چه خبر - وجود خون در ادرار مردان چه علتي دارد؟
مشاهده خون در ادرارمي تواند به بسياري از مشکلات رايج در مردان اشاره داشته باشد. اصطلاح پزشکي براي وجود خون در ادرار هماچوري Hematuria است.
از عفونت هاي دستگاه ادراري تا برخي انواع سرطان، در ادامه با برخي از شايع‌ترين دلايل هماچوري يا خون‌ادراري در مردان بيشتر آشنا مي شويم.
بيشتر بدانيد : وجود خون در ادرار يک هشدار است
بيشتر بدانيد : وجود پروتئين در ادرار نشانه چيست؟
عفونت دستگاه ادراري
عفونت هاي دستگاه ادراري (UTIs) يکي از دلايل شايع مشاهده خود در ادرار هستند. اگرچه اين شرايط بيشتر در زنان رخ مي دهد، مردان نيز مي توانند به عفونت دستگاه ادراري مبتلا شوند.
از عوامل خطرآفرين براي عفونت هاي دستگاه ادراري در مردان مي توان به مشکلات پروستات و استفاده از کاتتر اشاره کرد.
عفونت دستگاه ادراري مي تواند به واسطه ورود باکتري ها به مجراي پيشاب، لوله اي که ادرار را از مثانه به بيرون از بدن انتقال مي دهد، رخ دهد.
افزون بر وجود خون در ادرار، از ديگر علائم عفونت دستگاه ادراري مي توان به موارد زير اشاره کرد:
تکرر ادرار و احساس نياز فوري به انجام اين کار
احساس درد يا سوزش در مجراي پيشاب
ادرار کدر و بدبو
در موارد نادر، عفونت دستگاه ادراري مي تواند کليه ها را تحت تاثير قرار دهد. در اين مورد، عفونت معمولا شدت بيشتري داشته و ممکن است موجب علائم اضافي زير شود:
احساس درد در کمر، پهلوها و کشاله ران ها
حالت تهوع و استفراغ
تب و لرز
بيشتر بدانيد : عفونت ادراري در مردان و هر آنچه بايد بدانيد
سنگ هاي کليه و مثانه
اگر ميزان مايع خون بسيار کم بوده يا خون داراي ضايعات بسيار زياد باشد، محصولات زائد مي توانند با مواد شيميايي در ادرار پيوند تشکيل داده و موجب تشکيل سنگ هاي سخت در کليه ها يا مثانه شوند.
سنگ ها اغلب به اندازه کافي کوچک هستند تا از طريق ادرار دفع شوند. سنگ هاي بزرگ‌تر ممکن است در کليه يا مثانه باقي مانده يا در قسمت ديگري از دستگاه ادراري گرفتار شوند.
سنگ هاي بزرگ‌تر به طور کلي موجب علائم مشهودتري مانند موارد زير مي شوند:
خون در ادرار
کمردرد در هر دو سمت
معده درد پايدار
حالت تهوع يا استفراغ
تب و لرز
ادرار تيره يا بدبو
بيشتر بدانيد : هر آنچه بايد در مورد سنگ کليه بدانيد
بيشتر بدانيد : راه‌هاي تشخيص سنگ مثانه و درمان آن
هماچوري ناشي از ورزش
هماچوري ناشي از ورزش (EIH) که به نام هماچوري پس از اعمال فشار نيز شناخته مي شود، به مشاهده خون در ادرار پس از انجام ورزش ارجاع مي شود.
پزشکان درباره دلايل هماچوري ناشي از ورزش مطمئن نيستند، اما به نظر مي رسد اين شرايط با ورزش با شدت زياد و نه مدت زمان انجام ورزش مرتبط باشد.
افرادي که هنگام ورزش آب مورد نياز بدن را به ميزان کافي تامين نمي کنند نيز ممکن است در معرض خطر بيشتري براي مواجهه با اين شرايط قرار داشته باشند.
هماچوري ناشي از ورزش معمولا طي سه روز بهبود يافته و در صورت تداوم خونريزي براي بيش از دو هفته مراجعه به پزشک توصيه شده است.
بزرگ شدن پروستات
هاپيرپلازي خوش خيم پروستات (BPH) اصطلاحي پزشکي براي بزرگ شدن پروستات است.
پروستات غده اي است که بخشي از سيستم توليد مثلي مردان را تشکيل داده و به توليد مايع مني کمک مي کند. پروستات زير مثانه و جلوي رکتوم قرار دارد.
بزرگ شدن پروستات مي تواند بر مجراي پيشاب فشار وارد کرده و دفع ادرار را دشوار سازد. در اين شرايط، مثانه ممکن است براي دفع ادرار سخت‌تر کار کند که مي تواند به آسيب ديدگي و خونريزي منجر شود.
