چه خبر - علايم هشدار دهنده خونريزي داخلي
خون جاري در رگ‌ها اين قابليت را دارد که هنگام آسيب ديدن عروق، بيش از حد از رگ خارج نشود، در غير اين صورت با اولين آسيبي که به جدار رگ وارد مي‌آمد، آن قدر خون از بدن خارج مي‌شد تا فرد به علت اختلال در تامين انرژي بافتي يا شوک، جان خود را از دست مي داد.
عوامل موثر در اين روند دفاعي بدن (يعني خارج نشدن زياد خون از رگ ها) شامل پلاکت‌ها، فاکتورهاي انعقادي موجود در پلاسما و سلول‌هاي فرش‌کننده جدار رگ است که هر گونه اختلال در هماهنگي اين سه عامل، باعث خونريزي غير طبيعي و پيامدهاي ناگوار ناشي از آن مي‌شود.
بيشتر بدانيد : نشانه‌هاي خونريزي داخلي بدن
بيماري‌هاي انعقادي خون به دو دسته ارثي و اکتسابي تقسيم مي‌شوند :
بيماري‌هاي ارثي ممکن است به صورت کمي يا کيفي شامل پلاکت‌ها يا فاکتورهاي 12گانه ي دخيل در تشکيل لخته خون باشند، مثلا فرد مبتلا به هموفيلي A به علت کمبود مادرزادي فاکتور 8 انعقادي، قادر نيست که در لحظه آسيب بافتي و هنگام خروج خون از رگ، جلوي خونريزي را بگيرد.
نوع اکتسابي ، ممکن است ناشي از داروها باشد که خود به دو دسته تقسيم مي‌شود:
دسته اول داروهايي که به منظور کاهش توانايي انعقاد خون به کار مي‌روند (مثل وارفارين، آسپيرين و....) و دسته دوم، عارضه مصرف يک دارو سبب ايجاد بيماري انعقادي خون مي شود، مثلا وقتي داروي ايبوپروفن به عنوان مسکن يا ضدالتهاب مصرف مي‌شود، مي‌تواند باعث اختلال عملکرد پلاکتي شود. ضمن اين که همين دارو مي‌تواند به مخاط معده هم آسيب برساند و شرايط خونريزي گوارشي را فراهم کند.
بيماري‌هايي مثل عفونت پيشرفته، اختلالات متابوليک، اختلال سيستم ايمني بدن و سرطان‌ها، با تغيير وضعيت طبيعي پلاکت‌ها و فاکتورهاي انعقادي خون و سلول‌هاي مخاط عروقي مي‌توانند باعث اختلال عملکرد سيستم انعقاد خون شوند.
تقريبا همه اعضاي بدن داراي رگ هاي خوني هستند، بنابراين آسيب‌هاي جسمي يا هر پديده التهابي عفوني و سرطاني مي‌تواند باعث افزايش استعداد خونريزي در بافت‌ها شود.
بافت هاي بدن ممکن است از طريق لوله‌هايي به خارج راه داشته باشند، همانند دستگاه گوارشي، تنفسي، ادراري، تناسلي، بينايي و شنوايي، يا اين که ارتباط آن ها از طريق عروق، اعصاب، عضلات و استخوان‌ها با ديگر اعضاي بدن برقرار شود و رابطه مستقيمي با خارج از بدن نداشته باشند، مثل جمجمه و محتويات آن، گردن، قفسه سينه، شکم، لگن، ران‌ها، شانه، بازو و ... .
به همين دليل وقتي خونريزي در بافت‌هاي مرتبط با خارج بدن رخ مي‌دهد، بعد از خروج خون به بيرون بدن، بسته به شدت آن، اطرافيان و پزشک متوجه اين اتفاق شده و درصدد کنترل علت و علائم آن برمي‌آيند، ولي اگر خونريزي در اعضاي بسته ي بدن باشد، تشخيص سخت‌تر خواهد بود و با انجام آزمايشات، تصويربرداري در فضاي لگني و شکم مي‌توان به علت خونريزي داخلي رسيد.
خونريزي داخلي بدن مي‌تواند به دنبال يک آسيب (مثل شکستگي يا جراحت نافذ) رخ دهد، ولي ممکن است به صورت خودبه‌خودي هم اتفاق بيفتد (مثلا خونريزي زخم معده). مهم‌ترين خطر خونريزي داخلي، شوک است. به علاوه، خون مي‌تواند در اطراف اعضايي مثل ريه‌ها يا مغز تجمع کند و فشار تخريب‌کننده‌اي بر آن ها اعمال کند.
علل خونريزي هر چه که باشد، از نظر شدت در محدوده ي از «بسيار اندک» تا «بسيار شديد» قرار مي گيرد که يک سوي آن خونريزي‌هاي خفيف و چند قطره در شبانه‌روز است؛ مثل زخم ساده در معده که از طريق روده و به همراه مدفوع دفع مي‌شود و بيمار خود از آن مطلع نيست تا اين که مدت‌ها بعد به علت کم‌خوني فقر آهن در آزمايشگاه مشخص مي‌شود، اما ممکن است همين زخم به علت خونريزي شديد در عرض چند دقيقه جان بيمار را بگيرد.
گاهي به علت سوانح رانندگي، سقوط از بلندي، اصابت يک جسم سخت به ناحيه سر و ... ، خونريزي خفيفي در فضاي داخلي جمجمه (بين استخوان و مغز) رخ مي دهد که با کمي گيجي و عدم تعادل طي چند هفته خوب خواهد شد، ولي گاهي هم همين آسيب ممکن است سبب خونريزي وسيعي در نسج مغز شود و بلافاصله ارتباط سيستم عصبي مرکزي با بافت‌هاي حياتي ديگر بدن را قطع کند و طي چند دقيقه موجب مرگ بيمار شود.
گاهي در پي آسيب وارده به استخوان لگن يک فرد، احتمال مي‌رود حدود يک ليتر از خون فرد يا حتي بيشتر از اين ميزان، در لگن و ران او محبوس شود که علاوه بر علائم موضعي، به شوک و اتفاقات جدي بعدي منجر مي گردد، در حالي که خوني از بدن خارج نشده است.
ممکن است فردي که دچار نقص سيستم انعقادي خون است، به علت سرفه شديد دچار پارگي رگ هاي مخاط دستگاه تنفسي شده و به دليل شدت خونريزي در مجاري تنفسي يا بافت ريه، تلف شود، بنابراين بهتر است افراد با جدي گرفتن آن، هنگام داشتن ضعف و خستگي، افزايش تنفس و ضربان قلب، حتما فورا با پزشک مشورت کنند و اجازه دهند تا پزشک با انجام معاينات و آزمايشات، بيماري و خونريزي داخلي آن ها را تشخيص دهد.
نشانه هاي خونريزي داخلي
در ابتدا، پوست رنگ پريده، سرد و مرطوب است. با ادامه خونريزي، رنگ پوست ممکن است به آبي - خاکستري (سيانوز) تغيير رنگ پيدا کند.
نبض سريع و ضعيف
تشنگي
تنفس سريع و کم‌عمق
منگي، بي‌قراري و تحريک‌پذيري
بي خالي يا بيهوشي
خونريزي از سوراخ‌هاي بدن
در موارد آسيب‌هاي شديد و خشونت‌بار "کبودشدگي" قابل مشاهده است.
بيشتر بدانيد : اين خونريزي را جدي بگيريد!
منبع : irna.ir