمريکاست. يکي ديگر از مواد شيميايي که در دباغي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، آرسنيک است که باعث سرطان ريه در کارکنان دباغي‌ها مي‌شود.

بيشتر حيواناتي که پوست آنها در صنعت چرم مورد استفاده قرار مي‌گيرد، پرورش داده مي‌شوند. حيوانات پرورشي شامل حيواناتي مانند گاو، گوسفند، بز، اسب، خوک، سوسمار، مار، شترمرغ و … هستند.
حيوانات اهلي، معمولاً از دامداري صنعتي مي‌آيند؛ جايي که حيوانات از بدو تولد از طبيعي‌ترين حقوق خود مانند هواي آزاد، نور طبيعي، در کنار خانواده بودن، شير دادن و شيرخوردن، بزرگ‌کردن فرزندان، محبت و امکان حرکت و بازي محروم هستند و انواع شکنجه‌ها مانند بريده يا کنده‌شدن شاخ‌ها، عقيم‌شدن بدون بي‌حسي، کشيده‌شدن دندان‌ها و بريده‌شدن دم را در زندگي کوتاه و پررنج خود تجربه مي‌کنند.
علاوه بر اين، محل کشتار اين حيوانات معمولاً از محل پرورش آنها فاصله زيادي دارد. اين حيوانات بايد ساعت‌ها و روزها در کاميون‌ها يا کشتي‌ها در گرسنگي، تشنگي، سرما يا گرماي طاقت‌فرسا سر کنند بدون آنکه فضاي کافي و مناسبي براي نشستن يا خوابيدن داشته باشند. بيشتر اين حيوانات، بيمار، نحيف، زخمي يا با استخوان‌هاي شکسته به مقصد مي‌رسند و تعدادي نيز در راه مي‌ميرند.
اما وضعيت حيوانات وحشي پرورشي براي توليد چرم بسيار اسفبارتر است. اين حيوانات از زندگي در اسارت و شرايط بد پرورشگاه‌ها بسيار رنج مي‌کشند و معمولاً مرگ‌هاي دردناکي را تجربه مي‌کنند. از چرم مار و سوسمار معمولاً براي تهيه کيف‌، کفش‌، کيف پول، کمربند و حتي لباس‌هاي گران‌قيمت استفاده مي‌شود.
«گوچي» يکي از توليدکنندگاني است که از چرم خزندگان به وفور در تهيه محصولات خود استفاده مي‌کند. سوسمارها به طور طبيعي مي‌توانند تا 60 سال زندگي کنند ولي در مزارع پرورشي در 2 سالگي يعني به محض رسيدن به طول 1.2 تا 1.8 متر کشته مي‌شوند. براي کشتن اين حيوانات، با چکش و تبر بر سر آنها ضربه مي‌زنند. متأسفانه گاهي حيوانات از اين ضربه‌ها نمي‌ميرند و در تمام مرحله کندن پوست و حتي تا چند ساعت بعد از آن زنده و هوشيار مي‌مانند.

پوست مارها نيز اغلب به صورت زنده کنده مي‌شود چون برخي از پرورش‌دهندگان به اشتباه گمان مي‌کنند که با اين کار پوست، نرم‌تر باقي مي‌ماند. حتي اگر هدف کشتن مار اين نباشد که پوست مارها را به صورت زنده بکنند، روند کندن پوست به صورتي است که برخي از مارها در تمام مراحل کندن پوست زنده مي‌مانند.
اين در حالي است که هر سال ميليون‌ها کانگورو نيز براي پوستشان کشته مي‌شوند. از پوست کانگورو معمولاً براي تهيه کفش‌هاي فوتبال، لباس‌هاي موتورسواري، کت و کيسه بوکس استفاده مي‌شود. بر اساس قانون استراليا، شکارچيان اجازه دارند کانگوروها را تنها با شليک گلوله بکشند ولي اگر کانگورويي زخمي شد يا بچه کانگورويي يتيم ماند آنها بايد با ضربه به سر، حيوان را بکشند. در سال 2006 ديويد بکام - فوتباليست معروف انگليسي - پس از آگاهي از روش تهيه چرم براي کفش‌هايش تصميم گرفت تنها کفش‌هايي با چرم مصنوعي بخرد و در سال 2012 نيز شرکت آديداس به استفاده از پوست کانگوروها در کفش‌هاي فوتبالش پايان داد.
البته اينها تنها بخش کوچکي از آگاهي‌هايي بود که بايد نسبت به صنعت چرم پيدا مي‌کرديد. برخي از تصاوير مربوط به صنعت چرم به قدري دلخراش است که ما در اين گزارش از بازنشر آنها معذوريم و اگر کسي در پي تماشاي اين تصاوير است مي‌تواند با يک جست‌وجوي ساده در اينترنت به آنها دست يابد.

اطلاعات علمي اين گزارش برگرفته از وب‌سايت حقوق حيوانات است.

منبع: isna.ir