هايپرپلازي خوش خيم پروستات حدود 50 درصد از مردان بزرگسال در بازه سني 51 تا 60 سال و حدود 90 درصد از مردان بزرگ‌تر از 80 سال را تحت تاثير قرار مي دهد.
از علائم هايپرپلازي خوش خيم پروستات مي توان به موارد زير اشاره کرد:
نياز فوري به دفع ادرار
تکرر ادرار، به ويژه هنگام شب
دشواري در آغاز دفع ادرار
نياز به اعمال فشار هنگام دفع ادرار
جريان ادرار ضعيف يا متناوب
احساس پري مثانه حتي پس از دفع ادرار
خون در ادرار
در موارد شديد، فرد مبتلا به هايپرپلازي خوش خيم پروستات ممکن است در دفع ادرار کاملا ناتوان باشد. اين يک وضعيت اورژانسي بوده و نياز به توجه پزشکي فوري دارد.
استفاده از کاتتر
برخي افراد ممکن است به واسطه يک آسيب ديدگي، عمل جراحي يا بيماري در دفع ادرار با دشواري مواجه شوند. يک کاتتر ادراري لوله اي انعطاف پذير است که به تخليه ادرار از مثانه کمک مي کند.
در مردان، کاتتر ادراري مي تواند دروني يا بيروني باشد. يک کاتتر دروني از طريق مجراي پيشاب وارد مثانه مي شود. اين نوع از کاتتر ممکن است براي چندين روز يا هفته باقي بماند.
کاتتر بيروني دستگاهي است که روي آلت تناسلي قرار گرفته و ادرار را در يک کيسه تخليه جمع آوري مي کند.
هر دو نوع کاتتر مي توانند به باکتري ها اجازه ورود و تکثير در مجراي پيشاب بدهند که مي تواند به يک عفونت دستگاه ادراري مرتبط با کاتتر (CAUTI) منجر شود. اين شرايط مي تواند به وجود خون در ادرار منجر شود.
علائم عفونت دستگاه ادراري مرتبط با کاتتر مشابه با ديگر عفونت هاي دستگاه ادراري هستند، اما ممکن است شامل تجربه اسپاسم در کمر يا شکم نيز شوند.
آسيب ديدگي کليه ها
گلومرولي Glomeruli ساختارهاي کوچکي در کليه ها هستند که به تصفيه و پاکسازي خون کمک مي کنند. گلومرولونفريت (GN) اصطلاحي براي گروهي از بيماري هاست که مي توانند موجب آسيب ديدگي اين ساختارها شوند.
در افراد مبتلا به گلومرولونفريت، کليه هاي آسيب ديده در حذف مواد زائد و مايع اضافه از بدن ناتوان هستند. در صورت عدم درمان، گلومرولونفريت مي تواند به نارسايي کليوي منجر شود.
گلومرولونفريت مزمن اغلب در مردان جوان که شنوايي و بينايي خود را نيز از دست داده اند، رخ مي دهد. گلومرولونفريت حاد به طور ناگهاني شکل گرفته و ممکن است با علائم زير همراه باشد:
پف صورت هنگام صبح
خون در ادرار
کاهش ادرار
تنگي نفس
سرفه
فشار خون بالا
گلومرولونفريت مزمن به تدريج شکل مي گيرد. در برخي موارد، افراد ممکن است براي چندين سال هيچ علامتي نداشته باشند. از جمله نشانه ها و علائم اين شرايط مي توان به موارد زير اشاره کرد:
خون در ادرار
پروتئين در ادرار
تورم صورت و قوزک ها
تکرر ادرار شبانه
ادرار حباب‌دار يا فومي
داروها
داروهايي که در ادامه به آنها اشاره شده است ممکن است موجب هماچوري شوند:
رقيق کننده هاي خون: اين داروها به پيشگيري از تشکيل لخته هاي خون کمک مي کنند، اما برخي انواع آنها، از جمله وارفارين و آسپرين، ممکن است موجب مشاهده خون در ادرار شوند.
داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي (NSAIDs): اگر فردي در طولاني مدت از اين داروها استفاده کند، آنها مي توانند به کليه ها آسيب رسانده و موجب جواب مثبت وجود خون در آزمايش هاي ادرار شود. با اين وجود، بعيد است که آنها موجب مشاهده خون در ادرار شوند.
سيکلوفسفاميد و ايفوسفاميد: اين داروهاي شيمي درماني مي توانند موجب سيستيت هموراژيک شوند که به ظهور ناگهاني خون در ادرار و احساس درد و سوزش در مثانه گفته مي شود.
