چاپ

چه خبر - ممنوعه؛ سريالي با فرمول کليشه اي!

سومين قسمت از سريال «ممنوعه» روز گذشته به بازار آمد. آيا اين سريال با الگوبرداري از سريال هاي سطحي ترکيه اي و دست گذاشتن روي موضوع خيانت و شک و اعتياد مي تواند اثر قابل قبولي در شبکه نمايش خانگي باشد؟ ابعاد مختلف سه قسمت اول سريال را بررسي مي کنيم.

پيش درآمد

چند سال پيش کارگردان هاي تلويزيون تحت تاثير استقبال فراوان از سريال هاي ترکيه اي تصميم گرفتند به سبک و سياق آنها سريال بسازند و خوراک دلخواه مردم را تحويل شان دهند. سريال هايي که با يک سري فرمول کليشه اي ساخته مي شدند و ذهن مخاطب را با انواع و اقسام شخصيت و قصه و گره هاي پيچ در پيچ و مرتبط، درگير مي کردند.
مخاطب به جاي اين که دنبال اصل داستان باشد و با يک قهرمان به سمت هدف سريال حرکت کند، ناگهان به خودش مي آمد و مي ديد بعد از دويست سيصد قسمت، سرنوشت بيست سي شخصيت مختلف که هيچ کدام شان هم اصلي نيستند برايش اهميت پيدا کرده است و به اندازه موهاي سرش داستان هايي درباره شک و خيانت و طلاق عاطفي و اعتياد و ... شنيده است.

پوستر سريال ممنوعه

اين فرمول در تلويزيون رواج پيدا کرد اما اخيرا به شبکه نمايش خانگي هم رسيده است. سريال «ممنوعه» نمونه کامل الگوبرداري از روي سريال هاي ترکيه اي است؛ سريالي با انواع و اقسام شخصيت و قصه که همگي در سطح باقي مي مانند و به عمق نمي روند. سه قسمت اول سريال را بررسي مي کنيم.

بيشتر بدانيد : سريال «ممنوعه» واقعا ممنوعه!!

قهرمان چه مي شود؟

داستان از زندگي آقازاده اي به نام سامي شروع مي شود. او مشت زن ياست که در رينگ هاي مخفي بازي مي کند. سامي همزمان با شرکت در يک رقابت مشت زني، براي مخاطبان از زندگي اش مي گويد و آنها را به داستاني وارد مي کند که نقش اصلي آن خودش است. سامي از زندگي دردناک گذشته و رابطه سختي که با همسرش دارد تعريف مي کند و به ما مي گويد که پدري پولدار دارد و به خواسته او ازدواج کرده است اما از اين وصلت ناراضي است و در ادامه تعريف مي کند که بعد از دو سال بالاخره از همسرش جدا شده و حالا عضو يک گروه به نام «ممنوعه» است که در آن يک سري قوانين ممنوعه وجود دارد.

سريال ممنوعه

او مي گويد در اين گروه، دختري وجود دارد که به او دل بسته است. درست از همين جا به بعد داستان رها مي شود. از اينجا به بعد ديگر با يک راوي اول شخص روبرو نيستيم. قصه هايي پراکنده را مي بينيم که سامي اصلا در آنها حضور ندارد. يعني اصلا در آنها حضور ندارد. يعني اصلا ربطي به سامي پيدا نمي کند و واقعا معلوم نيست ابتداي داستان چرا توسط سامي روايت مي شود!

داستان هاي فراوان و سطحي

قسمت اول «ممنوعه» را مي توانيم بهترين قسمت سريال قلمداد کنيم. داستان ما را وارد يک گروه دوستانه که نمي دانيم به چه منظور شکل گرفته مي کند. در آن شاهد عشق ميان سامي و برکه و شيطنت هاي جوانانه آنها هستيم؛ حال خوش چند جوان يک مرتبه با فاش شدن راز رابطه برکه با يک پزشک به کلي نابود مي شود. سامي تفريح را به هم مي ريزد و راهي تهران مي شود و از طرف ديگر برکه هم براي اين که با عجله خودش را به تهران برساند و او را قانع کند به دره پرتاب مي شود و سر از بيمارستان در مي آورد.
کارگردان در قسمت اول سريال، چند دختر و پسر به ما نشان مي دهد و کاري مي کند تا با خصوصيات و احساسات هر کدام شان به طور خلاصه آشنا شويم، اما خب بعد چي؟ درست زماني که منتظريم درباره گروه ممنوعه آنها بشنويم و وارد قصه آنها شويم يک مرتبه سر از زندگي دايي برکه در مي آوريم و به داستان خيانت او به زن دايي و آشفتگي زندگي زني که با دايي در ارتباط است و ماجراي خانه پيدا کردن پدر برکه و بازگشت ترانه و ... وارد مي شويم.

