چه خبر - علايم پير شدن مغز
وقتي حرف از مغز به ميان مي‌آيد، بايد اين نکته در نظر گرفته شود که با افزايش سن، اين عضو بدن نيز رو به پيري مي‌رود و اين، فرايندي بسيار طبيعي است. اما گاهي علائمي وجود دارند که نشان‌دهنده بيمار شدن مغز بوده و بايد در اسرع وقت به پزشک گزارش داده شوند. در اين مطلب به اين موارد اشاره‌اي خواهيم کرد، با ما همراه باشيد...
موضوع مهم اين است که، تفاوت‌هاي زيادي بين تغييرات مغزي ناشي از فرايند پيري طبيعي و اختلالات شناختي يا بيماري‌هايي مانند آلزايمر و ساير انواع زوال عقل وجود دارد.
در يک مغز طبيعي و سالم، مهم‌ترين چيزي که با افزايش سن ما اتفاق مي‌افتد اين است که نورون‌ها يا همان سلول‌هاي عصبي کمي کند مي‌شوند، اين کند شدن بدين معناست که ممکن است پردازش يا واکنش نسبت به اطلاعات جديد نسبت به زمان جواني کمي به طول بيانجامد.
اما در اينجا دو نکته مهم وجود دارد: يکي اينکه اين حالت براي هر فردي متفاوت است، براي مثال افراد 100 ساله‌اي ديده شده‌اند که مغزشان خيلي خوب و سريع عمل مي‌کند. دوم اينکه مشکلات شناختي باعث مي‌شوند روزتان را سخت‌تر پشت سر بگذاريد و بدن علائم دروني و ظاهري را نشان مي‌دهد که عادي نيستند و بخشي از فرايند عادي پيري مغز به حساب نمي‌آيند. اين‌ها سيگنال‌هايي مهمي هستند که بايد مراقب آن‌ها باشيد و هرچه سريع‌تر مسئله را با يک پزشک در ميان بگذاريد.
در اينجا علائمي را نشان خواهيم داد که مي‌توانند سرنخ‌هاي مهمي از بروز مشکلات مغزي باشند:
از دست دادن حافظه کوتاه مدت
در ميان اختلالات مغزي که در پيري به سراغ افراد مي‌آيد، آلزايمر از همه مهم‌تر است و نشانه‌هاي هشداردهنده اوليه واضح‌تري دارد. آن بخش از مغز که آلزايمر بيشتر بر روي آن اثر مي‌گذارد حافظه کوتاه مدت مي‌باشد. بنابراين اصلي‌ترين علامت اوليه اين بيماري از دست دادن حافظه کوتاه مدت است، چيزي که همه متوجه آن خواهند شد. اين حالت مي‌تواند شامل هر چيزي از فراموش کردن اتفاق مهم روز تا ناتواني در يادآوري دستورالعمل‌ها باشد. تکرار سؤالات و فراموش کردن مکالمات اخير نيز از شاخصه‌هاي مهم آلزايمر است. اين مشکل مي‌تواند ناشي از اختلال در لوب مياني باشد، که به‌کرات در ميان علائم اوليه بيماري آلزايمر و همچنين برخي اختلالات ديگر مغزي ديده مي‌شود.
از دست دادن حافظه بلندمدت
اگر مشکلات حافظه، به عدم توانايي يادآوري درست وقايع سال‌ها و يا دهه‌هاي قبل زندگي مربوط باشد، احتمالاً فرد به نوع ديگري از زوال عقلي دچار شده است. در افراد دچار آلزايمر معمولاً حافظه بلندمدت، باقي مي‌ماند؛ اما در ساير بيماري‌هاي مربوط به زوال عقلي مشکلات بيشتر در رابطه با حافظه بلندمدت هستند.
زوال عقل چندگانه عروقي ناشي از سکته مغزي است که باعث قطع جريان خون در بافت آسيب ديده مغز مي‌شود. سکته مغزي ممکن است بخشي از مغز، که مسئول حافظه بلندمدت است را دچار آسيب کند.
اشکال در پيدا کردن کلمات
حتي يک فرد سالم 40 ساله نيز ممکن است نتواند نام کسي را به ياد بياورد؛ اما در مراحل بعدي زندگي، دشوار بودن يادآوري کلمات و اصطلاحاتي که اغلب مورد استفاده قرار مي‌گيرند، مي‌تواند نشانه‌اي از مشکلات شناختي باشد. اين مي‌تواند به علت بروز اشکال در قسمتي از مغز باشد که مسئول کنترل زبان (واژه‌ها) است، معمولاً در لوب گيجگاهي و يا آهيانه. اين حالت همچنين مي‌تواند از نشانه‌هاي اوليه آلزايمر، ساير اختلالات تخريب نوروني، ضايعه مغزي ساختاري يا آسيب‌هاي ناشي از سکته باشد.
