چه خبر - سينوزيت و هر آنچه لازم است در مورد آن بدانيد
سينوزيت به التهاب سينوس ها گفته مي شود. اين شرايط ممکن است با عفونت هاي ويروسي يا باکتريايي مرتبط باشد، اما بروز آن به واسطه التهاب غيرعفوني (به عنوان مثال، آلرژي ها) نيز امکانپذير است. سينوزيت مي تواند حاد، کمتر از چهار هفته ادامه دارد، يا مزمن، 8 تا 12 هفته يا بيشتر ادامه دارد، باشد. سينوزيت حاد بسيار شايع است و هر ساله از هر 10 نفر، 1 نفر را تحت تاثير قرار مي دهد.
افراد مبتلا به آسم، فيبروز سيستيک و آلرژي ها، آنهايي که در گذشته شکستگي بيني را تجربه کرده اند و افرادي که با يک پره بيني(ديواره جداکننده بين سوراخ بيني) بدشکل به دنيا آمده اند، احتمال بيشتري دارد به سينوزيت مبتلا شوند. افراد مبتلا به ديابت يا آنهايي که از سيستم ايمني ضعيف برخوردار هستند نيز در معرض خطر بيشتري براي عوارض سينوزيت قرار دارند.
علت سينوزيت چيست؟
سينوس ها مخاط توليد مي کنند که به پاکسازي بيني و حس بويايي کمک مي کند. مخاط با کمک هزاران موي ريز به نام مژک (Cilium) که همانند يک تسمه نقاله عمل مي کنند، از سينوس ها خارج شده و وارد حفره بيني مي شود. ذرات خارجي و ارگانيزم هاي وارد شده به سينوس ها در مخاط گرفتار شده و به بيني باز مي گردند. براي رسيدن به بيني، مخاط بايد از حفره هاي کوچکي در استخوان هاي اطراف سينوس ها عبور کند.
سينوزيت به طور معمول طي سرماخوردگي، آنفلوآنزا، يا برخي عفونت هاي ويروسي ديگر آغاز مي شود. اين شرايط موجب تورم غشا مخاطي بيني مي شود. اين مي تواند به حفره اي که مخاط از طريق آن سينوس را ترک مي کند، فشار آورد.
بيشتر موارد سينوزيت به واسطه عفونت هاي ويروسي شکل مي گيرند. با اين وجود، در موارد کمي، يک عفونت باکتريايي مي تواند زمينه ساز سينوزيت باشد. زماني که سينوس با مخاط پر و از اکسيژن تهي مي شود، مکاني ايده آل براي رشد باکتري ها شکل مي گيرد. باکتري ها اغلب پيش‌تر در بيني حضور داشته، اما به دليل کنترل ساختارهاي دفاعي طبيعي بدن موجب عفونت نشده اند.
اگر ساختارهاي دفاعي بدن (به عنوان مثال، مژک ها، تخليه سينوس يا سيستم ايمني) به درستي کار نکنند، باکتري ها مي توانند موجب عفونت شوند. در موارد نادر، سينوزيت مي تواند به واسطه يک عفونت قارچي شکل بگيرد. افرادي که به عفونت هاي سينوس قارچي مبتلا مي شوند به طور معمول با مشکلات پزشکي ديگر که بر توانايي مبارزه با عفونت اثر مي گذارند (به عنوان مثال، اچ‌آي‌وي، فيبروز سيستيک) مبتلا هستند.
ساير چيزهايي که بيني را ملتهب مي کنند نيز مي توانند موجب سينوزيت شوند. به عنوان مثال، تب يونجه، و آلرژي هاي ديگر احتمال ابتلا به سينوزيت را افزايش مي دهند.
علائم سينوزيت و عوارض آن
علائم اصلي سينوزيت شامل صورت درد يا احساس فشار در اين قسمت، احتقان، ترشح از بيني يا ترشح پشت بيني و کاهش توانايي بوياي مي شوند. محل درد به اين که کدام سينوس يا سينوس ها تحت تاثير قرار گرفته اند، بستگي دارد. از علائم ديگر مي توان به سردرد، بوي بد دهان، خستگي، و سرفه اشاره کرد.
عفونت سينوس هاي پاييني موجب دندان درد در آرواره بالايي و درد در ناحيه زير چشم ها مي شود، در شرايطي که عفونت در سينوس هاي بالايي موجب درد در ناحيه گيجگاه مي شود. عفونت سينوس هاي کوچک بين چشم ها موجب احساس درد بين و پشت چشم ها مي شود.
چرک زرد يا سبز رنگ ممکن است از بيني خارج شود، و امکان احساس بويي ناخوشايند وجود دارد. فرد مبتلا به سينوزيت به طور کلي احساس ناخوشي دارد و مي تواند با تب خفيف مواجه باشد.
يک عفونت ويروسي با سينوزيت باکتريايي متفاوت است و به طور کلي در کمتر از 7 روز بهبود مي يابد. اگر علائم براي بيش از 7 روز ادامه يابند، عفونت احتمالا ماهيت باکتريايي دارد.
