چاپ

چه خبر - کم خوني و کمبود آهن

دکتر مهيار منصوري،فوق تخصص خون و آنکولوژي، با بيان اينکه کم‌خوني فقر آهن Irondeficiency anemia شايع‌ترين گونه کم‌خوني بوده و ناشي از کمبود آهن در تغذيه، دفع بيش‌ازحد خون در بلندمدت (مانند خونريزي گوارشي) و يا سوء جذب آهن رخ مي‌دهد، اظهار کرد: شايع‌ترين مشکل علائم عمومي اين عارضه احساس سستي، خستگي هميشگي يا هنگام فعاليت و احساس کسالت عمومي است.
ساير علائم سرگيجه کاذب، ابتلاي مکرر به بيماري‌هاي ويروسي مانند سرماخوردگي، ناخن‌هاي قاشقي شکل (گودشدن روي ناخن)، هرزه‌خواري، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاهاست. کمبود آهن گاهي سبب رنگ‌پريدگي و زخم غيرطبيعي گوشه لب مي‌شود.
کم‌خوني و کمبود آهن شايع‌ترين گونه کم‌خوني بوده و به علت مقدار ناچيز آهن در غذا يا نبود جذب گوارشي آن براي جبران آهن از دست رفته در عادت ماهانه يا بيماري است.
آهن قسمتي اصلي در ترکيب هموگلوبين است و کمبود آن سبب کاهش ورود هموگلوبين به داخل گلبول قرمز مي‌شود، در ايالات متحده، 20 درصد زنان در سنين باروري در مقايسه با 2 درصد مردان بالغ، به کم‌خوني و کمبود آهن دچار هستند.
علت اصلي کم‌خوني و کمبود آهن در زنان هدر رفتن خون در زمان عادت ماهانه است و کمبود آهن بدون کم‌خوني در دختران نوجوان سبب پائين افتادن کيفيت تحصيلي و ضريب هوشي مي‌شود. کمبود آهن شايع‌ترين حالت کمبود يک عنصر بايسته در سراسر جهان است.
کم‌خوني کمبود آهن همچنين مي‌تواند به علت زخم‌هاي خونريزي دهنده دستگاه گوارش باشد،آزمايش خون پنهان در مدفوع Fecal occult blood test، آندوسکوپي قسمت فوقاني دستگاه گوارش و کولونوسکوپي قسمت انتهايي دستگاه گوارش بايد براي تشخيص زخم‌هاي خونريزي دهنده صورت گيرد.
در زنان يائسه و مردان، احتمال اينکه مشکل خونريزي دستگاه گوارش به عللي مانند زخم معده، پوليپ روده و يا سرطان کولورکتال باشد، خيلي بيشتر از ساير علل است. از علل شايع کم‌خوني کمبود آهن، آلودگي با انگل کرم قلاب‌دار، آميب، شيستوزومياز و تريکوريس تريکيورا (کرم شلاقي) است.

کاهش هماتوکريت و هموگلوبين با کوچک شدن حجم گلبول‌هاي قرمز (ميکروسيتيک شدن) همراه است، سطح سرمي فريتين و آهن خون نيز کاهش و سطح ظرفيت پيوند براي آهن (TIBC) افزايش‌يافته است.
گلبول‌هاي قرمز در زير ميکروسکوپ، بيشتر هيپوکروم (رنگ‌پريده) و ميکروسيت (کوچک) هستند.
ترکيبات داراي آهن مانند فروس سولفات در درمان و پيشگيري از کم‌خوني فقر آهن به کار مي‌رود، مصرف گوشت و جگر، مغزها مانند پسته، ماهي، زرده تخم‌مرغ، سبزي‌هاي داراي برگ سبز تيره مانند جعفري، اسفناج و حبوبات مثل عدس و لوبيا همچنين ميوه‌هاي خشک (مانند برگه‌ها) و دانه‌هاي روغني مفيد است.
مصرف ويتامين ث بعد از غذا (مانند آب‌ليمو) موجب افزايش جذب آهن و مصرف چاي و قهوه موجب کاهش جذب آهن مي‌شود، در حقيقت تانن موجود در چاي و آهن دو عنصري هستند که به هم مي‌چسبند و دفع مي‌شوند، بنابراين آهن جذب بدن نمي‌شود. به همين دليل همه افراد (خصوصاً کساني که به کم‌خوني مبتلا هستند)، بهتر است نوشيدن چاي را به دو ساعت بعد از غذا موکول کنند.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : من کمبود آهن دارم، چه کار کنم؟

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : 15 نشانه اصلي کمبود آهن در بدن

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : خطرات کمبود آهن خون

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : براي درمان کم خوني اين ويتامين ها را مصرف کنيد

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : علائم کم خوني که کمي عجيب به نظر مي رسند

منبع : isna.ir