استفاده از کليشه ها

همانطور که در ابتدا هم گفتيم «ممنوعه» روي فرمول سريال هاي ترکيه اي ساخته شده و از الگوهاي آنها براي جذب مخاطب استفاده کرده است. در همين سه قسمت اول، با سه نوع خيانت روبرو هستيم. خيانت ترانه به سامي، توهم خيانت برکه به سامي و خيانت دايي به زن دايي. در کنار هر خيانت، شک هم وجود دارد. شک زن دايي که قرار است با دسيسه دايي و زن مورد علاقه اش تا مرز ديوانگي و جنون پيش رود و شک سامي که او را به موجودي وحشي و غيرقابل کنترل تبديل مي کند.

سريال ممنوعه

مواد مخدر و اعتياد هم که اين وسط به وفور وجود دارد و انگار جزء جدايي ناپذير زندگي شخصيت هاي اصلي داستان است. فقط مي ماند طلاق که اتفاقا کارگردان از کنار آن هم به راحتي نگذشته و دو طلاق يکي واقعي و ديگري عاطفي را در برنامه سريالش گذاشته است. بنابراين با معجوني از تمام کليشه هاي رايج در سريال هاي ترکيه اي روبرو هستيم و بعيد نيست در ادامه با چند کليشه ديگر از اين دست مواجه شويم.

ضعف کارگرداني و بازي ها

سريال سازي براي شبکه خانگي با ساخت سريال تلويزيوني فرق دارد. در تلويزيون شايد مخاطبان سريال ها را با هر کيفيتي تماشا کنند اما وقتي قرار باشد براي هر قسمت 10 هزار تومان بپردازند ماجرا کاملا فرق مي کند. براي همين است که هر کارگرداني نمي تواند در شبکه نمايش خانگي موفق باشد. مثلا سريالي مثل «گلشيفته» يا «ساخت ايران» اگر براي تلويزيون ساخته مي شد، مخاطبان زيادي پيدا مي کرد اما استقبال از آنها در شبکه نمايش به اعتراف خود سازندگان بالا نيست.

سريال خانگي ممنوعه

تازه اين سريال ها توسط کارگردان هايي با تجربه ساخته شده. «ممنوعه» اولين تجربه سريال سازي امير پورکيان است. او پيش از اين در چند پروژه به عنوان تهيه کننده حضور داشته و يک فيلم سينمايي ساخته اما هيچ وقت ساخت سريال را تجربه نکرده. حتي اگر ضعف هاي ساختاري را ناديده بگيريم باز هم نمي توانيم از کنار انتخاب اشتباه بازيگران به راحتي بگذريم. طبيعتا اگر به جاي ميلاد کي مرام و الهه حصاري، دو بازيگر ستاره انتخاب مي شدند و کنترل بيشتري روي بازي ساير بازيگران وجود داشت وضعيت خيلي تغيير مي کرد.

مي فروشد؟

يکي از مهم ترين ويژگي هاي سريال ها شبکه نمايش خانگي اين است که مخاطب را ترغيب کند تا هر هفته در يک روز مشخص قسمت جديد آن را بخرند و با اشتياق تماشا کنند. آيا «ممنوعه» چنين سريالي است؟ اگر بعد از پايان قسمت اول قرار بود به اين سوال پاسخ دهيم جواب مان صراحتا بله بود اما حالا که سه قسمت از توزيع سريال گذشته است و مخاطبان با پراکندگي زيادي در آن روبرو هستند پاسخ دادن به اين سوال يک مقدار سخت است.

بازيگران سريال ممنوعه

به هر حال بايد بپذيريم که اين سريال با دست گذاشتن روي سوژه (به تعبير مخاطبان) جذاب خيانت و ايجاد کشمکش هاي مختلف توانسته است تا حدودي در ميان آنها جا باز کند و مخاطب را براي تماشاي ادامه آن ترغيب کند. اما آيا هر خيانت و شک و روابط عشق و عاشقي مي تواند جذاب باشد؟ آيا مخاطبان حاضرند ماهي چهل هزار تومان بپردازند و بيانيه طولاني سامي درباره رفاقت را بشنوند؟ يا آيا حاضرند چند دقيقه وقت شان را براي تماس هاي تلفني پدر برکه در راه شمال و ... صرف کنند؟

بيشتر بدانيد : تصويري از گريم متفاوت بهاره افشاري پس از پيوستن به ممنوعه

بيشتر بدانيد : براي اولين بار جشن امضاي سريال «ممنوعه»/ عکس هاي منبع: سيمرغ از بازيگران

بيشتر بدانيد : نيکي کريمي بازيگر ممنوعه شد + تست گريم وي

منبع : روزنامه هفت صبح