چاپ

چه خبر - چرا عکس مجمع تشخيص به نفع احمدي نژاد است؟

مهرداد خدير: تصويري از جلسۀ مجمع تشخيص مصلحت نظام (شنبه 24 شهريور 1397) که مورد توجه رسانه ها و طبعا افکار عمومي قرار گرفته محمود احمدي نژاد رييس جمهوري پيشين و حالا منتقد را در کنار آيت الله محسن مجتهد شبستري امام جمعه پيشين تبريز نشان مي دهد.
تا اينجا اتفاق عجيبي رخ نداده است. چرا که دو عضو اين نهاد در جلسه شرکت کرده اند و بر اساس چينش صندلي ها يا اتفاقي کنار هم نشسته اند.
نکتۀ جالب اما در اين تصوير اين است که به نظر مي رسد آقاي محسن مجتهد شبستري به او پشت کرده و صندلي را به شکل محسوسي چرخانده تا «روي گرداني» خود را نشان دهد يا اصطلاح تندتر و مرسوم «پشت کردن» را.
هر چند که چرخاندن صندلي در جلساتي از اين دست الزاما به معني پشت کردن نيست و ممکن است فيلمي يا تصويري نشان دهند و شخص در زاويه اي قرار گرفته باشد که براي اين که بهتر ببيند صندلي را بچرخاند يا قصد دارد با فرد کنار دستي صحبت کند. (اين نويسنده خود خوش بختانه يا شوربختانه چنين عادتي دارد و صندلي را به اين سو و سو مي چرخاند!)
بنا براين الزاما و با قطعيت کامل نمي توان گفت که صندلي را به عمد چرخانده و اصطلاحا به آقاي احمدي نژاد پشت کرده است اما از اخم آقاي شبستري و لبخند معني دار آقاي احمدي نژاد مي توان اين گونه استنباط کرد که عمدي است و پشت کرده يا با اين فرض 10 نکته را يادآور شد و تصريح کرد اگر اين فرض منتفي باشد برخي از نکات و نه همۀ آنها منتفي است:
1.تصور کنيد ديگران هم بخواهند همين رويه را در پيش بگيرند و هر که از هر که خوشش نيامد صندلي را بچرخاند و پشت کند. يا خود احمدي نژاد بخواهد اين کار را انجام دهد. چه تصويري از جلسات مجمع در ذهن مردم شکل مي گيرد؟
2. در همان سال ها و روزهايي که آقاي شبستري و تشکل متبوع او – جامعه روحانيت مبارز- تمام قد، پشت سر احمدي نژاد ايستاده بودند هاشمي رفسنجاني رييس مجمع منتقد جدي او بود اماهرگز چنين رفتاري از او سر نزد. حتي احمدي نژاد، گاه کنار آقاي هاشمي مي‌نشست. به ياد آوريم فرداي مناظره مشهور با ميرحسين موسوي در14 خرداد 88 و در حرم امام را که تنها يادداشتي به او داد که در آن نوشته بود: مواردي که مطرح کرديد خلاف بود، اصلاح کنيد. اما پشت نکرد.
3. آقاي شبستري مي خواهد بگويد ما با او فاصله داريم و او ديگر از ما نيست و تأييدش نمي کنيم. اما اتفاقا احمدي نژاد هم سال هاست و به ويژه در دو سه سال اخير دقيقا همين را مي خواهد بگويد و شايد به خاطر همين لبخند زده است و به همين دليل مي توان گفت برنده اين تصوير احمدي نژاد است!
4. رفتارهايي از اين دست را مي توان به وضعيت مجمع پس از درگذشت آيت الله هاشمي رفسنجاني هم نسبت داد. رييس بعدي و کنوني – آيت الله هاشمي شاهرودي- درگير بيماري و غالبا غايب است و رييس جمهور روحاني هم در هيچ يک از جلسات پس از هاشمي شرکت نکرده و رييسان دو قوه قضاييه و مقننه هم کمتر حاضر مي شوند. شايد اگر هاشمي بود و به آقاي شبستري تذکر مي داد رعايت مي کرد اما اکنون انگار کسي در مجمع دست بالا را ندارد.
5. از عضو ارشد جامعه روحانيت مبارز مي توان پرسيد اگر احمدي نژاد هم رييس جمهور مطلوب تان نبود و حال، از حمايت او پشيمان هستيد رييس جمهوري مطلوب شما از وقتي رياست دولت از نخست وزير به رييس جمهوري رسيده پس کيست؟ چون نه هاشمي رفسنجاني است که ابتدا مورد حمايت بود و بعد فاصله گرفتيد. نه سيد محمد خاتمي است که جامعه روحانيت نامزدي ديگر داشت ( ناطق نوري) و نه احمدي نژاد است که حالا به او پشت مي کنند و حسن روحاني هم نيست چون با او هم حداقل تا قبل از تشديد تحريم ها زاويه داشتند.
