چه خبر - استرس چيست؟
استرس تحميل شده، انرژي بدني و ذهني را تحت تأثير قرار مي دهد. به دنبال استرس، كاهش انرژي ذهني و بدني، خستگي، بي خوابي، تحريك پذيري و احساس افسردگي، افزايش ضربان قلب، بالارفتن فشار خون، افت قندخون، آسيب پذيري سيستم ايمني و تغيير در وضعيت اشتها ايجاد مي شود. مجموع موارد ذكر شده تأثيرات نامطلوبي بر فعاليت فرد سالم گذاشته و باعث تضعيف بدن مي شوند.
بيشتر بدانيد : چه غذاهايي براي استرس خوب است و چه غذاهايي بد؟
در شرايط استرس، توليد سلول هاي ايمني نوع لنفوسيت T افزايش مي يابد ومقدار زيادي سم در بدن انسان جمع مي شود. توليد هورمون آدرنالين به دنبال استرس و شرايط ناموزون با بدن، افزايش مي يابد. توليد بيشتر آدرنالين به بدن كمك مي كند تا انرژي بيشتري براي مقابله با شرايط جديد داشته باشد. از طرفي توليد آدرنالين، ذخاير موادقندي را تخليه مي كند. افزايش ترشح هورن هاي بدن، پاسخ طبيعي بدن ما به استرس است. غذا بر روي فعاليت مغزي تأثير مي گذارد. به عبارتي موادغذايي بر روي فعاليت تركيبات شيميايي به نام نوروترانسميتر( انتقال دهنده هاي عصبي ) اثر مي گذارند. اين تركيبات براي هوشياري بدني لازم هستند.
شايد اين سؤال براي شما هم پيش آمده باشد كه آيا غذا در كنترل استرس مؤثر است يا نه؟
مصرف موادغذايي در زمان استرس بر پايه شواهد علمي است. اكثر مردم به اين موضوع واقف هستند كه در زمان استرس بيشتر غذا مي خورند و انتخاب آنها بيشتر از گروه مواد قندي و نشاسته اي است.
اسيدهاي آمينه براي ورود به مغز از طريق جريان خون مغزي، با اسيدآمينه تريپتوفان رقابت مي كنند و اجازه ورود به تريپتوفان را نمي دهند. مصرف مواد حاوي كربوهيدرات توليد هورمون انسولين را تحريك مي كنند. ترشح هورمون انسولين از ورود اسيدهاي آمينه به مغز جلوگيري كرده و فقط به اسيدآمينه تريپتوفان اجازه مي دهد تا وارد سلول مغزي شود. تريپتوفان باعث ترشح هورمون سروتونين مي شود و سروتونين از مهمترين ناقلين مغزي است و كاهش آن سبب بي خوابي، بي علاقگي، فقدان انرژي، عدم تمركز حواس و افسردگي مي شود.
توجه به اين موضوع مهم است كه غذاهايي كه ترشح سروتونين را افزايش مي دهند، داراي چربي هاي پنهان هستند، بنابراين همانطور كه سطح سروتونين( هورمون آرام بخش ) افزايش مي يابد، چربي هم وارد گردش خون مي شود. علاوه بر اين بدن در پاسخ به استرس، هورمون كورتيزول بيشتري ترشح مي كند. افزايش ترشح هورمون كورتيزول، ترشح اسيد معده را زياد كرده و به مخاط معده آسيب مي رساند.هورمون كورتيزول فعاليت هورمون انسولين را مختل مي كند، و چربي ها را كه به طور ناآگاهانه در زمان استرس وارد بدن مي شوند، به راحتي ذخيره مي كند.
در سنين بالاي 40 سال كاهش متابوليسم( سوخت و ساز) بدن، فرد را براي استرس آماده تر مي كند. در اين شرايط هورمون هايي ترشح مي شوند كه اشتها را زياد كرده و چربي را ذخيره lميکند.
چه موادغذايي باعث ايجاد استرس مي شوند؟
كافئين ماده اي محرك است كه در قهوه، چاي، كولاها، شكلات و تعدادي از داروها وجود دارد. مصرف زياد موادغذايي حاوي كافئين همانند استرس عمل مي كند و گاهي اوقات علائم آن را بدتر مي كند.
يك ماده محرك، ترشح اسيد معده و هورمون هاي تيروئيدي را بيشتر مي كند. اين مسئله ضمن ايجاد اضطراب، فعاليت كليه ها را بيشتر مي كند. با افزايش فعاليت كليه ها، دفع ادراري افزايش مي يابد.
كافئين، همچنين جذب آهن دريافتي از طريق مواد گوشتي مانند( گوشت مرغ و قرمز) را مهار مي كند و سبب ايجاد كم خوني ناشي از فقر آهن مي شود.
اغلب مردم كافئين را به عنوان عاملي محرك براي افزايش انرژي مصرف مي كنند. اين يك احساس كاذب از انرژي است و در واقع غدد فوق كليوي را خسته مي كند؛ چون هورمون هاي آدرنالين كه هورمون هاي استرس ناميده مي شوند، از غدد فوق كليوي ترشح مي شوند.
كافئين مي تواند سردرد ايجاد كند، بنابراين مصرف آن را كاهش دهيد و در صورت تمايل به مصرف قهوه، قهوه بدون كافئين را مصرف كنيد.
از عوامل محرك ديگر فسفر است كه به نوشيدني هاي گازدار اضافه مي كنند. مصرف نوشابه هاي گازدار، تعادل كلسيم و فسفر بدن را به هم مي زند. عدم تعادل بين كلسيم و فسفر، باعث كاهش كلسيم خون و افزايش برداشت كلسيم از استخوان ها و افزايش خطر پوكي استخوان به خصوص در خانم ها مي شود. فسفر همچنين بر روي اسيد كلريدريك معده كه براي هضم غذا لازم است، تأثير منفي مي گذارد و علاوه بر آن براي افرادي كه مشكل دفع دارند، مضر است. آب هاي معدني و آب چشمه فسفر ندارند.
افزودني ها و نگه دارنده هايي مانند نيتريت و نيترات كه به موادغذايي مانند سوسيس، كالباس و ماهي دودي براي محافظت از تخريب اضافه مي كنند، با مواد شيميايي، تركيب شده و موادي به نام نيتروزامين ها را توليد مي كنند.
مونوسديم گلوتامات از افزودني هايي است كه مردم خاور دور براي حفظ رنگ سبزي هاي كنسروي و گوشت هاي پخته اضافه مي كنند. اين تركيب شيميايي باعث سردرد، واكنش هاي پوستي و سوزش در ناحيه پشت گردن مي شود.
بهترين راه حل براي كاهش اثرات مواد افزودني، كاهش مصرف غذاهاي حاوي مواد افزودني است.
مصرف بيش از حد موادقندي ساده مانند شكر نيز به عنوان عاملي براي ايجاد استرس و تحريك پذيري شناخته شده اند. مصرف بيش از حد موادغذايي حاوي قندهاي ساده مانند دونات، كيك وشكلات در طول روز باعث خستگي و تحريك پذيري فرد مي شوند كه با افزودن مقداري مواد حاوي پروتئين، اثر اين مواد را مي توانيد مهار كنيد.
بيشتر بدانيد : تغذيه واقعا مي تواند استرس را کاهش دهد؟
بيشتر بدانيد : 9 نشانه عجيب استرس را به خاطر بسپاريد
بيشتر بدانيد : 10 تکنيک آرامش بخش براي از بين بردن استرس
بيشتر بدانيد : تاثير استرس بر کدام قسمت هاي بدن است؟
منبع:iranhealers.com