چه خبر - ظاهر و باطن مصوبه جديد دولت درباره وام مسکن
شوراي پول و اعتبار در موافقت با يک پيشنهاد مرتبط با وام مسکن، «سقف انتقال تسهيلات ساخت به خريداران آپارتمان‌هاي دست‌اول» را 1.6 برابر کرد.
در تهران هم‌اکنون سقف انتقال وام ساخت به خريدار، براي تسهيلات بدون سپرده، 60 ميليون تومان است که با مصوبه جديد به 100 ميليون تومان افزايش مي‌يابد. وام ساخت قابل‌انتقال به خريدار، نوع غيرمستقيم وام خريد مسکن است که اگر براي دو طرف جذاب باشد، بازارهاي عرضه و معاملات مصرفي آپارتمان را توامان تحريک مي‌کند.
البته انعکاس اين خبر با يک برداشت اشتباه همراه بود. بسياري از رسانه‌ها تصميم اخير را به منزله افزايش وام ساخت عنوان کردند؛ درحالي‌که خبر درست افزايش سقف انتقال تسهيلات ساخت به خريداران است.
در وضعيت فعلي «انتقال تسهيلات بدون سپرده ساخت به خريدار واحد مسکوني احداث شده با اين تسهيلات» - فرآيند انتقال وام ساخت به خريدار در بانک‌ها تحت عنوان عمليات فروش اقساطي انجام مي‌شود- در شهر تهران 60 ميليون تومان از اين تسهيلات، به خريدار منتقل مي‌شود؛ اما با مصوبه جديد شوراي پول و اعتبار، سقف انتقال وام ساخت مسکن به خريداران در تهران، به 100 ميليون تومان افزايش پيدا مي‌کند.
همچنين چنانچه سازنده‌ها در تهران از وام 160 ميليون توماني صندوق يکم براي احداث آپارتمان استفاده کرده باشند، کل اين تسهيلات که مختص زوجين است، در مرحله فروش اقساطي، به زوجين خريدار واحد تازه ساز منتقل مي‌شود. هر چند اين مصوبه، براي حالتي که از وام يکم براي ساخت مسکن استفاده شود نيز قابليت دارد؛ اما از آنجا که سهم استفاده از وام يکم توسط سازنده‌ها در مقايسه با خانه اولي‌هايي که از اين تسهيلات، مستقيم براي خريد مسکن استفاده مي‌کنند، تقريبا نزديک به صفر است، در نتيجه، عمده کاربرد مصوبه جديد شوراي پول و اعتبار، به تسهيلات بدون سپرده ساخت مسکن مربوط مي‌شود.
مصوبه شوراي پول و اعتبار براي انتقال وام ساخت مسکن به خريداران در شهرهاي بزرگ و ساير مناطق شهري نيز متناسب با سقف اين تسهيلات، ميزان انتقال را نيز افزايش داده است. در شهرهاي بزرگ همچون شهر تهران، تسهيلات بدون سپرده ساخت مسکن در سه سطح پرداخت مي‌شود که حداکثر ميزان آن 100 ميليون تومان است. اين تسهيلات تا کنون حداکثر تا سقف 50 ميليون تومان به خريداران واحدهايي که با همين تسهيلات ساخته شده بودند، تعلق مي‌گرفت؛ اما بر اساس مصوبه جديد شوراي پول و اعتبار، حداکثر 80 ميليون تومان از اين تسهيلات مي‌تواند به خريدار در قالب فروش اقساطي، منتقل شود.
در ساير مناطق شهري نيز بر اساس اين مصوبه، 60 ميليون تومان از تسهيلات حداکثر 90 ميليون توماني بدون سپرده ساخت مسکن، قابليت انتقال به خريداران اين واحدها را پيدا مي‌کند. در حال حاضر سقف انتقال تسهيلات ساخت مسکن به خريداران در گروه «ساير مناطق شهري»، 40 ميليون تومان است.
مصوبه جديد شوراي پول و اعتبار، تسهيلات جديدي در حوزه ساخت مسکن روانه بازار نکرده است اما امتيازي در تسهيلات فعلي ساخت، به نفع خريداران واحدهاي تازه‌ساز به‌وجود آورده که منافع آن، در ابتدا نصيب متقاضيان خريد مي‌شود و در عين حال، سازنده‌ها نيز در مرحله بعد از آن منتفع خواهند شد.
از آنجا که سقف تسهيلات غيرمستقيم خريد مسکن –تسهيلاتي که از محل فروش اقساطي واحدهاي تازه ساز تعلق مي‌گيرد- با مصوبه جديد شوراي پول و اعتبار به 100 ميليون تومان در تهران افزايش پيدا کرده است، به نظر مي‌رسد متقاضيان خريد مسکن اين تسهيلات از جذابيت نسبي بالاتري نسبت به تسهيلات اوراق برخوردار شده باشد. همين موضوع، بازار واحدهاي تازه ساز را مي‌تواند مشروط به قيمت‌گذاري مناسب سازنده ها، بار ديگر در اولويت انتخاب خريداران قرار دهد.
طول دوره بازپرداخت تسهيلات ساخت مسکن در مرحله فروش اقساطي را 15 ساله تعيين کرده است به اين معنا که خريداران واحدهايي که با استفاده از اين تسهيلات ساخته شده است، بعد از آنکه وام به آنها منتقل شد، اقساط ماهانه را بايد حداکثر در طول 15 سال به بانک پرداخت کنند. تا پيش از اين مصوبه و در وضعيت فعلي که هنوز مصوبه به اجرا درنيامده، حداکثر طول بازپرداخت تسهيلات ساخت مسکن، 8 ساله بوده است.
با مصوبه جديد شوراي پول و اعتبار پيش بيني مي شود روند عرضه ضعيف واحدهاي مسکوني با مساحت دو رقمي در سال آينده هر چند به‌صورت خفيف، بهبود نسبي پيدا کند. در تهران بيش از 50درصد خريداران مسکن، به دنبال آپارتمان‌هاي با مساحت کمتر از 90 مترمربع هستند در حالي که سهم اين واحدها در ساخت و ساز، کمتر از نصف کل عرضه‌هاي سالانه است.
منبع: donya-e-eqtesad.com