عدم توانايي مديريت کارها
يکي ديگر از نشانه‌هاي زودرس آلزايمر، مي‌تواند بروز مشکلاتي در عملکرد اجرايي باشد که در ناحيه‌اي از مغز به نام قشر پيشاني ديده مي‌شود. عملکرد اجرايي، سطح بالاتر تفکر است. بنابراين اگر کسي در مديريت کارها و تحليل تصميمات دچار اشکال شود بايد در نظر داشت که اين‌ها مواردي هستند که در مراحل اوليه آلزايمر مشاهده خواهند شد.
مشکلات رانندگي
افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است متوجه نباشند که در پشت فرمان نشسته‌اند، اما خانواده و دوستان مي‌توانند مشکلات بالقوه را مشاهده کنند. شايد برخي عوامل فيزيکي به کاهش توانايي رانندگي فرد در پيري منجر شود مانند، سفتي مفاصل و کاهش قدرت بينايي. اما آلزايمر و ساير انواع زوال عقل، همچنين مي‌تواند باعث بروز مشکل در حافظه و تصميم‌گيري شود. اگر يک فرد بزرگسال و مسن نشانه‌هايي از مشکلات رانندگي را نشان مي‌دهد، مانند فراموش کردن نحوه پيدا کردن مکان‌هاي آشنا، اطرافيانش بايد با پزشک تماس بگيرند تا تعيين کنند که آيا او ديگر قادر به ادامه رانندگي هست يا خير.
تغيير حالت و شخصيت
احساس غمگيني يا حتي بي‌تفاوتي نيز ممکن است باعث نگراني شود. تبديل شدن به يک فرد افسرده در افراد سالخورده مي‌تواند از علائم ديگر اختلالات شناختي باشد. اين امر مي‌تواند به علت تغييرات در بخش لوب پيشاني، آميگدال و ديگر ساختارهاي مغز به علت بيماري آلزايمر يا ساير مشکلات مغز رخ دهد.
مشکلات تعادل
در مورد انواع ديگر زوال عقل، ممکن است مشکلات فيزيکي نيز جزئي از علائم باشند. براي مثال در زوال عقلي چندگانه عروقي، اختلال در عملکرد ذهني ممکن است با سرنخ‌هاي فيزيکي مانند از دست دادن تعادل همراه باشد. زوال عقلي لويي‌بادي، وضعيت پيشرفته‌ايست که در آن پروتئين غيرطبيعي در مغز ته‌نشين مي‌شود و اغلب همراه با برخي از ويژگي‌هاي بيماري‌هاي شبيه پارکينسون است. بنابراين فرد ممکن است دچار سفتي و لرزش در اندام و يا برخي از توهمات، به ويژه توهمات شنيداري شود.
از دست دادن حس بويايي
کاهش قدرت بويايي از نشانه‌هاي اوليه اختلال تخريب‌کننده‌اي به نام بيماري پارکينسون است. همچنين ناحيه‌اي از مغز که مسئول بويايي است مي‌تواند تحت تأثير آلزايمر قرار بگيرد. در واقع دو مطالعه در سال 2016 ميلادي نشان داد که پزشکان مي‌توانند با تست قدرت بويايي افراد با انواع عطرها، قهوه، دود و تمشک افراد را از نظر آلزايمر غربالگري کنند.
اشکال در قدرت شنوايي
درحالي‌که ممکن است دلايل متعددي براي کاهش شنوايي وجود داشته باشد، مانند عفونت يا سوراخ شدن پرده صماخ، آلزايمر نيز مي‌تواند از ديگر دلايل بروز اين مسئله باشد. پلاک‌هايي در مغز با اين شرايط در ارتباط‌اند و مي‌توانند در توانايي عملکردي مرکز شنوايي اختلال ايجاد کنند.
چه زماني وقت آن است که با پزشک تماس بگيريم؟
تغييرات شناختي مانند از دست رفتن حافظه يا سردرگمي که در روال عادي زندگي‌تان اختلال ايجاد مي‌کنند نبايد به عنوان بخشي از فرآيند مسن‌تر شدن پذيرفته شوند. هيچ‌کس نبايد اين حس را داشته باشد که پيري طبيعي با از دست دادن عملکردهاي مهم مغز همراه است. اين فقط يک بي‌اعتنايي مطلق است.
تغييرات شناختي که بر زندگي روزمره تأثير مي‌گذارد، دليل محکمي براي تماس با پزشک و در جريان قرار دادن او است. کاهش حافظه و قدرت تفکر که توسط ديگران قابل مشاهده و درک است و تغييرات مهم در عملکرد بايد جدي گرفته ش
بيشتر بدانيد : براي جلوگيري از کوچک شدن مغز اين خوراکي ها را هر روز بخوريد!
بيشتر بدانيد : چگونه از فرآيند پيري مغز پيشگيري کنيم؟
بيشتر بدانيد : پيش بيني زمان مرگ با برآورد سن مغز!
منبع : tebyan.net