سنا (Senna): استفاده بلند مدت از اين داروي ملين مي تواند به هماچوري منجر شود.
اگر درباره دليل مشاهده خون در ادرار به استفاده از دارو مشکوک هستيد بايد با پزشک خود در اين زمينه صحبت کند.
سرطان پروستات
در صورت تشخيص و درمان زود هنگام، سرطان پروستات اغلب قابل درمان است. با اين وجود، مردان اندکي در مراحل اوليه بيماري علائم را تجربه مي کنند، از اين رو، انجام آزمايش هاي غربالگري منظم اهميت دارد.
زماني که علائم سرطان پروستات رخ مي دهند، ممکن است مشابه با هايپرپلازي خوش خيم پروستات به نظر برسند. از ديگر علائم و نشانه هاي سرطان پروستات مي توان به موارد زير اشاره کرد:
درد مبهم در قسمت پايين لگن
درد در کمر، کفل ها، يا بالاي ران ها
انزال دردناک
وجود خون در مايع مني
بي اشتهايي
کاهش وزن بي دليل
استخوان درد
مرداني که هر يک از اين علائم را تجربه مي کنند بايد در کوتاه‌ترين زمان ممکن به پزشک مراجعه کنند.
بيشتر بدانيد : پيشگيري از سرطان پروستات با روش هاي طبيعي
بيشتر بدانيد : سرطان پروستات بيشتر سراغ چه مرداني مي‌رود؟
سرطان مثانه
در مراحل اوليه سرطان مثانه، افراد ممکن است علائم بسيار کمي را تجربه کنند. وجود خون در ادرار به طور معمول نخستين نشانه است.
برخي افراد ممکن است متوجه تغيير رنگ ادرار خود شوند. براي ديگران، ردپاي خون تنها در يک آزمايش ادرار قابل تشخيص است. از ديگر علائم احتمالي سرطان مثانه در مرحله اوليه مي توان به موارد زير اشاره کرد:
تکرار ادرار يا نياز به دفع ادرار، به ويژه هنگام شب
دشواري در دفع ادرار
جريان ادرار ضعيف
درد يا سوزش هنگام دفع ادرار
از علائم سرطان مثانه در مراحل پيشرفته‌تر مي توان به موارد زير اشاره کرد:
ناتواني در دفع ادرار
کمر درد در يک سمت
تورم پاها
بي اشتهايي
کاهش وزن بي دليل
استخوان درد
بيشتر بدانيد : چه کساني مبتلا به سرطان مثانه مي شوند
انواع هماچوري
دو نوع هماچوري وجود دارند:
هماچوري مشهود
اين نوع از وجود خون در ادرار با چشم غير مسلح قابل مشاهده است. افراد ممکن است لخته خون دفع کرده يا با ادرار قرمز يا قهوه اي رنگ مواجه شوند.
هماچوري ميکروسکوپي
اين نوع از وجود خون در ادرار تنها زير ميکروسکوپ قابل مشاهده است.
مشاهده خون در ادرار و درمان آن
درمان هماچوري به دليل زمينه اي آن بستگي دارد. از روش هاي درمان احتمالي مي توان به موارد زير اشاره کرد:
استفاده از آنتي بيوتيک براي درمان عفونت
عمل جراحي براي خارج کردن سنگ هاي کليه بزرگ
آرام بخش هاي ماهيچه اي، مسدودکننده هاي هورموني و عمل هاي جراحي براي درمان مشکلات پروستات
داروها يا روش هاي تصفيه خون براي گلومرولونفريت
عمل جراحي، شيمي درماني و پرتودرماني براي درمان سرطان يا توده هاي خوش خيم
چه زماني به پزشک مراجعه کنيم؟
در شرايطي که وجود خون در ادرار در مردان به ندرت نشانه اي از يک بيماري جدي است، در صورت مواجهه با اين شرايط براي بررسي دقيق شرايط به پزشک مراجعه کنيد.
يک آزمايش ادرار مي تواند به تاييد وجود خون در ادرار کمک کند. پزشک ممکن است يک معاينه جسماني براي بررسي بزرگ شدن پروستات يا حساسيت به لمس در مثانه يا کليه ها را انجام دهد.
آزمايش هاي تصويربرداري مي توانند به پزشک در تشخيص بزرگ شدن پروستات يا بروز انسداد در دستگاه ادراري کمک کنند.
بيشتر بدانيد : ادرار خوني در مردان مي تواند به علت آسيب جنسي باشد
بيشتر بدانيد : چگونه از روي ادرار متوجه سلامتي خود مي‌شويم؟
بيشتر بدانيد : کريستال در ادرار نشانه چيست؟
منبع : asriran.com