6. اگر قرار بود همه مانند هم بينديشند 50 نفر نصب نمي کردند و يک نفر کافي بود. بنا بر اين اختلاف نظر امري طبيعي است و بهتر است به جاي پشت کردن حرف بزنند. احمدي نژاد به هر حال اعتراضات و انتقاداتي دارد. دو بال راست و چپ او هم گرفتار محبس اند. پايگاه اجتماعي خود را اما دارد و مي تواند اقشاري را نمايندگي کند. اين نويسنده البته کمترين علاقه و ارادتي به او ندارد اما چرا يک جلسه را به شنيدن سخنان عضو خودشان اختصاص نمي دهند؟
7. يکي از آيات مشهور قرآن در سرزنش « روي ترش کردن و پشت کردن» به هنگام ورود يک نابيناست: عبس و تولي/ ان جاء الاعمي...
شيعه و سني البته تفسير واحدي ندارند. شيعه بر اين باور است که مخاطب آيه پيامبر گرامي اسلام نيست و ديگري است. اهل سنت اما غالبا بر اين باورند که مخاطب، پيامبر است.
برخي هم بر اين باورند که اتفاقا اگر مخاطب را پيامبر بدانيم بهتر است چون ثابت مي شود او کلمه اي از خود نگفته و تنها وحي را انعکاس داده وگرنه چطور ممکن است سخني عتاب آلود به خود را منتشر کند. نويسنده وارد اين بحث نمي شود اما اين را مي خواهد بگويد که هر چند سرزنش مخاطب به خاطر پشت کردن در آيه به دليل ديگري است ولي در فرهنگ ديني پشت کردن مسلمان به يک مسلمان ذاتا و به عنوان يک قاعده امر پسنديده اي نيست.
آقاي شبستري روحاني است. سال ها امام جمعه بوده است. اين رفتارها اگر از سياسيون پذيرفتني باشد وقتي از روحانيون سر مي زند قابل تأمل مي شود و اين نگراني را ايجاد مي کند که برخي چنان مشغول امور سياسي و حاکميتي شده اند که از کارکردهاي شناخته شده روحانيت در قرن هاي گذشته فاصله گرفته اند.
8. هر چند تصور مي شود اين اتفاق مسبوق به سابقه نيست ولي اين تصور به خاطر گسترش رسانه هاست در حالي که پيش از اين هم اتفاق افتاده است. چنانچه مرحوم مهندس سحابي در گفت و گو با بهمن احمدي امويي در کتاب «اقتصاد سياسي جمهوري اسلامي» مي گويد بعد از سخنراني در مراسم چهلم آيت الله طالقاني در سال 1358 که در آن دربارۀ ديدگاه مرحوم طالقاني به ولايت فقيه مواردي را مطرح کرده بودم برخورد برخي روحانيون با من در مجلس خبرگان قانون اساسي تغيير کرد و حتي بعضي از من فاصله گرفتند.
از روي حافظه همچنين گويا گفته است به من حتي پشت مي کردند اما دکتر بهشتي تا مرا ديد به گرمي در آغوش گرفت به حدي که تصور کردم با سخنان من موافق است.
9. جامعۀ امروز ايران بيش از پشت کردن و نشنيدن به گفت و گو و شنيدن نياز دارد. البته بهتر است وزن سياسي يا اجتماعي هر کس مشخص شود تا ولو از خود آن فرد خوش مان نمي آيد اما چون طيفي و جماعتي را نمايندگي مي کند به حرف او گوش کنيم. اين اتفاق را نمي توان از يک نهاد انتصابي و مستشاري و مشورتي انتظار داشت و بهتر است انتخابات مجلس يازدهم اين مجال را به طيف هاي مختلف سياسي بدهد و در آنجا به جاي اين که به هم پشت کنند با هم بحث کنند.
10. جالب است بدانيد آقاي محسن مجتهد شبستري برادر استاد محمد مجتهد شبستري دين پژوه نامدار است اما هيچ شباهت فکري به هم ندارند و آقاي محمد مجتهد شبستري حتي از صنف و سلک روحانيت هم به اختيار به درآمده است. وقتي دو برادر شباهت فکري به هم ندارند اختلاف با احمدي نژاد چندان هم عجيب نيست. هر چند نمي دانيم آيا از برادر خود نيز روي مي گردانند يا نه؟
شايد يکي از خوش حالي هاي احمدي نژاد که نسبتي با حوزۀ انديشه ندارد همين باشد که يک لحظه خود را جاي استاد محمد مجتهد شبستري تصور يا تصوير کرده است!

منبع: asriran.com