سينوزيت حاد به طور معمول دو هفته ادامه دارد. در افراد کمي، عفونت مي تواند براي مدت زمان طولاني‌تر ادامه يابد. افرادي که بيش از 4 بار در سال به سينوزيت مبتلا مي شوند، به عنوان افرادي که داراي سينوزيت حاد عودکننده هستند در نظر گرفته مي شوند و بايد به يک متخصص مراجعه کنند. زماني که علائم بيش از 12 هفته ادامه مي يابند، اين شرايط سينوزيت مزمن ناميده مي شود.
از جمله عوارض جدي سينوزيت مي توان به آبسه ها و مننژيت (عفونت غشاهاي اطراف سيستم عصبي مرکزي) اشاره کرد.
در صورت مواجهه با علائم زير در کوتاه‌ترين زمان ممکن به پزشک مراجعه کنيد:
سردرد شديد
تغيير در وضعيت رواني
تغيير در بينايي
نشانه هاي عفونت شديدتر (به عنوان مثال، تب بيش از 39 درجه سلسيوس)
درمان سينوزيت
از آنجايي که بيشتر موارد سينوزيت به واسطه يک ويروس شکل مي گيرند، پزشک ممکن است تنها ضد احتقان هاي خوراکي (به عنوان مثال، فنيل افرين، سودوافدرين) يا موضعي (به عنوان مثال، اکسي‌متازولين، زايلومتازولين)، اسپري ها و شستشودهنده هاي بيني و داروهاي ضد درد مانند استامينوفن يا ايبوپروفن را براي کمک به تسکين علائم تجويز کند. اگر به بيماري قلبي، فشار خون بالا، بيماري تيروئيد، ديابت، آب سياه، يا مشکلات پروستات مبتلا هستيد، يا اگر باردار هستيد يا به نوزاد خود شير مي دهيد، پيش از دريافت دارو با پزشک خود صحبت کنيد.
اسپري هاي بيني نبايد بيش از 3 تا 5 روز پشت سر هم استفاده شوند زيرا مي توانند موجب احتقان دوباره شوند. تنفس بخار و استفاده از رطوبت سازهاي سرد نيز ممکن است کمک کنند. افزودن اکاليپتوس و ضد احتقان هاي مبتني بر منتول به آب گرم نيز ممکن است به بهبود شرايط کمک کند. اگرچه ضد احتقان ها براي بزرگسالان بي خطر هستند، اما براي کودکان توصيه نمي شوند.
اگر اين اقدامات موجب بهبود علائم طي يک هفته (براي بزرگسالان) يا 10 تا 14 روز (براي کودکان) نشدند، يا در صورت تشديد علائم، پزشک ممکن است آنتي بيوتيک تجويز کند. آنتي بيوتيک ها به طور معمول تجويز نمي شوند، زيرا سينوزيت حاد معمولا ماهيت ويروسي دارد. در صورت نياز به آنتي بيوتيک، دارو به طور معمول براي 10 تا 14 روز تجويز مي شود. اگر عفونت حالت مزمن پيدا کند (بيش از سه ماه ادامه يابد) درمان با آنتي بيوتيک ممکن است براي مدت زمان طولاني‌تر، به طور معمول تا سه هفته، ادامه يابد. مصرف آنتي بيوتيک بر اساس تجويز پزشک حتي پس از از بين رفتن علائم اهميت دارد. در غير اين صورت، باکتري مي تواند به شکلي مقاوم‌تر نسبت به آنتي بيوتيک باز گردد.
براي سينوزيت مزمن، پزشک ممکن است يک کورتيکواستروئيد را با يا بدون آنتي بيوتيک تجويز کند. پزشک ممکن است شستشو دهنده سالين و ضد احتقان ها را براي تسکين علائم تجويز کند. اگر آلرژي ها دليل سينوزيت مزمن باشند، آنتي هيستامين ها ممکن است تجويز شوند. براي افراد مبتلا به سينوزيت مزمن که به درمان واکنشي نشان نمي دهند، ممکن است عمل جراحي پيشنهاد شود.
روشي تضميني براي پيشگيري از تمام دلايل سينوزيت وجود ندارد، اما شما مي توانيد ميزان خطر عفونت هاي ويروسي را با شستشوي منظم و درست دست ها، پرهيز از سيگار، و کاهش مواجهه با مواردي که به آنها آلرژي داريد، کاهش دهيد.
بيشتر بدانيد : درمان سينوزيت و از بين بردن عفونت سينوس با سرکه سيب
بيشتر بدانيد : از کجا بفهميم بيماري سينوزيت داريم؟
بيشتر بدانيد : پاسخ به 7 سوال که هميشه درباره عفونت هاي سينوسي مي پرسيد
بيشتر بدانيد : بايدها و نبايدها براي کساني که سينوزيت دارند
منبع: asriran.com